Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Vật lí 11 Cánh diều CĐ 1 bài 3: Chuyển động trong trường hấp dẫn (P1)

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 3: CHUYỂN ĐỘNG TRONG TRƯỜNG HẤP DẪN

(5 TIẾT)

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Vận dụng được định luật Newton về hấp dẫn cho một số trường hợp chuyển động đơn giản trong trường hấp dẫn.
• Giải thích được sơ lược chuyển động của vệ tinh địa tĩnh.
• Rút ra được công thức tính tốc độ vũ trụ cấp I.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực tự học: Chủ động tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập thông qua quá trình tìm câu trả lời cho các câu thảo luận và bài tập trong SCĐ.
• Giao tiếp và hợp tác: Biết khiêm tốn tiếp thu sự góp ý và nhiệt tình chia sẻ, hỗ trợ các thành viên trong nhóm khi thực hiện nhiệm vụ trong quá trình hoạt động nhóm.
• Năng lực giải quyết vấn đề: Xác định được và biết tìm hiểu các thông tin liên quan đến chuyển động trong trường hấp dẫn, đề xuất giải pháp giải quyết.

Năng lực vật lí:

• Nêu được công thức tính tốc độ và chu kì của vệ tinh trong trường hấp dẫn.
• Giải thích được sơ lược chuyển động và ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh.
• Nêu được công thức tính tốc độ vũ trụ cấp I.
• Vận dụng được kiến thức về chuyển động trong trường hấp dẫn để làm bài tập và giải thích được một số vấn đề trong thực tế.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm trong học tập.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên:

• SCĐ, SGV, Kế hoạch dạy học.
• Ảnh hoặc video về một số hiện tượng được đề cập đến trong SCĐ: hình ảnh/video chuyển động của các vệ tinh nhân tạo quanh Trái Đất, hình ảnh/video vệ tinh Vinasat-1, hình ảnh chuyển động của vật khi được phóng theo phương ngang với các tốc độ ban đầu khác nhau,…
• Máy chiếu, máy tính (nếu có).

2. Đối với học sinh:

• SCĐ Vật lí 11.
• Tư liệu, tranh ảnh, video liên quan đến nội dung chuyển động trong trường hấp dẫn và các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Thông qua một số ví dụ trong thực tiễn để HS phân tích và nêu vấn đề cần nghiên cứu chuyển động của các vật trong trường hấp dẫn.
3. Nội dung: GV cho HS quan sát hình ảnh/video, đặt câu hỏi cho HS thảo luận và tìm hiểu về chuyển động của các vật trong trường hấp dẫn.
4. Sản phẩm học tập: HS thảo luận về câu hỏi trong phần khởi động của bài học, trả lời được những câu hỏi mà GV đưa ra.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chiếu hình ảnh vệ tinh Vinasat-1 (hình 3.1) cho HS quan sát và đặt vấn đề.

Vinasat-1 là vệ tinh viễn thông địa tĩnh đầu tiên của Việt Nam được phóng vào không gian ngày 18 tháng 4 năm 2008. Với khối lượng 2 637 kg và quay quanh Trái Đất ở độ cao trung bình là 35 786 km, Vinasat-1 có vùng phủ sóng rộng lớn gồm toàn bộ lãnh thổ Việt Nam và một phần các nước trong khu vực Châu Á, Châu Úc và Hawaii. Vinasat-1 mất đúng một ngày để thực hiện một vòng quay quanh Trái Đất.

- GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận: Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh có vai trò gì trong chuyển động với quỹ đạo và chu kì quay đặc biệt này?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh và đưa ra câu trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 bạn ngẫu nhiên đứng dậy trình bày suy nghĩ của mình.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tiếp nhận câu trả lời dẫn dắt HS vào bài: Để trả lời câu hỏi này chúng ra vào bài học ngày hôm nay: Bài 3: Chuyển động trong trường hấp dẫn.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Rút ra công thức tính tốc độ và chu kì của vệ tinh trong trường hấp dẫn

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động này, HS sẽ rút ra được công thức tính tốc độ và chu kì của vệ tinh khi chuyển động trong trường hấp dẫn.
2. Nội dung: GV tổ chức cho HS xem video/hình ảnh và thực hiện các hoạt động theo SCĐ, từ đó rút ra được công thức vận tốc và chu kì của vệ tinh chuyển động trong trường hấp dẫn.
3. Sản phẩm học tập: HS rút ra công thức vận tốc và chu kì của vệ tinh trong trường hấp dẫn và phân tích mối liên hệ giữa tốc độ, chu kì của vệ tinh với bán kính quỹ đạo.
4. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 2. Giải thích sơ lược chuyển động và ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động này, HS sẽ giải thích được sơ lược chuyển động và ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh.
2. Nội dung: GV tổ chức cho HS thực hiện các hoạt động theo SCĐ, từ đó rút ra được kiến thức về vệ tinh địa tĩnh.
3. Sản phẩm học tập: HS thảo luận nhóm và thực hiện nhiệm vụ tìm hiểu ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh.
4. Tổ chức hoạt động:

-------------------------Còn tiếp-----------------------------