Giải SBT chân trời sáng tạo giáo dục công dân 7 bài 8: Phòng, chống bạo lực học đường

CỦNG CỐ

Bài tập 1. Em hãy nêu các biểu hiện của bạo lực học đường, nguyên nhân và tác hại của bạo lực học đường.

Trả lời:

Dù trẻ không nói, hành vi bạo lực thường để lại dấu hiệu rõ rệt mà phụ huynh có thể quan sát thấy từ con em mình:

• Xuất hiện các vết thương, bầm tím không rõ nguyên nhân.
• Sinh hoạt bất thường, kém ăn, khó ngủ hoặc ngủ li bì.
• Sức khỏe thay đổi, ốm, sốt, xuất hiện triệu chứng đau đầu, đau bụng, dễ bị hoảng loạn (la hét, ác mộng, giật mình).
• Không muốn đến trường.
• Từ chối chia sẻ về bạn bè hay các hoạt động diễn ra tại trường lớp.
• Từ chối tham gia các hoạt động của gia đình, nhà trường, cô lập bản thân và chỉ muốn ở một mình.
• Buồn bã, tức giận, lo âu, sợ hãi vô cớ.
• Tự làm đau bản thân (cắt tay, đập đầu, đấm vào tường, tự đốt bản thân…)

Bài tập 2. Em hãy kể tên một số quy định cơ bản của pháp luật liên quan đến phòng, chống bạo lực học đường. Em ấn tượng nhất với quy định nào? Vì sao?

Trả lời:

Bạo hành học đường được hiểu như là một hành động đối xử thô bạo của giới học sinh. Dưới góc độ pháp luật quy định tại Khoản 5 Điều 2 Nghị định 80/2017/NĐ-CP quy định Quy định về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường thì “bạo lực học đường là hành vi hành hạ, ngược đãi, đánh đập; xâm hại thân thể, sức khỏe; lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm; cô lập, xua đuổi và các hành vi cố ý khác gây tổn hại về thể chất, tinh thần của người học xảy ra trong cơ sở giáo dục hoặc lớp độc lập”. 

Như vậy có thể hiểu một cách chung nhất về bạo hành học đường đó là một hành vi gây thương tích một cách có chủ đích đối với người khác, gây tổn hại về mặt sức khỏe cũng như tinh thần của người bị hại, từ đó, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, tính cách và tương lai của người đó.

Bài tập 3. Em hãy trình bày cách ứng phó trước, trong và sau khi bị bạo lực học đường.

Trả lời:

Kỹ năng bày tỏ chính kiến để phê phán và tiếp nhận các cách phòng chống bạo lực học đường. Phải hình thành cho trẻ kỹ năng nhận biết, phân tích, đánh giá các hành vi, biểu hiện thái độ của những người xung quanh. Trẻ sẽ biết phân định đâu là đúng - sai, tốt - xấu.

Nhờ đó trẻ biết lựa chọn học hỏi hành vi tốt, phù hợp với chuẩn mực xã hội, tránh được hành vi xấu không được xã hội chấp nhận. Trong các vụ bạo lực học đường, trẻ có thể là nạn nhân và cũng có thể là thủ lĩnh, gấu nhí, nhưng cả hai đều gánh chịu tổn thương về sự phát triển tâm sinh lý, nhân cách.

Khi trẻ nhận định, phân tích, trẻ cũng biết được gây ra bạo lực học đường là hành vi xấu, không được xã hội chấp nhận, thậm chí vi phạm pháp luật bị xử lý và phải cải tạo trong trường giáo dưỡng, từ đó mà lựa chọn cách ứng xử phù hợp.

Bài tập 4. Để chuẩn bị cho hoạt động tuyên truyền sắp tới về phòng, chống bạo lực học đường, em có đề xuất, kiến nghị gì về vấn đề này? Giải thích vì sao em lại đưa ra đề xuất, kiến nghị ấy.

Trả lời:

Để chuẩn bị cho hoạt động tuyên truyền sắp tới về phòng, chống bạo lực học đường, em có đề xuất:

- Đối với những người gây ra bạo lực học đường sẽ bị trừng phạt một cách hợp lý, và pháp luật phải abro vệ người bị bạo lực.

