Giải chi tiết Tin học 8 Chân trời mới bài 12: Thuật toán, chương trình máy tính

KHỞI ĐỘNG

Em hãy sắp xếp các thao tác dưới đây theo thứ tự đúng để mô tả Thuật toán tính chu vi của hình tròn có số đo bán kính r được nhập từ bàn phím 

a) Chuẩn theo công thức C = 2 x 3,14 x r.

b) Nhập số đo bán kính hình tròn r.

c) Thông báo kết quả chu vi

Hướng dẫn trả lời: 

b) → a) → c)

Sử dụng chương trình Scratch:

ask "Nhập a=bán kính hình tròn:" and wait

set "r" to answer

set "chuvi" to 2*3.14*r

say join"Chu vi hình tròn là:" chuvi

KHÁM PHÁ

1. Từ thuật toán đến chương trình

Câu hỏi 1: Em hãy chỉnh sửa phần thuật toán em đã hoàn thành ở phần Khởi động để thực hiện thêm việc tính và thông báo diện tích của hình tròn.

Hướng dẫn trả lời: 

Câu hỏi 2: Em hãy nêu cách chỉnh sửa chương trình ở hình 1 để thực hiện thuật toán đã chỉnh sửa ở câu 1

Hướng dẫn trả lời: 

Thêm biến diện tích: Make a variable>Nhập "Dientich">OK.
Thêm lệnh tính diện tích: 

Câu hỏi 3: Thảo luận với bạn để mô tả thuật toán tính chu vi mảnh vườn hình chữ nhật có chiều dài a và chiều rộng b được nhập từ bàn phím. Sau đó, sắp xếp các lệnh, khối lệnh dưới đây theo thứ tự đúng để thực hiện thuật toán đó.

a) 

b) 

c) 

d) 

Hướng dẫn trả lời: 

a → b → d → c.

2. Biến và kiểu dữ liệu của biến

Câu hỏi 1: Khi chỉnh sửa chương trình ở Hình 1 để tính diện tích hình tròn em cần sử dụng thêm biến nào? Em đặt tên biến đó là gì? Hãy nêu các bước để tạo biến đó.

Hướng dẫn trả lời: 

Em cần thêm biến diện tích.

Em đặt tên là dientich.

Cách tạo biến dientich:

Chọn nhóm lệnh Variables. 

Nháy chọn nút Make a Variable.

Ở cửa sổ New Variable gõ tên biến dientich.

Nháy chọn OK.

Câu hỏi 2: Khi thực hiện chương trình ở Hình 1, người dùng nhập số đo bán kính là 1. Theo em, kiểu dữ liệu mà các biến r, chuvi sẽ nhận là kiểu gì?

Hướng dẫn trả lời: 

Theo em, kiểu dữ liệu mà các biến r, chuvi sẽ nhận là kiểu số.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Phát biểu nào dưới đây là sai.

A. Mô tả công việc dưới dạng thuật toán là việc liệt kê các bước thực hiện công việc đó. Các bước của thuật toán được thực hiện tuần tự từ trên xuống dưới.

B. Chương trình là dãy các lệnh điều khiển máy tính thực hiện một thuật toán.

C. Tại mỗi thời điểm thực hiện chương trình, biến nhớ có thể nhận cùng lúc nhiều giá trị.

D. Ngoài các biến có sẵn, người dùng phải tạo biến trước khi sử dụng.

Hướng dẫn trả lời: 

Đáp án C. 

Vì biến chỉ nhận một giá trị tại mỗi thời điểm thực hiện chương trình.

Câu hỏi 2: Mỗi biến nhớ được tạo ra trong chương trình có thể lưu trữ dữ liệu kiểu nào trong các kiểu dữ liệu dưới đây?

A. Kiểu số.

B. Kiểu chữ.

C. Kiểu logic.

Hướng dẫn trả lời: 

Cả 3 đáp án trên đều đúng.

Trong Scratch, một biến có thể nhận dữ liệu kiểu số, kiểu chữ và kiểu logic.

Câu hỏi 3: Em hãy xác định kiểu dữ liệu của biến a sau khi thực hiện mỗi câu lệnh dưới đây.

a) 

b) 

c) 

Hướng dẫn trả lời: 

a) Dữ liệu kiểu số.

b) Dữ liệu kiểu chữ.

c) Dữ liệu kiểu logic.

THỰC HÀNH

Câu hỏi 1: Tạo chương trình Scratch tính chu vi, diện tích hình tròn với số đo bán kính r nhập từ bàn phím. Thực hiện chương trình với các bộ dữ liệu dưới đây và ghi kết quả vào vở.

Hướng dẫn trả lời: 

Chương trình: 

Câu hỏi 2: Tạo chương trình tính chu vi, diện tích hình chữ nhật với số đo chiều dài, chiều rộng được nhập từ bàn phím. Thực hiện chương trình với bộ dữ liệu dưới đây và ghi kết quả vào vở.

Hướng dẫn trả lời: 

Tạo chương trình như sau:

Câu hỏi 3: Tạo chương trình nhập từ bàn phím giá trị 2 số a, b; sau đó tính và in ra màn hình tổng và hiệu của 2 số đó.

Ví dụ, sau khi nhập a = 12, b = 23 chương trình đưa ra kết quả ra màn hình như ở Hình 5.

Hướng dẫn trả lời: 

Tạo chương trình như sau:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Tạo chương trình Scratch để nhập hai số m, n từ bàn phím, thực hiện hoán đổi giá trị của hai biến và thông báo giá trị của biến m, n sau khi đã hoán đổi.

Ví dụ, sau khi nhập m = 23, n = 45, chương trình đưa ra kết quả ra màn hình như ở Hình 6.

Hướng dẫn trả lời: