Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề học tập Vật lí 10 bộ sách mới cánh diều CĐ 2 Bài 1: Xác định phương hướng. giáo án soạn ch1 t1ết, hướng dẫn học sinh hoạt động để tìm tò1, khám phá ra k1ến thức mới, vận dụng chúng vào v1ệc giải quyết các vấn đề của học tập và của thực tiễn cuộc sống. Mờ1 thầy cô kéo xuống tham khảo
Rõ nét về file powerpoint trình chiếu. => Xem thêm
Ngày soạn: .../.../...
Ngày dạy: .../.../...
- Năng lực chung:
Năng lực riêng:
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
- Tạo tâm thế, hứng thú với bài học mới.
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV yêu cầu HS đọc tình huống mở đầu:
Steven Callahan (sinh ngày 6 tháng 2 năm 1952) là một tác giả, kiến trúc sư hải quân, nhà phát minh người Mỹ. Năm 1982, ông sống sót sau hai tháng rưỡi trôi dạt trên Đại Tây Dương. Trong suốt thời gian trôi dạt, trước khi được một tàu đánh cá phát hiện ra gần quần đảo Caribbean, ông đã dựa vào các dấu hiệu trên bầu trời, dùng ba bút chì gắn với nhau, thực hiện lộ trình 2897 km của mình một cách chính xác.
Mỗi khi chuyển hướng, bạn cần phải có một điểm mốc. Và giữa biển khơi, điểm mốc chính là những ngôi sao trên bầu trời. Trước khi có GPS, thậm trí, trước cả la bàn, những nhà thám hiểm đã chinh phục các đại dương bằng cách xác định phương hướng nhờ vào việc quan sát. Vào ban đêm, họ xác định lộ trình chủ yếu dựa vào những ngôi sao riêng lẻ hoặc những chòm sao có vị trí được biết trước trên bầu trời. Họ đã dựa vào các chòm sao để xác định phương hướng như thế nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm đôi hoàn thành yêu cầu.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới.
Hoạt động 1: Các chòm sao trên bầu trời
- HS nêu được mô hình thiên cầu.
- Xác định được trên bản đồ sao vị trí của các chòm sao: Gấu Lớn, Gấu Nhỏ, Thiên Hậu.
HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện nhiệm vụ được giao.
HĐ CỦA GV VÀ HS |
SẢN PHẨM DỰ KIẾN |
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: - GV yêu cầu HS tìm hiểu về mô hình thiên cầu, trả lời câu hỏi: + Trình bày về mô hình thiên cầu. - HS trả lời Câu hỏi 1: Ngày nay, mô hình bầu trời sao như một vòm cầu còn giúp gì cho chúng ta khi tìm hiểu bầu trời? - HS tìm hiểu về các ngôi sao và chòm sao. + GV giới thiệu về vị trí của các ngôi sao và các nhà chiêm tinh đã nhóm các sao gần nhau là chòm sao. + HS hãy thảo luận và rút ra hình dạng và vị trí các chòm sao: Gấu Lớn, Gấu Nhỏ, Thiên Hậu. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, thảo luận nhóm. - GV quan sát hỗ trợ. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở. |
I. Các chòm sao trên bầu trời - Thời cổ đại, con người quan niệm vũ trụ được giới hạn trong một hình cầu với Trái Đất nằm ở trung tâm. Các ngôi sao được cố định vào vòm cầu này, chúng cách đều Trái đất. Vòm trời hình cầu tưởng tượng này còn được gọi là thiên cầu. TL Câu hỏi 1: Ngày nay mô hình vẫn có thê giúp ta hình dung vị trí các sao, giải thích một số đặc điểm chuyển động. Các ngôi sao: - Trong vũ trụ có vô số ngôi sao và chúng ở rất xa chúng ta. - Ngôi sao gần chúng ta nhất và mang lại nguồn năng lượng cho sự sống trên Trái Đất chính là Mặt Trời. - Các nhà chiêm tinh cổ đại đã nhóm các ngôi sao cạnh nhau thành các chòm sao để dễ nhận dạng trên bầu trời. Họ cũng đã đặt tên cho các chòm sao, như: Gấu Lớn, Gấu Nhỏ, Thiên Hậu, Con Rồng. - Người ta lập các bản đồ sao, trong đó các sao ở các chòm sao được kí hiệu bằng các chữ cái Hi Lạp như: |
Hoạt động 2: Xác định vị trí sao Bắc Cực trên nền trời
- HS nêu được chuyển động hằng ngày của bầu trời.
