Giải chi tiết Công dân 9 CTST bài 10 Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế

MỞ ĐẦU

Em hãy chia sẻ hiểu biết của bản thân về quyền và nghĩa vụ của công dân khi tham gia hoạt động kinh doanh.

Bài làm chi tiết:

- Quyền của công dân khi tham gia các hoạt động kinh doanh: Công dân được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế; ngành, nghề và quy mô kinh doanh

- Nghĩa vụ của công dân khi tham gia các hoạt động kinh doanh: nộp thuế, bảo vệ môi trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng,…

KHÁM PHÁ

1. Em hãy đọc thông tin, các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu

Trường hợp 1:

Anh H mở cửa hàng kinh doanh vật liệu xây dựng (có đăng kí kinh doanh). Nhưng một thời gian sau, anh H đã chủ động nhập thêm các mặt hàng đồ điện gia dụng để bán mà không đăng kí thay đổi, bổ sung mặt hàng kinh doanh với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trường hợp 2:

Bà N là chủ một doanh nghiệp tư nhân. Vì tham lợi nhuận cao nên bà N đã nhập hàng giả để kinh doanh. Qua hoạt động kiểm tra, Chi cục Quản lí thị trường đã phát hiện sai phạm này và xử phạt bà N số tiền 50 triệu đồng, đồng thời, tịch thu, tiêu huỷ toàn bộ số hàng giả.

Em hãy đánh giá hành vi của chủ thể trong các trường hợp trên có phù hợp với quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh công dân không. Giải thích vì sao

Bài làm chi tiết:

* Trường hợp 1: Anh H đã chủ động nhập thêm các mặt hàng đồ điện gia dụng để bán mà không đăng ký thay đổi, bổ sung mặt hàng kinh doanh với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Hành vi này vi phạm quy định của pháp luật về kinh doanh, cụ thể là việc không tuân thủ quy trình đăng ký và thông báo về việc thay đổi hoạt động kinh doanh.

* Trường hợp 2: Bà N đã nhập hàng giả để kinh doanh, thực hiện hành vi vi phạm về vấn đề chất lượng hàng hóa và đạo đức kinh doanh.

- Hành vi này không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng mà còn gây ra tác động tiêu cực đến sự cạnh tranh lành mạnh và hình ảnh uy tín của doanh nghiệp.

Cả hai hành vi trên không phù hợp với quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh của công dân vì chúng vi phạm các quy định cơ bản về quản lý kinh doanh, an toàn hàng hóa, và quyền lợi của người tiêu dùng. Đồng thời, việc xử phạt và tiêu huỷ hàng giả trong trường hợp 2 là biện pháp pháp lý hợp lý để đảm bảo tuân thủ pháp luật và bảo vệ quyền lợi của cộng đồng.

2. Em hãy đọc thông tin và trường hợp sau để thực hiện yêu cầu

“Anh D kí hợp đồng lao động làm việc cho Công ty P với mức lương 25 triệu đồng mỗi tháng. Sau một năm làm việc, phòng Tài chính kế toán thông báo cho anh D về việc quyết toán thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, anh D có thể thực hiện hoặc uỷ quyền cho công ty quyết toán thay. Tuy nhiên, do anh mải lo công việc nên đã không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đúng thời hạn.”

- Em hãy phân tích hành vi vi phạm trong việc nộp thuế của anh D ở trường hợp trên

- Em hãy cho biết vì sao nộp thuế vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của công dân.

Bài làm chi tiết:

- Trong trường hợp trên, hành vi vi phạm trong việc nộp thuế của anh D là do anh đã không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đúng thời hạn, mặc dù đã được thông báo và có lựa chọn uỷ quyền cho công ty thực hiện thay. Điều này dẫn đến việc vi phạm quy định của pháp luật về nộp thuế, gây ra hậu quả pháp lý và tài chính cho anh D và có thể cả cho công ty P.

