Giải SBT cánh diều giáo dục công dân 7 bài 10: Tệ nạn xã hội

Câu 3. Theo em, hành vi nào sau đây không phải là tệ nạn xã hội? (Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Tổ chức đá bóng

B. Cá độ chơi game

C. Xem bói

D. Tụ tập hút heroin

Trả lời:

A. Tổ chức đá bóng

Câu 4. Theo em, những hành vi, việc làm nào dưới đây là nguyên nhân dẫn đến tệ nạn xã hội? (Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Gia đình có sự giáo dục phù hợp.

B. Nhà trường luôn tổ chức các hoạt động vui chơi cho học sinh.

C. Xã hội luôn tuyên truyền về tệ nạn xã hội.

D. Người mắc tệ nạn xã hội không làm chủ được bản thân.

Trả lời:

D. Người mắc tệ nạn xã hội không làm chủ được bản thân.

Câu 5. Ý kiến nào sau đây là đúng về hậu quả của tệ nạn xã hội?

(Khoanh tròn trước câu em lựa chọn)

A. Tệ nạn xã hội chỉ để lại hậu quả cho bản thân người mắc.

B. Tệ nạn xã hội để lại hậu quả lớn nhất là cho gia đình.

C. Tệ nạn xã hội mang lại hậu quả cho gia đình, nhưng không ảnh hưởng đến xã hội.

D. Tệ nạn xã hội mang lại hậu quả cho bản thân, gia đình và xã hội.

Trả lời:

D. Tệ nạn xã hội mang lại hậu quả cho bản thân, gia đình và xã hội.

Câu 6. Theo em, biểu hiện nào dưới đây là đúng hoặc sai khi nói về hậu quả của người mắc tệ nạn xã hội?

Trả lời:

Câu 7. Cảnh báo ma tuý xâm nhập học đường

Trong thời gian qua, chủng loại ma tuý đang thay đổi hàng ngày, với hàng trăm hoạt chất khác nhau. Độc tính của ma tuý phá hoại sức khoẻ của trẻ em, có trường hợp chỉ 13 tuổi, 14 tuổi nhưng thường xuyên rối loạn tâm thần, hoang tưởng, rối loạn nhịp tim,... như người nghiện lâu năm.

Thống kê gần đây cho thấy, trong số hơn 235 000 người nghiện ma tuý có hồ sơ quản lí của cả nước, dưới 16 tuổi chiếm 0,1%, từ 16 đến dưới 30 tuổi chiếm 48%, nếu tính đến độ tuổi 35 thì tỉ lệ này thậm chí lên đến 76% Trong số những người sử dụng trái phép chất ma tuý, khoảng 60% người sử dụng ma tuý lần đầu tiên có độ tuổi từ 15 tuổi đến 25 tuổi. Đặc biệt ngày nay với sự xuất hiện ngày càng phổ biến, đa dạng về chủng loại, giá thành ngày càng rẻ, dễ cất giấu, sử dụng, tính độc hại cao của ma tuý tổng hợp, nhiều em 13–14 tuổi đã sử dụng ma tuý.

Các loại ma tuý tổng hợp ngày càng đa dạng về chủng loại, giá thành rẻ, dễ cất giấu, dễ sử dụng, vì thế chúng len lỏi vào học đường dưới những cái tên mĩ miều, gây tò mò. Đồng thời, các loại hình vui chơi, giải trí như quán bar, karaoke, vũ trường,... phát triển nhanh chóng, nên số lượng người sử dụng ma tuý là thanh thiếu niên ngày càng tăng. Các loại ma tuý tổng hợp thường trở nên kích thích hơn khi sử dụng kèm với rượu, bia trong môi trường âm nhạc mạnh, nên các quán bar, karaoke, vũ trường thường là nơi các đối tượng và thanh thiếu niên lợi dụng để tổ chức, sử dụng trái phép ma tuý.

(Theo Hoàng Giang, baochinhphu.vn, ngày 28/4/2021)

Qua thông tin trên, theo em:

a) Nghiện ma tuý để lại những hậu quả gì cho trẻ em?

b) Những nguyên nhân nào dẫn đến việc trẻ em nghiện ma tuý?

c) Chúng ta cần làm gì để ngăn chặn ma tuý xâm nhập vào học đường hiện nay?

