Soạn siêu ngắn công dân 8 Cánh diều bài 6: Phòng, chống bạo lực gia đình

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy cùng các bạn nêu những câu ca dao, tục ngữ, châm ngôn về sự hòa thuận và hạnh phúc gia đình.

Hướng dẫn giải:

• Anh em thuận hòa là nhà có phúc.

• Râu tôm nấu với ruột bầu/ Chồng chan, vợ húp, gật đầu khen ngon.

• Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn.

• Chị ngã em nâng.

• Anh em như thể chân tay/ Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

KHÁM PHÁ

Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp, quan sát hình ảnh dưới đây và trả lời câu hỏi

a) Em hãy cho biết hình thức bạo lực gia đình và tác hại của hành vi bạo lực gia đình trong mỗi trường hợp trên.

b) Theo em, bạo lực gia đình có tác hại như thế nào đối với cá nhân, gia đình và xã hội?

Hướng dẫn giải:

a) Hình thức bạo lực gia đình và tác hại:

b) Bạo lực gia đình có tác hại như thế nào đối với cá nhân, gia đình và xã hội: 

• Đối với cá nhân: gây thương tích về thân thể, làm tổn thương tinh thần…

• Đối với gia đình: không khí ngột ngạt, mệt mỏi dẫn đến tan vỡ.

• Đối với xã hội: ảnh hưởng đến trật tự xã hội, dẫn đến các tệ nạn xảy ra.

Câu 2: Em hãy đọc thông tin, trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi

a) Căn cứ vào thông tin, em hãy chỉ ra các hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình trong hai trường hợp trên.

b) Em hãy nêu một số quy định khác của pháp luật Việt Nam về phòng, chống bạo lực gia đình.

Hướng dẫn giải:

a) Các hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình: 

- TH 1: 

• Vợ anh Q: theo dõi, điều tra, đay nghiến gây áp lực tâm lí với anh Q.

• Đồng nghiệp vợ anh Q: xúi giục vợ anh Q thực hiện hành vi bạo lực gia đình.

TH 2: Chồng chị H:

• Đánh, mắng vợ con.

• Ngăn cản, đe dọa trả thù người hàng xóm. 

b) Các quy định khác của pháp luật Việt Nam về phòng chống bạo lực gia đình:

• Điều 31 Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2017

• Khoản 1 Điều 42 Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2017

Câu 3: a) Em hãy cho biết các nhân vật ở trong hình ảnh đã làm gì để phòng ngừa bạo lực gia đình.

b) Em hãy kể thêm một số việc làm để phòng ngừa bạo lực gia đình.

Hướng dẫn giải:

a) Phòng ngừa bạo lực của các nhân vật:

• Hình 1: Đăng kí tham gia thi đua xây dựng gia đình văn hóa

• Hình 2: Tuyên truyền, tập huấn về phòng, chống bạo lực gia đình

• Hình 3: Nên khuyên nhủ, tâm sự thay bằng việc mắng và đánh con

• Hình 4: Chia sẻ, quan tâm, tôn trọng các thành viên trong gia đình.

b) Một số việc làm phòng ngừa bạo lực gia đình:

• Mỗi cá nhân: Quan tâm, chia sẻ lẫn nhau; nói không với bạo lực gia đình; biết cách hành xử an toàn khi bị bạo lực gia đình.

• Gia đình và xã hội: Cần tăng cường công tác truyền thông tin và tuyên truyền luật bạo lực gia đình; Đẩy mạnh phong trào xây dựng gia đình văn hóa; Xử lí nghiêm hành vi bạo lực gia đình.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy chỉ ra hình thức và tác hại của những hành vi bạo lực với cá nhân, gia đình và xã hội.

A. Vì không sinh được con trai nên chị X đã bị chồng và gia đình chồng ghét bỏ, cưỡng ép phải sinh thêm dù đã có 3 con.

B. Chị H thường xuyên hắt hủi mẹ chồng, khiến bà phải bỏ nhà ra đi.

C. Anh A không cho vợ đi làm và giao lưu với các bạn, hàng tháng, anh chi cho vợ một khoản chi phí sinh hoạt rất nhỏ.

D. Do không đồng ý với quyết định phân chia tài sản của bố mẹ, anh em V xảy ra xích mích, cãi vã, thậm chí xô xát với nhau.

