Giải chi tiết Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 5 Sự khúc xạ ánh sáng qua thấu kính

MỞ ĐẦU 

Ánh sáng mặt trời khi chiếu tới Trái Đất không có khả năng làm cháy lá khô. Nhưng nếu ta dùng kính lúp tập trung ánh sáng tại một điểm (hình 5.1) thì có thể làm cháy lá khô. Trong trường hợp này, ánh sáng truyền qua kính lúp như thế nào?

Bài làm chi tiết:

• Khi ánh sáng mặt trời chiếu tới Trái Đất, nó được tán xạ bởi các phân tử trong khí quyển và các vật thể trên mặt đất. Ánh sáng tán xạ này có cường độ thấp, không đủ để làm cháy lá khô. 
• Tuy nhiên, khi sử dụng kính lúp, ánh sáng sẽ truyền qua thấu kính hội tụ và tập trung tại một điểm. Tại điểm này, cường độ ánh sáng tăng lên rất nhiều, đủ để làm cháy lá khô.

I. THẤU KÍNH

Câu 1: Kể tên một số thấu kính được sử dụng trong đời sống mà em biết.

Bài làm chi tiết: 

Kính lúp, kính mắt, máy ảnh, kính hiển vi, …

Câu 2: Ngoài cách phân loại thấu kính thành thấu kính rìa dày, dựa vào thí nghiệm, em có thể phân loại thấu kính theo cách nào?

Bài làm chi tiết:

Phân loại thành kính hội tụ và kính phân kỳ.

Câu 3: Theo em, kính lúp ở hình 5.1 là loại thấu kính nào?

Bài làm chi tiết:

Hình 5.1 là loại kính hội tụ

II. SỰ KHÚC XẠ CỦA MỘT SỐ TIA SÁNG QUA THẤU KÍNH.

Câu 1: Nêu các xác định quang tâm và trục chính của thấu kính trên hình vẽ.

Bài làm chi tiết:

• Quang tâm O của thấu kính là điểm mà mọi tia sáng đi qua đều truyền thẳng, không bị bẻ cong.
• Trục chính là đường thẳng đi qua quang tâm O và vuông góc với mặt phẳng của thấu kính.

Câu 2: Vẽ vào vở đường đi của hai tia tới thấu kính hội tụ tương ứng với hai tia ló ở hình 5.10

Bài làm chi tiết:

Câu 3: Hình 5.11 biểu diễn tia tới thấu kính được đặt trong hộp kín và tia ló tương ứng. Xác định loại thấu kính ở trong hộp kín và tiêu điểm của thấu kính đó.

Bài làm chi tiết:

• Loại thấu kính ở trong hộp kín: Phân kỳ.
• Tiêu điểm của thấu kính: Nằm cùng phía với tia tới và các thấu kính bằng 1 khoảng tiêu cự