Vì hiện nay, đa số người ta khôgn công minh với các vụ này.

Bài tập 5. Em hãy kể lại một tình huống bạo lực học đường từng chứng kiến hoặc biết đến.Tình huống ấy gợi cho em những suy nghĩ gì? Em rút ra được bài học gì qua tình huống trên?

Trả lời:

Năm em lên lớp 6, bởi vì yêu cầu công việc của bố mẹ nên gia đình em đã chuyển từ quê ra thành phố sinh sống. Khi em đến ngôi trường mới, có một nhóm bạn trong lớp liên tục vây quanh chế giễu em và nói những lời xúc phạm em chỉ vì em không phải là người thành phố. Các bạn đó còn sai em đi mua đồ ăn vặt, làm trực nhật cho các bạn ấy nếu không các bạn sẽ đánh em.Điều đó khiến cho em rất sợ hãi mối khi đến trường, trên lớp học không thể tập trung vào bài giảng vì lo lắng không biết các bạn sẽ bắt mình làm gì, thường xuyên mơ thấy ác mộng khiến cho cơ thể mệt mỏi.

Bài tập 6. Em hãy chọn câu trả lời đúng.

Câu 1. Hành vi hành hạ, ngược đãi, đánh đập; xâm hại thân thể, sức khoẻ; lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm; cô lập, xua đuổi và các hành vi cố ý khác gây tổn hại về: thể chất, tinh thần của người học xảy ra trong cơ sở giáo dục là nội dung thể hiện khái niệm nào dưới đây?

A. Bạo lực học đường.

B. Bạo lực gia đình.

C. Bạo lực cộng đồng.

D. Bạo lực xã hội.

Câu 2. Biểu hiện của bạo lực học đường thể hiện ở hành vi nào dưới đây?

A. Đánh đập con cái thậm tệ.

B. Xúc phạm danh dự của bạn cùng lớp.

C. Phê bình học sinh trên lớp.

D. Phân biệt đối xử giữa các con.

Câu 3. Hành vi nào dưới đây không phải là biểu hiện của bạo lực học đường?

A. Giáo viên xâm hại tình dục đối với học sinh.

B. Giáo viên lăng mạ học sinh trên lớp.

C. Giáo viên doạ nạt khiến học sinh căng thẳng.

D. Giáo viên nhắc nhở, phê bình học sinh trên lớp.

Câu 4. Nội dung nào dưới đây không phải là nguyên nhân của bạo lực học đường?

A. Do thiếu thốn tình cảm,

B. Do sự tác động của các trò chơi bạo lực.

C. Do thiếu sự giáo dục từ phía gia đình.

D. Do thiếu hụt kĩ năng sống.

Câu 5. Nội dung nào dưới đây không phải là hậu quả của bạo lực học đường?

A. Sự sợ hãi của nạn nhân. ở năng sống ổn đã chung tron

B. Sự ám ảnh của nạn nhân.

C. Sự nổi loạn của nạn nhân.

D. Sự trầm cảm của nạn nhân.

Câu 6. Khi đối diện với các hành vi bạo lực học đường, học sinh cần thực hiện hành vi nào dưới đây?

A. Cứ để bạo lực học đường diễn ra bình thường.

B. Tự tìm cách giải quyết mâu thuẫn với nhau.

C. Giữ kín chuyện để không ai biết.

D. Liên hệ với người lớn để có sự hỗ trợ phù hợp.

Câu 7. Khi đối diện với các hành vi bạo lực học đường, học sinh cần tránh hành vi nào dưới đây?

A. Giữ kín và tự tìm cách giải quyết mâu thuẫn.

B. Rời khỏi vị trí nguy hiểm.

C. Kêu cứu để thu hút sự chú ý.

D. Yêu cầu sự trợ giúp về mặt y tế hoặc tâm lí.

Trả lời:

Câu 1: A. Bạo lực học đường.

Câu 2:

B. Xúc phạm danh dự của bạn cùng lớp.

C. Phê bình học sinh trên lớp.

Câu 3: B. Giáo viên lăng mạ học sinh trên lớp.

