Giải chi tiết Tin học 8 Chân trời mới bài 4: Sử dụng công nghệ kĩ thuật số

KHỞI ĐỘNG

Em hãy nêu một số ví dụ về biểu hiện thiếu văn hoá, vi phạm đạo đức, pháp luật khi sử dụng điện thoại thông minh.

Hướng dẫn trả lời: 

• Chia sẻ hình ảnh của người khác khi không được phép.
• Sử dụng điện thoại thông minh để hỏi đáp án trong giờ kiểm tra.
• Nói tục, chửi bậy, không tôn trọng người khác khi sử dụng thiết bị số.
• ...

KHÁM PHÁ

1. Một số quy định về sử dụng thiết bị số

Câu hỏi: Trao đổi với bạn và cho biết tình huống nào dưới đây là vi phạm quy định của pháp luật. Tại sao?

a) Phong chụp ảnh Lan đang đùa nghịch với tư thế không đẹp mắt. Phong chia sẻ bức ảnh lên mạng xã hội làm Lan xấu hổ và không dám đến trường.

b) Khách du lịch tự ý quay phim khu vực cửa khẩu có biển cấm quay phim, chụp ảnh.

c) Một bạn học sinh vừa đi xe đạp vừa nghe điện thoại.

d) Một bạn học sinh tự ý sử dụng điện thoại thông minh để làm bài tập trên lớp.

Hướng dẫn trả lời: 

a) Phong chụp ảnh Lan đang đùa nghịch với tư thế không đẹp mắt. Phong chia sẻ bức ảnh lên mạng xã hội làm Lan xấu hổ và không dám đến trường. → Hành vi vi phạm pháp luật vì tự ý chia sẻ ảnh người khác khi không được phép là vi phạm pháp luật.

b) Khách du lịch tự ý quay phim khu vực cửa khẩu có biển cấm quay phim, chụp ảnh. → Hành vi bị nghiêm cấm.

c) Một bạn học sinh vừa đi xe đạp vừa nghe điện thoại. → Hành vi vi phạm pháp luật.

d) Một bạn học sinh tự ý sử dụng điện thoại thông minh để làm bài tập trên lớp. → Hành vi thiếu văn hóa, vi phạm đạo đức.

2. Văn hoá sử dụng công nghệ kĩ thuật số

Câu hỏi: Theo em những việc nào dưới đây là nên làm hoặc không nên làm khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số.

a) Liên tục sử dụng điện thoại khi đang gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với người khác.

b) Nói chuyện qua điện thoại trong phòng đọc của thư viện, rạp chiếu phim.

c) Lén thu âm cuộc trao đổi trực tiếp hoặc qua điện thoại.

d) Chuyển sang chế độ im lặng hoặc tắt điện thoại khi đang ở trong lớp học, buổi họp, ...

e) Tự ý chụp ảnh, quay phim người khác khi chưa được sự đồng ý của người đó.

g) Trong lớp học trực tuyến, một số học sinh tạo nhóm Zalo để trao đổi đáp án khi làm bài kiểm tra.

Hướng dẫn trả lời: 

a) Không nên làm.

b) Không nên làm.

c) Không nên làm.

d) Nên làm.

e) Không nên làm.

g) Không nên làm.

3. Đảm bảo vấn đề bản quyền đối với sản phẩm số

Câu hỏi: Hãy chỉ ra những hành vi vi phạm bản quyền trong các tình huống dưới đây.

a) Bình lấy sơ đồ tóm tắt bài học trên mạng, tự ghi tên mình là tác giả trên sơ đồ đó rồi gửi cho các bạn trong lớp tham khảo.

b) Sau khi mua được cuốn sách Tin học mới xuất bản, Lan dùng điện thoại thông minh chụp ảnh các trang sách và gửi cho các bạn khác đọc.

c) Hùng mua thẻ nhớ USB chứa các bài hát được người bán đã sưu tầm từ Internet mà không có thoả thuận gì với tác giả hay ca sĩ biểu diễn.

d) Phong mua vé vào rạp chiếu phim để xem phim. Phong dùng điện thoại di động để phát trực tiếp (livestream) bộ phim cho bạn bè người thân xem cùng.