- HS xác định vị trí của sao Bắc Cực.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS |
SẢN PHẨM DỰ KIẾN |
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về chuyển động hằng ngày của bầu trời - GV yêu cầu HS dựa vào kinh nghiệm bản thân mô tả chuyển động hằng ngày của bầu trời. - GV cho HS tìm hiểu nội dung SGK, trình bày các nội dung sau: Chiều quay của bầu trời, độ cao thiên cực và phương hướng trên Trái Đất. - GV tổng kết và đưa ra quy ước về chiều quay của bầu trời, độ cao thiên cực và phương hướng trên Trái Đất. - HS trả lời Câu hỏi 2: Câu hỏi 2: Từ mặt đất, mỗi ngày chúng ta thấy các sao chuyển động theo những vòng cung. Những sao ở càng gần thiên cực thì chuyển động theo những vòng cung có bán kính càng lớn hay càng nhỏ? Nhiệm vụ 2: Xác định vị trí của sao Bắc Cực. - HS tìm hiểu, trả lời câu hỏi: Nêu cách xác định vị trí sao Bắc Cực. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, suy nghĩ trả lời câu hỏi, hoàn thành các yêu cầu. - GV: quan sát và trợ giúp HS. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở. |
II. Xác định vị trí sao Bắc Cực trên nền trời 1. Chuyển động hằng ngày của bầu trời - Độ cao của thiên cực bằng vĩ độ nơi quan sát. - Quy ước: thiên cực Bắc là thiên cực mà người ở nửa bắc của Trái Đất nhìn về thiên cực Bắc thì thấy các sao chuyển động theo các vòng cung ngược với chiều quay của của kim đồng hồ. Một người quan sát như vậy thì bên tay phải là phía đông và bên tay trái là phía tây. Với quy ước này thì chuyển động nhìn thấy của bầu trời diễn ra theo chiều từ đông sang tây (mọc ở phía đông, lặn ở phía tây). - Để xác định được phương hướng trên mặt đất, chỉ cần xác định được hướng bắc tức là hướng đến thiên cực Bắc. + Có một ngôi sao nằm rất gần thiên cực Bắc (cách thiên cực Bắc khoảng 1o) được gọi là sao Bắc Cực. Nó là sao sáng nhất, sao , trong chòm Gấu Nhỏ. TL Câu hỏi 2: Bán kính càng nhỏ. 2. Xác định vị trí của sao Bắc Cực - Người ta xác định vị trí sao Bắc Cực trên nền trời sao qua chòm Gấu Lớn (hoặc có thể qua chòm Thiên Hậu). Trong chòm Gấu Lớn có 7 sao (hình 1.4). Tưởng tượng kéo dài đoạn , về phía , một đoạn bằng khoảng 5 lần thì cuối của đoạn kéo dài này gần trùng với sao Bắc Cực, sao của chòm Gấu Nhỏ. - Tìm sao Bắc Cực qua chòm Thiên Hậu (nằm gần đối xứng với chòm Gấu Lớn qua sao Bắc Cực). Chòm Thiên Hậu có 5 sao khá sáng tạo thành dạng chữ M. Kéo dài tưởng tượng đường vuông góc với đoạn thì đường này đi qua sao Bắc Cực.
|
Nâng cấp lên tài khoản VIP để tải tài liệu và dùng thêm được nhiều tiện ích khác
Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Vật lí 10 Cánh diều, giáo án chuyên đề học tập Vật lí 10 Cánh diều CĐ 2 Bài 1: Xác định phương hướng, soạn giáo án chuyên đề Vật lí 10 cánh diều CĐ 2 Bài 1: Xác định phương hướng