Câu 4: B. Do sự tác động của các trò chơi bạo lực.

Câu 5: C. Sự nổi loạn của nạn nhân.

Câu 6: D. Liên hệ với người lớn để có sự hỗ trợ phù hợp.

Câu 7: C. Kêu cứu để thu hút sự chú ý.

LUYỆN TẬP

Bài tập 7. Em hãy nêu cách ứng xử trong các tình huống sau:

Trường hợp 1. Do xích mích cá nhân, T rủ một số bạn chặn đường để đánh, doạ nạt H. Em tình cờ đi ngang qua và biết được sự việc đó.

Trường hợp 2. Do không kiềm chế được cảm xúc, giáo viên đã có lời xúc phạm học sinh trên lớp.

Trả lời:

Trường hợp 1: 

- Báo cáo với giáo viên chủ nhiệm và nói cho bố mẹ bạn ấy biết

Trường hợp 2: 

- Trao đổi lại với bố mẹ, nhờ bố mẹ nói chuyện lại với giáo viên

Bài tập 8. Em hãy thảo luận với bạn để cùng thiết kế một cuốn cẩm nang giúp học sinh phòng, tránh tình huống bạo lực học đường thường gặp trong nhà trường.

Trả lời:

- Hẹn gặp em cuối buổi học tại phòng truyền thống Đội để trò chuyện tâm sự với em về những vấn đề em gặp phải.

- Tìm hiểu nguyên nhân vì sao em sống khép kín, hay chơi một mình và ít hoạt động giao lưu với bạn bè.

+ Học sinh trả lời: Vì về nhà em không có ai chơi, ông bà thì đã già cũng không bày được cho em học, em không có ai để tâm sự, nói chuyện. Đến giờ ăn cơm, học bài và tắm thì ông bà chỉ gọi và nhắc nhở rồi làm theo.

- Giáo viên tư vấn cho em: Chia sẻ những mất mát, thiếu thốn về tình cảm mà em phải đối mặt. Trở thành người anh, người bạn tốt và nói chuyện với em khi em cần giúp đỡ. Cho em tham gia vào nhóm học tập tại khu dân cư, bố trí các anh chị lớp trên giúp đỡ.

- Bố trí Giáo viên hoặc Đoàn viên thanh niên giúp đỡ em trong các hoạt động học tập và ngoài giờ lên lớp.

- Phân công em tham gia vào các công việc nhó, tổ vào các đội măng non, sao đỏ, cờ đỏ và giao nhiệm vụ để em hoàn thành cùng accs nhóm bạn qua đó giúp em tự tin hơn trong giao tiếp.

- Phân công các bạn cùng nhóm để giúp đỡ trong mỗi tiết học tổ chức tham gia các hoạt động tập thể để giúp con tự tin và mạnh dạn hơn, biết phân biệt và bảo vệ bản thân nhiều hơn.

- Xin số điện thoại của ba mẹ để gọi điện an ủi cho em hoặc gặp riêng ông bà để chia sẻ cho ông bà về tình trạng tại trường. Mong ông bà khuyên răn, tạo niềm tin cho cháu một môi trường tâm lý thoải mái khi đến trường và về nhà.

VẬN DỤNG

Bài tập 9. Em hãy viết một lá thư gửi cho những người gây ra bạo lực học đường để bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc về những hành vi ấy và đưa ra lời khuyên cho họ.

Trả lời:

Thành phố Hà Nội, ngày .... tháng.... năm  2022

Lan thân mến!

Dạo này cậu có khoẻ không, tâm trạng chắc cũng ổn rồi đúng không!

Tớ biết cậu đợt này đã phải chịu nhiều thiệt thòi so với các bạn đồng trang lứa rồi, không sao cậu ạ. Hãy cố gắng và vượt qua nhé, tớ tin cậu làm được.

Hãy sống hết mình, sống hết với sự tự tin và làm những điều mình muốn nhé.

Chúc cậu một đời bình an nhé!

Hải Bình

Bài tập 10. Em hãy thảo luận với các bạn cùng lớp để thực hiện dự án: “Văn minh học đường”.