* Lý do nộp thuế vừa là quyền lợi vừa là nghĩa vụ của công dân có thể được giải thích như sau:

- Quyền lợi của công dân: Nộp thuế là một phần trong quyền lợi của công dân để đóng góp vào ngân sách quốc gia và hỗ trợ các hoạt động công cộng như giáo dục, y tế, xây dựng cơ sở hạ tầng, v.v. Qua việc nộp thuế, công dân có thể yêu cầu các dịch vụ và tiện ích.

- Nghĩa vụ của công dân:

+ Nộp thuế là một nghĩa vụ pháp lý của công dân, điều này được quy định rõ trong Hiến pháp và pháp luật

+ Việc nộp thuế đúng hạn là một phần quan trọng trong việc duy trì hoạt động của hệ thống thuế, đảm bảo nguồn thu đủ để cung cấp các dịch vụ công cộng và duy trì hoạt động của Nhà nước.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với các nhận định dưới đây? Vì sao?

a) Nộp thuế là trách nhiệm của doanh nghiệp

b) Kinh doanh là quyền tự do của mỗi người, không ai có quyền can thiệp

c) Kinh doanh không chỉ đem lại lợi ích cho cá nhân mà còn đóng góp cho xã hội

d) Cá nhân, tổ chức phải kinh doanh đúng ngành, nghề đã đăng kí với cơ quan nhà nước

Bài làm chi tiết:

a) Đồng tình. Nộp thuế là trách nhiệm của doanh nghiệp vì đó là một phần quan trọng của việc thực hiện nghĩa vụ pháp lý và đóng góp vào ngân sách quốc gia để hỗ trợ các hoạt động công cộng.

b) Không đồng tình. Trong một số trường hợp, quyền tự do kinh doanh có thể bị hạn chế bởi các quy định pháp luật về an toàn, môi trường, và quyền lợi của người tiêu dùng. Do đó, việc can thiệp của pháp luật có thể là cần thiết để bảo vệ lợi ích chung.

c) Đồng tình. Kinh doanh không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn đóng góp vào phát triển xã hội thông qua việc tạo ra việc làm, cung cấp sản phẩm và dịch vụ, và đóng góp vào nguồn thu thuế.

d) Đồng tình. Cá nhân và tổ chức phải kinh doanh đúng ngành, nghề đã đăng ký với cơ quan nhà nước để đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về kinh doanh và tránh vi phạm.

Câu 2: Em hãy nhận xét và cho biết hậu quả của hành vi vi phạm quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế của các chủ thể dưới đây:

a) Chị B làm kế toán trưởng và có hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế so với thời gian quy định.

b) Doanh nghiệp B nhập lậu các linh kiện điện tử để bán cho khách hàng.

c) Chị M muốn thành lập công ty nhưng không đủ điều kiện nên đã nhờ anh G đứng tên thay.

d) Chị H nhờ bạn bè đứng tên cho một số khoản thu nhập để trốn thuế thu nhập

cá nhân.

e) Doanh nghiệp A kê khai thông tin không chính xác, thiếu trung thực và nộp hồ sơ thuế không đúng hạn.

g) Công ty V thoả thuận với công nhân ghi tiền lương trong hợp đồng lao động thấp hơn so với mức lương thực tế để trốn thuế. 

Bài làm chi tiết:

a) Hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế của Chị B là vi phạm nghĩa vụ nộp thuế đúng hạn, có thể dẫn đến việc bị phạt tiền hoặc mất quyền lợi về thuế, cũng như gây ảnh hưởng đến quy trình kế toán và hoạt động kinh doanh của công ty.

b) Doanh nghiệp B nhập lậu linh kiện điện tử là hành vi vi phạm quyền tự do kinh doanh và đồng thời là vi phạm pháp luật về thuế và quản lý thương mại. Hậu quả có thể là bị xử phạt nặng và mất uy tín trong ngành kinh doanh, cũng như bị tịch thu hàng hóa và đối mặt với hậu quả hình sự.

c) Hành vi của Chị M nhờ anh G đứng tên để thành lập công ty là vi phạm quy định về thành lập và hoạt động doanh nghiệp. Hậu quả có thể là bị phạt tiền và mất quyền lợi pháp lý, đồng thời công ty có thể bị giải thể.

d) Hành vi của Chị H nhờ bạn bè đứng tên để trốn thuế thu nhập cá nhân là vi phạm nghĩa vụ nộp thuế và có thể bị xử phạt tiền và mất quyền lợi về thuế, cũng như đối mặt với hậu quả pháp lý.

e) Doanh nghiệp A kê khai thông tin không chính xác và nộp hồ sơ thuế không đúng hạn là hành vi vi phạm quyền tự do kinh doanh và vi phạm pháp luật về thuế. Hậu quả có thể là bị xử phạt tiền và mất uy tín trong ngành kinh doanh.

g) Công ty V ghi tiền lương trong hợp đồng lao động thấp hơn so với mức lương thực tế để trốn thuế là hành vi vi phạm pháp luật về thuế và quản lý lao động. Hậu quả có thể là bị xử phạt nặng và mất uy tín trong cộng đồng doanh nghiệp và cảnh báo về vi phạm pháp luật.

Câu 3: Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi

“Nhằm mục đích tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong việc thực hiện nghĩa vụ của mình, chị H – cán bộ Cục Thuế tỉnh A, thường xuyên tổ chức công tác hỗ trợ người nộp thuế. Cụ thể, tại cơ quan, chị đã hướng dẫn người nộp thuế hiểu thêm về các chính sách và thủ tục hành chính thuế, nhất là các quy định mới được ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung. Nhờ vậy, chị H đã hỗ trợ cho nhiều cá nhân, tổ chức biết rõ các thông tin về thuế và giúp họ thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế của mình.”

Chị H đã làm gì để thực hiện trách nhiệm của công dân về quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế?

Bài làm chi tiết:

Chị H đã thực hiện trách nhiệm của mình về quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế bằng cách tổ chức các hoạt động hỗ trợ người nộp thuế như sau:

- Chị H tổ chức công tác hướng dẫn và tư vấn tại cơ quan thuế để giúp người nộp thuế hiểu rõ hơn về các chính sách, thủ tục hành chính thuế, đặc biệt là các quy định mới được ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung. Điều này giúp người nộp thuế có kiến thức và thông tin đầy đủ để thực hiện đúng và đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế của mình.

- Chị H tạo ra môi trường thuận lợi để người nộp thuế tiếp cận thông tin và tư vấn về thuế, giúp họ không gặp khó khăn trong quá trình thực hiện nghĩa vụ nộp thuế. Điều này giúp nâng cao sự hiểu biết và tuân thủ pháp luật về thuế của cộng đồng doanh nghiệp và cá nhân.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy thiết kế thông điệp về ý nghĩa của việc thực hiện quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế

Bài làm chi tiết:

Thông điệp về ý nghĩa của việc thực hiện quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế: Đóng thuế là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi công dân

Câu 2: Em hãy viết một bài phân tích, đánh giá về một hành vi vi phạm pháp luật trong thực tế mà em biết (có thể sưu tầm từ trên báo, mạng xã hội,...) về quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế. Từ đó, rút ra bài học cho bản thân

Bài làm chi tiết:

Học sinh có thể tham khảo bài viết sau:

Vào ngày 6/7/2016, một tòa án Tây Ban Nha đã ra phán quyết phạt tù 21 tháng đối với Lionel Messi và cha là ông Jorge Messi vì tội trốn thuế trong giai đoạn 2007-2009, hai cha con Messi bị cáo buộc đã che giấu số tiền 4,5 triệu đôla. Mặc dù Messi đã có đủ các vinh quang trong sự nghiệp thi đấu, tuy nhiên vụ việc này đã khiến hình ảnh của Messi trong lòng công chúng đi xuống nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả bản thân Messi, gia đình cũng như đội bóng.

Từ trường hợp trên, em rút ra bài học cho bản thân phải có nghĩa vụ khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn; chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế. Cùng với đó là nộp tiền thuế đúng thời hạn.