Giải vật lí 8 bài 22: Dẫn nhiệt

I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

• Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằnh hình thức dẫn nhiệt.
• Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất .
• Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém

II. GIẢI BÀI TẬP

Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài

Giải câu 1,2,3: Dùng đèn cồn đun nóng đầu A của thanh...

Dùng đèn cồn đun nóng đầu A của thanh đồng. Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra

C1. Các đinh rơi xuống chứng tỏ điều gì ?

C2. Các đinh rơi xuống trước, sau theo thứ tự như thế nào ?

C3. Hãy dựa vào thứ tự rơi xuống của các đinh để môn tả sự truyền nhiệt năng trong thanh đồng AB.

C1. Các đinh rơi xuống chứng tỏ nhiệt đã được truyền đến sáp , làm cho sáp nóng lên và chảy ra. 

C2. Các đinh rơi xuống trước, sau theo thứ tự đinh a, b, c, d, e

C3. Dựa vào thứ tự rơi xuống của các thanh đinh, ta thấy nhiệt năng đã được truyền từ đầu A sang đầu B của thanh đồng 

Giải câu 4,5: Dùng đèn cồn đun nóng đồng thời...

Dùng đèn cồn đun nóng đồng thời các thanh đồng, nhôm, thủy tinh có đinh gắn bằng sáp ở đầu (H.22.2)

C4. Các đinh gắn ở đầu các thanh có rơi xuống đồng thời không ? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì ?

C5. Hãy dựa vào kết quả thí nghiệm trên để so sánh tính dẫn nhiệt của đồng, nhôm, thủy tinh. Chất nào dẫn nhiệt tốt nhất, chất nào dẫn nhiệt kém nhất ? Từ đó có thể rút ra kết luận gì ?

C4. Các đinh gắn ở đầu các thanh không rơi xuống đồng thời, đinh gắn ở đầu thanh thủy tinh lâu rơi xuống nhất . Hiện tượng này chứng tỏ mỗi chất có khả năng dẫn nhiệt khác nhau.

C5. Trong ba chất này thì đồng dẫn nhiệt tốt nhất , thủy tinh dẫn nhiệt kém nhất. Từ đó ta có kết luận :" Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất "

Giải câu 6: Dùng đèn cồn đun nóng miệng một...

Dùng đèn cồn đun nóng miệng một ống nghiệm trong đó có đựng nước, dưới đáy có một cục sáp. (H.22.3)

C6. Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở đáy ống nghiệm có bị nóng chảy không ? Từ thí nghiệm này có nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất lỏng ?

C6. Khi nước ở phần trên của ống nghiệm bắt đầu sôi thì cục sáp ở dưới đáy ống nghiệm không bị nóng chảy. Từ thí nghiệm này có thể thấy chất lỏng dẫn nhiệt kém 

Giải câu 7: Dùng đèn cồn đun nóng đáy một ống...

Dùng đèn cồn đun nóng đáy một ống nghiệm trong có không khí, ở nút có gắn một cục sáp (H.22.4)

C7. Khi đáy ống nghiệm đã nóng thì miếng sáp gắn ở nút ống nghiệm có bị nóng chảy không ? Từ thí nghiệm này có rút ra nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất khí ?

C7. Khi đáy ống nghiệm đã nóng thì miếng sáp gắn ở nút ống nghiệm không bị nóng chảy. Từ thí nghiệm có thể rút ra nhận xét :" Chất khí có tính dẫn nhiệt kém "

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài

Giải câu 8: Tìm ba ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt...

Tìm ba ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt

Ba ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt : 

• Đun nấu thức ăn bằng xoong nồi 
• Rót nước sôi vào cốc, một lát sau cốc nóng lên
• Hơ nóng một đầu thanh kim loại, lát sau đầu kia cũng nóng lên 

Giải câu 9: Tại sao nồi, xoong thường làm bằng...

Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ ?

• Nồi, xoong thường làm bằng kim loại để có thể nấu chín thức ăn nhanh, do kim loại dẫn nhiệt tốt
• Bát, đĩa thường làm bằng sứ để có thể dễ dàng bưng bê, do sứ dẫn nhiệt kém 

Giải câu 10: Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo...

Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày ?

Mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày vì mặc nhiều áo mỏng sẽ tạo nhiều lớp không khí khác nhau giữa các lớp áo, không khí giữa các lớp áo mỏng sẽ dẫn nhiệt kém , do đó giữ ấm cho cơ thể tốt hơn mặc một áo dày 

Giải câu 11: Về mùa nào chim thường hay đứng...

Về mùa nào chim thường hay đứng xù lông ? Vì sao ?

Về mùa đông chim thường hay đứng xù lông , để tạo các lớp không khí dẫn nhiệt kém giữa các sợi lông chim , điều này giúp chim giữ ấm tốt hơn 

Giải câu 12: Tại sao trong những ngày rét sờ...

Tại sao trong những ngày rét sờ vào kim loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng nóng sờ vào kim loại ta lại thấy nóng ?

Cần lưu ý: Kim loại  là chất dẫn nhiệt tốt,

Trong những ngày rét , nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể, nên khi ta sờ vào kim loại, nhiệt từ tay ta sẽ truyền sang kim loại nhưng bị phân tán nhanh chóng, do đó sờ vào kim loại ta thấy lạnh

Trong những ngày nắng nóng, nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt độ cơ thể, khi ta sờ vào kim loại, nhiệt độ từ kim loại truyền sang tay ta, do đó ta thấy nóng