Hướng dẫn giải:

Hình thức và tác hại của những hành vi bạo lực với cá nhân, gia đình và xã hội:

Câu 2: Hành vi nào sau đây thể hiện việc thực hiện quy định pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình và hành vi nào vi phạm quy định pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình?

A. Anh Đ báo tin cho Ủy ban nhân dân xã về việc hàng xóm của mình thườn xuyên bạo hành mẹ đẻ.

B. Ông B không chịu trả chi phí khám chữa bệnh cho vợ sau khi đánh vợ ngất xỉu phải nhập viện.

C. Chị T từ chối cung cấp thông tin với cơ quan chức năng về việc chồng chị bạo hành tình dục với mình.

D. Ông bà Đ xúi giục con trai phải kiểm soát thu nhập của con dâu.

Hướng dẫn giải:

• Hành vi  A thể hiện đúng quy định của pháp luật.

• Hành vi B, C, D thực hiện sai quy định của pháp luật. 

Câu 3: Hãy thảo luận và đưa ra cách ứng phó với bạo lực gia đình trong các tình huống sau:

a. Bạn Đ (13 tuổi) bị bố ép buộc làm công việc nặng nhọc để đưa tiền cho bố uống rượu hàng ngày.

b. Sau khi bố mẹ li hôn, A sống với mẹ đẻ và thường xuyên bị mẹ ngăn cấm không cho liên lạc với bố và em gái.

Hướng dẫn giải:

a. Tìm sự hỗ trợ từ bên ngoài (người thân, người đáng tin cậy, …) để nhờ sự giúp đỡ. Ngoài ra, chính quyền địa phương cần tăng cường tuyên truyền luật phòng, chống bạo lực gia đình.

b. Khuyên nhủ và giải thích cho mẹ hiểu về hành vi và việc làm của mình là vi phạm pháp luật, và A có quyền được liên lạc với bố và em gái. Nếu mẹ vẫn ngăn cấm thì tìm sự hỗ trợ từ bên ngoài (người thân, người đáng tin cậy, tổng đài bảo vệ trẻ em…) để nhờ sự giúp đỡ.

Câu 4: Em hãy tranh biện với các bạn để bày tỏ thái độ trước quan niệm: "Chuyện nhà, đóng cửa bảo nhau" khi xảy ra các hành vi bạo lực gia đình.

Hướng dẫn giải:

Em không đồng tình vì, bạo lực gia đình gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với các cá nhân, gia đình và có thể để lại nhiều hệ lụy cho xã hội.

Khi gặp tình huống đó cần: tỏ thái độ phản đối, trình báo sự việc với cơ quan,..

Tuy nhiên, chúng ta không tung hê tất cả mọi việc riêng của gia đình ra để mọi người cùng bàn tán; mà chúng ta cần có thái độ ứng xử tế nhị, đúng người, đúng việc.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hãy viết một đoạn văn bày tỏ suy nghĩ của em về tác hại của bạo lực gia đình.

Hướng dẫn giải:

 Các ý chính:

• Bạo lực gia đình là hiện tượng khá phổ biến, là hành vi xấu, cần chấm dứt.

• Bạo lực gia đình làm tổn hại nghiêm trọng tới sức khỏe, tinh thần của các thành viên gia đình, thậm chí còn dẫn tới nhiều vụ việc án mạng thương tâm.

• Chúng ta cần tôn trọng pháp luật, tuyên truyền với người xung quanh ý thức về hạnh phúc gia đình, xử lý nghiêm minh những trường hợp bạo lực gia đình.

Câu hỏi: Em hãy thiết kế một sản phẩm tuyên truyền với chủ đề: Phê phán các hành vi bạo lực gia đình.

Hướng dẫn giải: