Giải chi tiết Công nghệ cơ khí 11 Cánh diều mới bài 6: Khái quát về các phương pháp gia công cơ khí

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Để tạo ra các chi tiết máy từ phôi cần phải thực hiện những công việc gì?

Hướng dẫn trả lời:

• Phôi là nguyên vật liệu chính để tạo ra các sản phẩm trong gia công cơ khí theo yêu cầu của khách hàng đã được thiết kế từ trước kích thước, mẫu mã. Ví dụ: Để sản xuất ra một chiếc ghế inox, nguyên liệu cần có là những tấm, thanh inox rời và các loại máy móc, thiết bị gia công. Phôi ở đây chính là những tấm, thanh inox, thép, nhôm,… còn quá trình tạo ra thành phẩm gọi là gia công cơ khí phôi inox, thép, nhôm,…

I. Khái niệm

Câu 1. Phương pháp gia công cơ khí là gì?

Hướng dẫn trả lời:

Phương pháp gia công cơ khí là cách thức con người sử dụng sức lao động, máy móc tác động vào vật liệu cơ khí làm thay đổi hình dạng, kích thước, trạng thái hoặc tính chất của vật liệu để tạo ra các sản phẩm

Câu 2. Quan sát hình 6.1 và cho biết vai trò của gia công cơ khí. Lấy ví dụ minh họa.

Hướng dẫn trả lời:

+ Cơ khí tạo ra các máy và các phương tiện thay lao động thủ công thành lao động bằng máy và tạo năng suất cao .
+ Cơ khí giúp cho lao động và sinh hoạt của con người trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn .
+ Nhờ có cơ khí, tầm nhìn của con người được mở rộng, chinh phục được thiên nhiên.

VD: Một số sản phẩm cơ khí được chế tạo:
+ Máy vận chuyển
+ Máy gia công
+ Máy trong công trình văn hoá, sinh hoạt
+ Máy khai thác
+ Máy sản xuất hàng tiêu dùng
+ Máy nông nghiệp
+ Máy thực phẩm
+ Máy điện

+ Các loại máy khác…

Câu 3. Qúa trình vận chuyển và kiểm đếm sản phẩm có phải là các quá trình gia công cơ khí hay không?

Hướng dẫn trả lời:

Không phải là gia công cơ khí. Vì Gia công cơ khí được hiểu là quá trình các chủ thể sử dụng các loại máy móc, công nghệ áp dụng các nguyên lý để nhằm mục đích từ đó sẽ có thể tạo ra các sản phẩm có độ chính xác cao, và gia công cơ khí cũng có thể ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống con người. Nhắc đến khái niệm gia công cơ khí, chúng ta có thể liên tưởng đến các thao tác sử dụng máy tiếp xúc, tác động lên các bề mặt vật liệu gia công cụ thể có thể kể đến như: chất liệu inox, gia công cơ khí nhôm, sắt hay thép hay nhiều thao tác khác. Gia công cơ khí là một trong những lĩnh vực được nhà nước chú trọng đầu tư, khuyến khích phát triển.

II. Phân loại

Câu 1. Vì sao gọi là phương pháp gia công không phoi? Kể tên một số phương pháp gia công không phoi mà em biết.

Hướng dẫn trả lời:

Gia công không phôi là một phương pháp gia công cơ khí sao cho đảm bảo khối vật liệu kim loại được giữ nguyên, không có kim loại thải ra. Một trong số các phương pháp gia công không phôi tiêu biểu là gia công biến dạng, gia công áp lực hoặc gia công nóng.

Phương pháp gia công không phoi là quá trình gia công mà kim loại vẫn được giữ nguyên không phải thải ra. Nó gồm: tiện, phay, bào, khoan, mài...

Câu 2.  Quan sát hình 6.2 và cho biết phương pháp nào là phương pháp gia công cắt gọt, gia công không phoi, gia công bằng máy và gia công bằng tay?

Hướng dẫn trả lời:

a) gia công không phôi

b) gia công cắt gọt

c)  gia công bằng máy

d) gia công bằng tay

LUYỆN TẬP

Câu 1: Phân biệt sự khác nhau giữa phôi và phoi?

Hướng dẫn trả lời:

Phôi là vật liệu gia công được giữ lại và trở thành sản phẩm cơ khí cuối cùng, còn phoi là vật liệu bị loại bỏ trong quá trình gia công

Phoi: Trong ngành cơ khí, phoi là tầng vật liệu mỏng bị loại bỏ trong quá trình gia công chi tiết bằng phương pháp cắt gọt, khi lớp kim loại bị biến dạng và tách ra khỏi chi tiết gia công. Phoi có thể có nhiều hình dạng khác nhau tùy vào điều kiện cắt, vật liệu gia công và các yếu tố khác. Các dạng phoi bao gồm phoi vụn, phoi xếp, phoi dây phụ thuộc vào tính cơ học của vật liệu và khả năng biến dạng của nó trong quá trình cắt gọt.

• Phôi: Trong quá trình gia công cơ khí, phôi đóng vai trò quan trọng như một nguyên liệu chính để tạo ra sản phẩm theo yêu cầu kích thước, mẫu mã của khách hàng đã được thiết kế từ trước. Phôi được sử dụng như một đối tượng sản xuất không thể thiếu trong bất kỳ quá trình gia công cơ khí nào và là nguyên liệu cơ bản để tạo ra các sản phẩm cơ khí chất lượng cao.
• => Như vậy, phoi chính là những vật liệu bị dư thừa cần loại bỏ để tạo thành phôi.

Câu 2. So sánh sự khác nhau của phương pháp gia công không phoi và phương pháp gia công cắt gọt.

Hướng dẫn trả lời:

Vận dụng

Câu hỏi. Hãy kể tên một số sản phẩm xung quanh em được chế tạo bằng phương pháp gia công cơ khí?

Hướng dẫn trả lời:

• Dao: gia công bằng tay
• Máy xay thịt: gia công bằng máy
• Nồi, xong, chảo: gia công bằng máy
• Tủ lạnh, lò vi sóng: gia công bằng máy