Giải chi tiết Tin học 4 Chân trời mới bài 1: Phần cứng và phần mềm máy tính

Khởi động

Hãy trao đổi với bạn để gọi tên các thiết bị, biểu tượng phần mềm máy tính ở Hình 1.

Hướng dẫn trả lời: 

Hình 1a gồm: màn hình, thân máy, chuột, loa, bàn phím, máy in.

Hình 1b gồm các phần mềm: SolarSystem, Paint, Google Chrome, PowerPoint, RapidTyping, Basic Mouse Skills, Windows 10.

Khám phá

1. Phần cứng và phần mềm máy tính

Khám phá 1: Hình 2 mô tả vai trò, mối quan hệ phụ thuộc giữa phần cứng và phần mềm. Em hãy trao đổi với bạn và cho biết:

a) Không có phần mềm thì các thiết bị phần cứng có thể hoạt động được không?

b) Ngược lại, không có phần cứng thì các phần mềm máy tính có thể chạy được không?

Hướng dẫn trả lời: 

a) Không có phần mềm thì các thiết bị phần cứng không hoạt động được.

b) Không có phần cứng thì các phần mềm máy tính không thể chạy được.

Khám phá 2: Một bạn ví phần cứng máy tính như cơ thể của con người, phần mềm máy tính như suy nghĩ, quyết định của con người. Em có đồng ý với ý kiến của bạn hay không? Tại sao?

Hướng dẫn trả lời: 

Em đồng ý với ý kiến của bạn vì:

- Phần cứng làm việc theo lệnh của phần mềm, là môi trường hoạt động của phần mềm.

- Phần mềm ra lệnh cho phần cứng làm việc hoạt động trong môi trường là phần cứng.

2. Một số thao tác không đúng gây lỗi cho máy tính

Khám phá: Việc nào dưới đây là nên hay không nên làm?

A. Thoát khỏi các phần mềm máy tính đang chạy rồi tắt máy tính bằng nút lệnh Shut Down.

B. Gõ phím nhẹ, dứt khoát.

C. Để máy tính ở nơi khô ráo, thông thoáng.

D. Vừa ăn, uống vừa sử dụng máy tính.

E. Sử dụng vải khô, mềm để vệ sinh bàn phím, chuột, màn hình máy tính.

G. Thao tác với chuột nhẹ nhàng, dứt khoát.

Hướng dẫn trả lời: 

- Các việc nên làm: A, B, C, E, G

- Các việc không nên làm: D

Luyện tập

Luyện tập 1: Hãy kể cho bạn tên những thiết bị phần cứng, phần mềm máy tính mà em đã biết.

Hướng dẫn trả lời: 

- Những thiết bị phần cứng: chuột, loa, máy in, micro, tai nghe, …

- Những phần mềm máy tính: Google Chrome, Windows 10, Word, Excel, …

Luyện tập 2: Những đặc điểm nào dưới đây thuộc về phần cứng, phần mềm máy tính?

A. Là vật thể nên em có thể nhận ra bằng cách chạm tay vào hay nhìn thấy hình dạng của nó.

B. Không là vật thể nên em không thể chạm tay vào hay nhìn thấy hình dạng của nó.

C. Làm việc theo lệnh của phần mềm máy tính.

D. Ra lệnh cho phần cứng máy tính làm việc.

Hướng dẫn trả lời: 

- Đặc điểm thuộc về phần cứng: A, C

- Đặc điểm thuộc về phần mềm: B, D

Luyện tập 3: Có ý kiến cho rằng, đối với máy tính, các thiết bị phần cứng có thể hoạt động được mà không cần phần mềm. Em có đồng ý với ý kiến này không? Tại sao?

Hướng dẫn trả lời: 

Em không đồng ý với ý kiến trên. Vì phải có cả phần cứng và phần mềm thì máy tính mới hoạt động được.

Luyện tập 4: Em hãy nêu ví dụ cụ thể về một số thao tác không đúng sẽ gây lỗi cho phần cứng, phần mềm máy tính.

Hướng dẫn trả lời: 

Một số thao tác không đúng sẽ gây lỗi cho phần cứng, phần mềm máy tính:

- Tắt máy tính bằng cách ngắt nguồn điện đột ngột sẽ gây lỗi phần mềm, phần cứng máy tính.

- Dùng vải thô ráp lau màn hình hay để vật sắc nhọn tác động vào màn hình sẽ dẫn đến xước, nứt vỡ màn hình.

- Va đập mạnh sẽ gây lỗi, hỏng thiết bị phần cứng.

- Lắc mạnh khi tháo, lắp thẻ nhớ USB, bàn phím, chuột sẽ làm hỏng cổng kết nối, đầu nối.

- Để máy tính bị ẩm, ướt, bụi, bẩn sẽ gây lỗi, hư hỏng thiết bị phần cứng.

Vận dụng

Vận dụng 1: Hãy trao đổi với bạn và cho biết tại sao các máy tính, điện thoại thông minh thường được cài đặt sẵn phần mềm trước khi bán cho người dùng.

Hướng dẫn trả lời: 

Các máy tính, điện thoại thông minh thường được cài đặt sẵn phần mềm trước khi bán cho người dùng vì:

- Giúp cho người dùng có thể trải nghiệm sản phẩm một cách dễ dàng.

- Khi đó, máy tính và điện thoại thông minh đã có đủ những phần mềm cơ bản để phục vụ nhu cầu làm cho người dùng tiết kiệm thời gian tải phần mềm.

Vận dụng 2: Hãy trao đổi với bạn về một tình huống máy tính bị lỗi, hỏng do sử dụng không đúng cách mà em đã chứng kiến hoặc nghe kể lại.

Hướng dẫn trả lời: 

Tình huống: Tắt máy tính bằng cách ngắt nguồn điện đột ngột.