Ôn tập kiến thức Địa lí 10 KNTT bài 7: Nội lực và ngoại lực

[toc:ul]

BÀI 6: NỘI LỰC VÀ NGOẠI LỰC

1. TÁC ĐỘNG CỦA NỘI LỰC ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT

a. Khái niệm

- Nội lực là lực sinh ra trong lòng Trái Đất, liên quan đến nguồn năng lượng bên trong Trái Đất.

- Nguồn gốc sinh ra nội lực:

• Do sự phân hủy các chất phóng xạ.
• Do các phản ứng hóa học tỏa nhiệt.
• Do chuyển động tự quay của Trái Đất
• Do sự sắp xếp vật chất theo tỉ trọng

b. Tác động

- Thông qua vận động theo phương thẳng đứng và theo phương nằm ngang.

*Vận động theo phương thẳng đứng:

• Diễn ra ở khu vực rộng lớn
• Làm bộ phận bị nâng lên, hạ xuống

*Vận động theo phương nằm ngang:

• Làm vỏ Trái Đất bị nén ép ở khu vực này, tách dần ở khu vực khác.
• Gây ra hiện tượng uốn nếp và đứt gãy.

- Xu hướng của nội lực tạo ra sự gồ ghề, cao thấp, mấp mô của địa hình.

- Nội lực tạo ra các dạng địa hình kích thước lớn như châu lục, núi cao.

2. TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT

a. Khái niệm:

- Ngoại lực là lực diễn ra trên bề mặt Trái Đất.

- Tác nhân ngoại lực: gió, mưa, nước, băng, sóng biển, con người…

- Nguyên nhân chủ yếu: Bức xạ mặt trời.

b. Tác động

* Phong hóa

- Là quá trình phá hủy làm biến đổi các loại đá, khoáng vật do tác động của sự thay đổi nhiệt độ, nước, oxi, khí cacbonic, axit có trong thiên nhiên và sinh vật.

- Phân loại: phong hóa lí học, hóa học và sinh học 

=> Kết quả của quá trình phong hóa là tạo ra lớp vỏ mỏng phong hóa.

*Bóc mòn

- Là quá trình dời chuyển các sản phẩm phong hóa khỏi vị trí ban đầu dưới tác động của nước, sóng, gió, băng hà…

*Vận chuyển và bồi tụ

- Vận chuyển là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác dưới các tác nhân nước, gió và trọng lực.

- Bồi tụ là quá trình tích lũy các vật liệu phá hủy để tạo ra các dạng địa hình mới.

=> Qúa trình phong hóa, bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ có mối quan hệ mật thiết với nhau.

- Các dạng địa hình do ngoại lực tạo ra đa dạng, phức tạp nhưng chủ yếu là địa hình nhỏ.