HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
Câu hỏi: Hãy nói về những điều em thích ở chủ đề Con người và sức khoẻ.
Trả lời:
Trong chủ đề Con người và sức khỏe, em thích những kiến thức liên quan về dinh dưỡng ở con người (các loại thức ăn, các nhóm chất dinh dưỡng, chế độ dinh dưỡng hợp lí) và học được một số bệnh liên quan đến dinh dưỡng và cách phòng tránh đuối nước.
Câu 1: Chia sẻ với bạn một số nội dung theo gợi ý ở sơ đồ sau:
Trả lời:
Dựa vào bảng trên, em có thể tổng hợp được nội dung như sau:
Dinh dưỡng ở người | Bệnh liên quan đến dinh dưỡng | Phòng tránh đuối nước |
Các thực phẩm, thức ăn thường được phân chia theo bốn nhóm chất dinh dưỡng: chất bột đường, chất đạm, chất béo, vi-ta-min và chất khoáng. | Một số nguyên nhân dẫn đến bệnh liên quan đến dinh dưỡng như bệnh thừa cân béo phì do ăn thừa chất bột đường, chất béo, chất đạm và cơ thể ít vận động; bệnh suy dinh dưỡng thấp còi do ăn thiếu các chất dinh dưỡng; bệnh thiếu máu thiếu sắt do ăn thiếu thức ăn chứa chất sắt. | Một số bước để phán đoán tình huống có nguy cơ dẫn đến đuối nước: quan sát, phân tích thông tin, dự đoán các sự việc có thể xảy ra và thuyết phục các bạn tránh xa những nguy cơ. |
Các chất dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng đối với mọi hoạt động của cơ thể: cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống, giúp cơ thể phát triển và lớn lên, giữ cho cơ thể khoẻ mạnh, chống lại bệnh tật. | Một số nguyên nhân dẫn đến bệnh liên quan đến dinh dưỡng như bệnh thừa cân béo phì do ăn thừa chất bột đường, chất béo, chất đạm và cơ thể ít vận động; bệnh suy dinh dưỡng thấp còi do ăn thiếu các chất dinh dưỡng; bệnh thiếu máu thiếu sắt do ăn thiếu thức ăn chứa chất sắt. | Để phòng tránh đuối nước:
|
Để đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh cần ăn đủ bữa và nên:
| Để phòng tránh bệnh liên quan đến dinh dưỡng cần:
|
|
Câu 2: Chia sẻ với bạn kết quả vận động những người trong gia đình thực hiện một số việc làm để phòng tránh các bệnh:
Thừa cân béo phì | Suy dinh dưỡng thấp còi | Thiếu máu thiếu sắt |
Trả lời:
Sau khi vận động mọi người để phòng tránh bệnh trên, kết quả gia đình em đã thực hiện được như sau:
Thừa cân béo phì:
Tăng cường vận động: Đi bộ, chạy bộ, đạp xe, hoặc tham gia các môn thể thao.
Ăn uống cân đối: Hạn chế thức ăn nhanh, đồ uống có đường và thức ăn chứa chất béo cao.
Kiểm soát khẩu phần ăn: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và hạn chế ăn quá no.
Suy dinh dưỡng thấp còi:
Ăn đủ chất: Đảm bảo thực đơn hàng ngày bao gồm đủ các nhóm thực phẩm chính.
Bổ sung dinh dưỡng: Sử dụng các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng nếu cần thiết.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện sớm dấu hiệu suy dinh dưỡng.
Thiếu máu thiếu sắt:
Ăn nhiều thực phẩm giàu sắt: Thịt đỏ, hải sản, rau xanh, đậu nành, và các loại hạt.
Kết hợp vitamin C với bữa ăn: Vitamin C giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra định kỳ để theo dõi mức độ sắt trong máu.
Câu 3: Em sẽ khuyên bạn như thế nào nếu:
- Bạn thường xuyên không ăn rau, thích ăn đồ chiên, rán.
- Bạn không thường xuyên uống nước.
- Bạn hay ăn quà bán vỉa hè.
- Bạn rủ đi bơi ở ao hồ, sông suối.
Trả lời:
- Trường hợp 1: Bạn thường xuyên không ăn rau, thích ăn đồ chiên, rán.
Bạn nên tăng cường ăn rau và giảm thiểu thức ăn chiên, rán. Rau xanh chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, trong khi thức ăn chiên, rán thường chứa nhiều chất béo không lành mạnh.
- Trường hợp 2: Bạn không thường xuyên uống nước.
Nước giúp cơ thể hoạt động tốt hơn và giữ cho da luôn mềm mại. Thiếu nước có thể gây ra các tác hại lâu dài như táo bón, giảm chức năng thận và sỏi thận, gây mệt mỏi, đau đầu và mất tập trung. Bạn hãy cố gắng uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày.
- Trường hợp 3: Bạn hay ăn quà bán vỉa hè.
Thức ăn bán vỉa hè có thể không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Bạn nên chọn những nơi bán thức ăn có uy tín hoặc tự nấu ăn tại nhà.
- Trường hợp 4: Bạn rủ đi bơi ở ao hồ, sông suối.
Nếu bạn muốn đi bơi, hãy chọn những nơi có người giám sát như bể bơi công cộng thay vì ao, hồ, sông, suối. Đi bơi ở ao hồ sông suối không có biện pháp cứu hộ an toàn và người lớn giám sát có khả năng cao bị đuối nước.
Câu hỏi 4: Lựa chọn một trong ba mức độ:
Thường xuyên | Thỉnh thoảng | Không bao giờ |
Tự đánh giá mức độ thực hiện một số việc làm để phòng bệnh liên quan đến dinh dưỡng, sử dụng thực phẩm an toàn theo gợi ý:
Việc làm | Đánh giá |
Ăn nhiều | Thỉnh thoảng |
Ăn phối hợp nhiều loại thức ăn | ? |
Ăn thức ăn đã nấu chín | ? |
Ăn các loại rau, củ hằng ngày | ? |
Rửa tay trước khi ăn | ? |
Uống đủ nước | ? |
Vận động cơ thể hằng ngày | ? |
Ăn nhiều thức ăn chiên, rán | ? |
Ăn thức ăn bán rong ngoài vỉa hè | ? |
Ăn thức ăn bị nhiễm nấm mốc | ? |
Trả lời:
Từ gợi ý trên, em có thể hoàn thành bảng như sau:
Việc làm | Đánh giá |
Ăn phối hợp nhiều loại thức ăn | Thường xuyên |
Ăn thức ăn đã nấu chín | Thường xuyên |
Ăn các loại rau, củ hằng ngày | Thỉnh thoảng |
Rửa tay trước khi ăn | Thường xuyên |
Uống đủ nước | Thỉnh thoảng |
Vận động cơ thể hằng ngày | Thỉnh thoảng |
Ăn nhiều thức ăn chiên, rán | Không bao giờ |
Ăn thức ăn bán rong ngoài vỉa hè | Không bao giờ |
Ăn thức ăn bị nhiễm nấm mốc | Không bao giờ |
Câu 5: Chia sẻ với bạn những việc làm em cần tiếp tục thay đổi để cơ thể khoẻ mạnh.
Trả lời:
Những việc làm em cần tiếp tục thay đổi để cơ thể khoẻ mạnh là:
Tăng cường vận động
Uống đủ nước
Giữ tinh thần lạc quan
Phối hợp nhiều loại thức ăn, ăn rau xanh, quả chín.
Sử dụng hợp lí thức ăn có nguồn gốc từ động vật và thực vật.
Sử dụng ít muối và đường.
Theo dõi chiều cao và cân nặng cơ thể thường xuyên.
Gặp bác sĩ để kiểm tra sức khoẻ nếu cơ thể có dấu hiệu tăng cân hoặc giảm cân quá mức, mệt mỏi,...