Hướng dẫn trả lời: 

Hành vi vi phạm bản quyền: a), d)

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Trong các ý kiến dưới đây, em đồng ý, không đồng ý hay đồng ý một phần với các ý kiến nào? Tại sao?

a) Ở những nơi không có biển báo cấm, chúng ta có thể thu âm, chụp ảnh, quay phim và tuỳ ý sử dụng âm thanh, hình ảnh ghi được.

b) Chúng ta có thể sử dụng điện thoại di động khi đang lái xe miễn là không gây tai nạn giao thông.

c) Sau khi đã mua CD ca nhạc, chúng ta có thể sao chép, chia sẻ lên mạng xã hội cho bạn bè.

d) Học sinh có thể thu âm lời giảng của thầy cô giáo trên lớp để nghe lại những phần chưa hiểu rõ.

e) Cần thực hiện thu âm lời nói đe doạ, bắt nạt em để cung cấp cho thầy, cô giáo hỗ trợ giải quyết.

g) Chúng ta có thể tuỳ ý sử dụng bất kì hình ảnh, âm thanh nào để làm màn hình nền, nhạc chờ, nhạc chuông cho điện thoại của bản thân mình.

h) Nên sử dụng tai nghe khi nghe ca nhạc, xem phim, chơi trò chơi điện tử ở nơi có nhiều người.

i) Luôn cố gắng trả lời tin nhắn sớm nhất có thể.

k) Nên nói xin phép, xin lỗi khi phải dừng trao đổi với bạn để nghe điện thoại.

Hướng dẫn trả lời: 

a) Đồng ý một phần, vì nếu trong hình ảnh, video, ... có hình ảnh người khác mà không được sự động ý là hành vi vi phạm.

b) Không đồng ý, vì đó là hành vi vi phạm pháp luật.

c) Không đồng ý, đây là hành vi vi phạm quyền tác giả.

d) Đồng ý một phần, HS được thu âm nếu được giáo viên cho phép.

e) Đồng ý, thu âm lại để làm bằng chứng.

g) Đồng ý.

h) Đồng ý.

i) Đồng ý.

k) Đồng ý.

Câu hỏi 2: Em hãy chỉ ra hành vi vi phạm bản quyền, vi phạm đạo đức trong tình huống dưới đây.

Vân mua cuốn sách các bài văn hay trong hiệu sách. Vân dùng điện thoại di động chụp một bài văn trong cuốn sách và gửi cho Long. Long sử dụng phần mềm Word để gõ lại, chỉnh sửa, cắt xén bài văn này và nộp cho cô giáo để chấm điểm.

Hướng dẫn trả lời: 

Hành vi vi phạm bản quyền: Long sử dụng phần mềm Word để gõ lại, chỉnh sửa, cắt xén bài văn và nộp cho cô giáo.

Hành vi vi phạm đạo đức: Long nộp cho cô giáo để chấm điểm.

VẬN DỤNG

Một số người có thói quen chụp ảnh, quay phim những gì họ gặp phải trong cuộc sống thường ngày và chia sẻ lên mạng xã hội. Theo em, thói quen này có thể dẫn đến vấn đề gì?

Hướng dẫn trả lời: 

Một số người có thói quen chụp ảnh, quay phim những gì họ gặp phải trong cuộc sống thường ngày và chia sẻ lên mạng xã hội. Theo em, thói quen này có thể dẫn đến vấn đề vi phạm pháp luật. Vì khi quay phim, chụp ảnh có thể có hình ảnh của người khác, nếu không được sự đồng ý, cho phép thì người chụp ảnh, quay phim có thể bị kiện bởi hành vi đó là vi phạm pháp luật.