Giải sách bài tập Đạo đức 4 cánh diều bài 1: Người lao động quanh em

Bài tập 1: Em hãy nghe hoặc hát bài hát Lớn lên em sẽ làm gì của nhạc sĩ Trần Hữu Pháp và kể tên những nghề nghiệp được nhắc đến trong bài hát.

Hướng dẫn trả lời

Những nghề nghiệp được nhắc đến:

• Công nhân
• Nông dân lái máy cày
• Lái tàu
• Kỹ sư

Bài tập 2: Em hãy quan sát tranh và trả lời các câu hỏi sau:

1. Em hãy nêu những đóng góp của người lao động trong các tranh.
2. Hãy kể thêm đóng góp của một số người lao động khác mà em biết

Hướng dẫn trả lời

Những đóng góp của người lao động trong các tranh.

• Tranh 1: Tạo ra những bản nhạc hay, gìn giữ và phát huy nét văn hóa của âm nhạc, truyền cảm hứng cho người nghe nhạc
• Tranh 2: Chú bộ đội bảo vệ lãnh thổ, chủ quyền nước ta, đảm bảo cho cuộc sống nhân dân được bình yên.
• Tranh 3: Người nông dân chịu trách nhiệm trồng trọt và sản xuất các loại cây trồng, thực phẩm và động vật nuôi. Họ đảm bảo nguồn cung cấp thực phẩm cho cộng đồng và đất nước.
• Tranh 4: Bác sĩ đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe của con người. Họ chẩn đoán, điều trị và quản lý các bệnh và thương tật. 
• Tranh 5: Cô công nhân may giúp mọi người có những bộ quần áo đẹp
• Tranh 6: Người nông dân làm muối giúp chúng ta có những hạt muối trắng phục vụ cho nấu ăn và sinh hoạt.

Đóng góp của một số người lao động khác mà em biết:

• Giáo viên: Giáo viên đóng góp rất nhiều trong việc giáo dục và hướng dẫn học sinh. Họ truyền đạt kiến thức, kỹ năng và giá trị cho thế hệ trẻ, giúp chúng phát triển và trở thành công dân có ích trong xã hội.
• Y tá: Y tá đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe của bệnh nhân. Họ hỗ trợ bác sĩ trong việc thực hiện các quy trình y tế, giúp quản lý và điều trị bệnh, cung cấp thông tin và sự chăm sóc cho bệnh nhân và gia đình.
• Công nhân xây dựng: Công nhân xây dựng tham gia vào việc xây dựng và duy trì hạ tầng xã hội, bao gồm các công trình như nhà ở, cầu đường, cơ sở hạ tầng công cộng và các công trình công nghiệp. Đóng góp của họ giúp tạo ra môi trường sống và làm việc an toàn, thuận tiện và phát triển.

Bài tập 3: Em hãy đọc câu chuyện Cái gì quý nhất và trả lời các câu hỏi dưới đây:

1. Bài học quý mà Hùng, Quý và Nam nhận được là gì?
2. Theo em, vì sao phải biết ơn người lao động?

Hướng dẫn trả lời

Bài học mà 3 bạn nhận được là Người lao động chính là quý giá nhất. Nếu không có người lao động thì không có lúa gạo, không có vàng bạc, nghĩa là tất cả mọi thứ đều không có, và thì giờ cũng trôi qua một cách vô vị mà thôi.

Chúng ta cần phải biết ơn người lao động vì họ là những người làm ra của cải, mọi vật dụng trong xã hội phục vụ nhu cầu cuộc sống của chúng ta.

Bài tập 4: Em hãy nhận xét các ý kiến sau:

Hướng dẫn trả lời

Bài tập 5: Em hãy đánh dấu X vào ô đồng tình hoặc không đồng tình với những lời nói, việc làm dưới đây và giải thích tại sao.

