Ôn tập kiến thức ngữ văn 11 KNTT bài 6: Trao duyên (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)

[toc:ul] 

I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ ĐOẠN TRÍCH

Vị trí, bố cục của đoạn trích và lời người kể chuyện, đây là lời đối thoại, lời độc thoại của các nhân vật

• Vị trí và bố cục:

• Trong Kim Vân Kiều, sự kiện trao duyên xảy ra sau khi Vương ông, Vương Quan bị đưa trở lại nhà giam và Thuý Kiều chuộc cha và em về nhà.
• Bố cục gồm 3 phần: Thuý Kiều thuyết phục Thuý Vân (câu 711-734), trao kỉ vật (câu 735-748), và than thở cùng Kim Trọng (câu 749-758).

• Lời kể: 

• Mô tả tình cảm riêng tư của Thuý Kiều qua lời thoại và đối thoại của nhân vật.
• Sử dụng từ ngôn ngữ tả nỗi đau, sự thảo thức, và tâm trạng của Thuý Kiều.

II. CẢNH TRAO DUYÊN

1. Thời điểm trao duyên

• Trong đêm khuya khi Thuý Kiều đang nghĩ về Kim Trọng, thể hiện đau đớn và day dứt.

• Thuý Vân tỉnh dậy, thể hiện sự đồng cảm và hiểu biết.

2. Lời nhờ cậy của Thúy Kiều

• Thuý Kiều mở lời cùng em, thể hiện sự chân thành và lưỡng lự trong quyết định.

• Sử dụng từ ngữ như "cậy, lạy, thưa" để thể hiện sự tôn trọng.

3. Lí lẽ thuyết phục của Thúy Kiều

• Lí do thứ nhất: Thúy Vân còn trẻ, tình máu mủ, lời nước non.

• Lí do thứ hai: Viện đến tình cảm chị em ruột thịt, mong Thuý Vân trả nghĩa cho Kim Trọng.

• Lí do thứ ba: Khiến Thuý Vân hiểu rằng nếu chấp nhận, sẽ giúp Thuý Kiều đạt được hạnh phúc.

4. Lời dặn dò

• Thuý Kiều trao kỉ vật là vành và bức tờ mây.

• Lời dặn dò nhắc nhở Thuý Vân về trách nhiệm và hướng dẫn về tương lai.

III. DIỄN BIẾN TÂM LÝ NHÂN VẬT

1. Diễn biến tâm lí của Thuý Kiều khi nói lời trao duyên và khi trao kỉ vật cho Thuý Vân

• Lúc trao duyên: Bình tĩnh, sáng suốt, hi vọng giải quyết vấn đề.

• Lúc trao kỉ vật: Lúng túng, bối rối, tâm trạng lưỡng lự, mơ hồ.

2. Tâm lí của Thuý Kiều sau khi trao kỉ vật:

• Sự lưỡng lự, mâu thuẫn, và bối rối.

• Hình dung về tương lai với ý tứ không mong muốn, có phần tiêu cực.

IV. TỔNG KẾT

- Đề tài, chủ đề: 

• Tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ và phê phán xã hội bất công.

• Khát vọng hạnh phúc và tình yêu tự do.

- Kết cấu: Gặp gỡ - Chia li – Đoàn tụ.

- Nhân vật phong phú: đủ hạng người (quý tộc, thư sinh, tú bà, ….).

- Ngôn ngữ và bút pháp:

• Sử dụng thơ lục bát và ngôn ngữ dân dụ.

• Bức phác tâm lý nhân vật sâu sắc và tinh tế.

=> Đóng góp to lớn vào việc phát triển ngôn ngữ văn học dân tộc, chứng minh được ngôn ngữ dân tộc vừa có thể diễn tả được tình nghĩa mộc mạc, chân chất đến cả những cảm xúc tinh tế, lãng mạn.