Trả lời:

a. Nghiện ma túy sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ em, làm sụp đổ tương lai của trẻ em, hình thành những tính xấu của trẻ em,...

b. Nguyên nhân:

• Gia đình không giáo dục, kiểm soát chặt chẽ.
• Trẻ em luôn tò mò, ham vui những của lạ, vật lạ.
• Bị bạn bè dụ dỗ, lôi kéo,...

c. Gia đình và nhà trường nên tuyên truyền về những tác hại của ma túy và có biện pháp ren đe nếu phát hiện trẻ em có hiện tưởng ham chơi, tò mò, chểnh mảng trong việc học,...

Câu 8. 

Q là con trai duy nhất trong gia đình, nên được mọi người vô cùng yêu thương và chiều chuộng. Q thường trốn học và tụ tập đi chơi cùng các bạn, la cà ở các hàng quán. Một lần, Q được bạn bè rủ rê tìm niềm vui bằng việc dùng thử shisha pen và thường xuyên dùng sau đó nên Q đã bắt đầu nghiện. Để có tiền hút shisha pen, Q đã bắt đầu nói dối, ăn trộm tiền của bố mẹ và sau đó trực tiếp đi bán.

a) Qua trường hợp trên, em hãy nhận xét về hành vi của bạn Q.

b) Theo em, những nguyên nhân nào đã dẫn tới Q nghiện ma tuý?

Trả lời:

a. Hành vi của Q là hành vi sai trái, hành vi gây hậu quả vô cùng nghiêm trọng. 

b. Nguyên nhân:

• Gia đình không quan tâm, không sát sao dạy dỗ Q.
• Q bị bạn bè dụ dỗ.
• Q tò mò với những thứ lạ, thứ vui mà các bạn sử dụng.
• Q thiếu tiền mua hút nên đã ăn trộm tiền của gia đình.

Câu 9. 

K và T là đôi bạn thân trong lớp. Gần đây, K thấy T có biểu hiện của người nghiện game như thường xuyên bỏ học, không làm bài tập về nhà, dành rất nhiều thời gian để chơi game. K băn khoăn, không biết phải làm thế nào để giúp bạn?

Nếu là K trong tình huống trên, em sẽ làm gì?

Trả lời: 

• Em sẽ nói chuyện tâm sự với K về việc bạn ấy đang bỏ bê việc học, sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
• Em sẽ khuyên T bỏ game, vì hậu quả của game rất khôn lường.
• Em sẽ nói với thầy cô, gia đình bạn T nên có những biện pháp để bạn ấy hạn chế chơi game.

Câu 10. 

Sau khi bố mẹ li hôn, H chán nản, bỏ học và theo bạn bè đến các địa điểm ăn chơi. Thấy H xinh đẹp, ham chơi, bà M chủ quán cà phê đã dụ dỗ H đến làm. Để có nhiều tiền ăn chơi, H đã đồng ý bán dâm cho khách của quán bà M.

a. Em hãy cho biết những nguyên nhân nào dẫn đến H bán dâm cho khách?

b. Nếu là bạn của H, em sẽ làm gì để giúp bạn?

Trả lời:

a. Nguyên nhân:

• Bố mẹ li hôn.
• H chán nản, bỏ học, đến các địa điểm ăn chơi.
• H cần tiền ăn chơi.

b. Nếu là H, em sẽ khuyên H cố gắng vượt qua những chuyện gia đình, H còn ông bà, bạn bè, thầy cô bên cạnh. H phải là chỗ dựa tinh thần cho bố mẹ, khi H học tốt, H có thể gắn kết bố mẹ lại với nhau.

Câu 11.

Ông Y rất thích uống rượu và uống rất nhiều từ khi còn trẻ. Hằng ngày, ông Y cùng mấy người bạn hàng xóm thường tụ tập đánh bạc và uống rượu. Mỗi lần say rượu, ông Y lại đập phá đồ đạc, đánh và chửi mắng vợ con, làm ảnh hưởng đến hàng xóm xung quanh.

a) Theo em, ông Y và những người hàng xóm đã mắc phải những tệ nạn xã hội nào?

b) Em hãy chỉ ra hậu quả của tệ nạn xã hội đối với ông Y, gia đình và mọi người.