Hướng dẫn trả lời

• Tranh 1: Đồng tình. Vì Đầu bếp có vai trò quan trọng trong việc chế biến và nấu nướng những món ăn. Họ sử dụng kỹ năng, kiến thức và sự sáng tạo của mình để tạo ra những món ăn ngon và hấp dẫn cho mọi người thưởng thức.
• Tranh 2: Không đồng tình. Vì công an giao thông ngoài việc giám sát và xử lý các vi phạm luật giao thông, đảm bảo tuân thủ các quy tắc và biểu đồ giao thông thì họ còn điều khiển giao thông để giảm tình trạng ùn tắc vào giờ cao điểm.
• Tranh 3: Đồng tình. Vì chú bảo vệ đảm bảo an ninh, ngăn chặn các hành vi phá hoại, trộm cắp và đảm bảo an toàn cho tài sản của trường, bao gồm cả tài sản vật chất và tài sản của học sinh và giáo viên.
• Tranh 4: Không đồng tình. Cảm ơn cô thu ngân là một cách để gửi đi thông điệp tri ân và sự đánh giá đối với công việc cô đã thực hiện. Bằng cách này, chúng ta khuyến khích và tạo động lực cho người khác tiếp tục cống hiến và làm việc tốt hơn.

Bài tập 6: Em hãy xử lý các tình huống sau:

Tình huống 1. Một hôm, Nam và Quân với nhau về nghề nghiệp của bố mình. Quân rất tự hào vì bố của Quân là công nhân. Nam cũng rất hãnh diện vì bố của mình là nhà báo. Quân thắc mắc: “Nhà báo có đóng góp gì cho xã hội vậy Nam?”

Nếu là Nam, em sẽ trả lời bạn như thế nào?

Tình huống 2. Hồng đọc được một bài viết về tấm gương người lao động trên báo Tuổi trẻ. Hồng cảm thấy rất ngưỡng mộ và yêu quý tấm gương này nên chia sẻ với Lan. Lan bảo: “Đây đâu phải là người thân của mình mà mình phải yêu quý, biết ơn. Họ có giúp được gì cho mình đâu”

Nếu là Hồng, em sẽ ứng xử như thế nào?

Hướng dẫn trả lời

Tình huống 1:

Nếu là Nam, em có thể trả lời Quân như sau: "Nhà báo có đóng góp rất lớn cho xã hội. Bố mình, như một nhà báo, có trách nhiệm thu thập thông tin, tìm hiểu sự thật và truyền đạt thông tin đến công chúng. Thông qua việc viết báo, bố mình giúp đảm bảo sự minh bạch, công bằng và tự do trong thông tin, và đóng góp vào việc tạo ra một xã hội thông tin và nhận thức. "

Tình huống 2:

Nếu là Hồng, em có thể trả lời Lan như sau: "Người lao động không nhất thiết phải là người thân của chúng ta mới có giá trị và đáng được yêu quý, biết ơn. Tấm gương người lao động trên báo Tuổi trẻ đem lại sự cảm phục và ngưỡng mộ bởi những nỗ lực và đóng góp của họ cho xã hội."

Bài tập 7. Em hãy sưu tầm và viết lại một số câu ca dao, tục ngữ, bài thơ, bài hát,... về người lao động.  

Hướng dẫn trả lời

• Bài thơ “Người lao động” - Tố Hữu
• Con trâu là đầu cơ nghiệp.
• Đừng giống buồm trong bão giông.
• Đào nương không sợ uổng công, đắp phai chớ sợ phí sức.
• Ai ơi, bưng bát cơm đầy, Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần!

Bài tập 8. Em hãy tìm hiểu và chia sẻ với bạn về một người lao động quanh em.

Hướng dẫn trả lời

Dì em tên là Trâm. Dì là một thợ may tài ba và đam mê trong ngành may mặc. Dì đã làm việc trong lĩnh vực này suốt 10 năm qua. Dì rất khéo tay, dì có kỹ năng và kinh nghiệm phong phú trong cắt, may và hoàn thiện các sản phẩm may mặc. Cửa hàng may mặc của dì ngày nào cũng rất đông khách.