Trả lời:

a. Ông Y và những người hàng xóm đã mắc tệ nạn xã hội: tụ tập đánh bạc, rượu chè, bạo lực gia đình.

b. Hậu quả:

• Xảy ra nhiều tai nạn khi lưu thông trên đường vì ông Y và bạn bè đã sử dụng rượu bia
• Hàng xóm bị làm phiền đến sức khỏe và tinh thần vì bị ông Y quấy nhiễu.
• Gia đình, vợ con bị những nỗi đau về thể xác và tâm hồn hành hạ mỗi ngày.

Câu 12. 

Có ý kiến cho rằng, nguyên nhân sâu xa nhất dẫn đến học sinh mắc các tệ nạn xã hội là do thiếu một môi trường sống lành mạnh. Em có đồng tình với ý kiến trên không? Vì sao?

Trả lời:

- Em không đồng tình với ý kiến trên. Vì: có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến việc học sinh mắc phải các tệ nạn xã hội. Ví dụ như:

+ Nguyên nhân khách quan: học sinh bị dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc hoặc ép buộc; thiếu sự giáo dục phù hợp, quan tâm, chăm sóc, chia sẻ, yêu thương của gia đình; thiếu môi trường vui chơi, giải trí lành mạnh,...

+ Nguyên nhân chủ quan: bản thân học sinh thiếu hiểu biết; ham chơi, đua đòi; thiếu hụt kĩ năng sống,…

- Trong những nhóm nguyên nhân trên, các nguyên nhân chủ quan có vai trò quan trọng nhất, quyết định nhất dẫn đến việc học sinh mắc tệ nạn xã hội.

Câu 13. Theo em, mỗi người cần phải làm gì để tránh mắc các tệ nạn xã hội?

Trả lời:

- Để tránh mắc các tệ nạn xã hội, mỗi người cần:

+ Xây dựng cho mình lối sống lành mạnh

+ Tìm hiểu các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nanh xã hội

Câu 14. Em hiểu như thế nào về câu nói “Ma tuý là hiểm hoạ”?

Trả lời:

Câu nói “ma túy là hiểm họa” cảnh báo chúng ta về tác hại của ma túy đối với: bản thân người nghiện ma túy; nền kinh tế quốc dân và đối với tình hình an ninh quốc gia; trật tự an toàn xã hội.

- Tác hại của ma túy đối với bản thân người nghiện:

• Bị tổn hại về sức khỏe thể chất và tinh thần.
• Tổn hại về kinh tế và hạnh phúc gia đình.

• Lực lượng lao động của gia đình và xã hội bị suy giảm dẫn đến thu nhập quốc dân giảm chi phí dự phòng và chăm sóc y tế tăng.
• Tổn thất ngân sách Nhà nước do phải chi trả cho tại một cơ sở cai nghiện ma tuý công tác phòng, chống ma tuý
• Nguồn vốn đầu tư nước ngoài bị suy giảm do các đối tác không ưu tiên những quốc gia có tỉ lệ người

- Tác hại của ma túy đối với an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội:

• Tình trạng xuất, nhập cảnh trái phép gia tăng gây mất an ninh biên giới; phát sinh tội phạm rửa tiền….
• Phát sinh một số loại tội phạm như trộm cắp, cướp giật tài sản, giết người, sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, tổ chức sử dụng, chứa chấp người sử dụng trái phép chất ma tuý,...
• Phát sinh tệ nạn xã hội và những vấn đề xã hội phức tạp khác như cờ bạc, mại dâm, đua xe trái phép, gây rối trật tự công cộng,...

Câu 15. Em hãy tìm các câu ca dao, tục ngữ nói về thói hư tật xấu của con người trong xã hội. Theo em, thói hư tật xấu nào là tệ nạn xã hội?

Trả lời:

- Một số câu ca dao, tục ngữ về thói hư, tật xấu của con người:

“Cờ bạc là bác thằng bần

Cửa nhà bán hết, tra chân vào cùm”.

“Bói ra ma, quét nhà ra rác”.

“Ốm đau chạy chữa thuốc thang

Đừng đi xem bói mua vàng cúng ma”.

“Đố ai chừa được rượu tăm

Không chơi cờ bạc, không nằm ngủ trưa”.

“Ai ơi đừng uống rượu say

Bỏ ruộng ai cấy, bỏ cày ai coi”.

“Hòn đất mà biết nói năng

Thì thầy phong thủy hàm răng chẳng còn”.

- Những thói hư tật xấu là tệ nạn xã hội, gồm: cờ bạc, rượu chè, mê tín dị đoan,…