Giải chân trời sáng tạo khoa học tự nhiên 6 bài 13: Một số nguyên liệu

[toc:ul]

1. Một số nguyên liệu thông dụng

• Em hãy quan sát và cho biết các nguyên liệu trong hình 13.1 tương ứng các nguyên liệu nào sau đây: cát, quặng bauxite, đá vôi, tre

• Có thể tạo nên vật liệu và sản phẩm nào từ các nguyên liệu trong hình 13.1

Trả lời:

• Nguyên liệu tương ứng với các hình: a,đá vôi;         b,quặng bauxite;          c,cát;          d,tre
• Đá vôi: xi măng, vôi, các hạt lợp,...

Quặng bauxite: luyện nhôm

Cát: làm thủy tinh, xây nhà

Tre: đan sọt, rổ, cán cuốc, cán xẻng, gầu tát nước, đũa, lạt buộc, tăm,...

2. Một số tính chất và ứng dụng của nguyên liệu

• Tìm hiểu về một số nguyên liệu sử sụng trong đời sống và trong công nghiệp, em hãy hoàn thành thông tin theo mẫu bảng 13.1

Trả lời:

• Hoàn thành bảng

3. Sử dụng nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững

• Quan sát hình 13.2 và 13.3, em hãy cho biết việc khai thác các nguyên liệu khoáng sản tự phát có đảm bảo an toàn không? Giải thích

• Sử dụng nguyên liệu như thế nào để đảm bảo an toàn, hiệu quả?
• Tại sao phải sử dụng nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững?
• Em hãy nêu một số biện pháp sử dụng nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững
• Em hãy kể tên một số đồ vật trong gia đình và cho biết chúng được tạo ra từ nguyên liệu nào
• Em có thể làm được những sản phẩm nào khi sử dụng chất thải làm nguyên liệu?

Trả lời:

• Việc khai thác nguyên liệu tự phát không đảm bảo an toàn. Bởi vì có thể gây mất an toàn lao động khi khai thác ( sụt lún, sập mỏ, sập quặng,...) đồng thời cũng gây ảnh hưởng đến môi trường và cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên
• Sử dụng nguyên liệu an toàn hiệu quả: cần phải thu hồi và tái sử dụng các nguồn nguyên liệu; khai thác theo công nghệ hiện đại và quy trình khép kín; không nên khai thác nguyên liệu từ các nguồn bừa bãi
• Bởi vì nguyên liệu là tài sản của quốc gia, của chung loài người. Sử dụng an toàn, hiệu quả sẽ giúp đảm bảo lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường. 
• Một số biện pháp sử dụng nguồn nguyên liệu an toàn và hiệu qua và đảm bảo sự phát triển bền vững: 
• Sử dụng tối đa các chất thải công nghiệp và dân dụng để làm nguyên liệu để sản xuất vật liệu xây dựng thay cho nguyên liệu tự nhiên
• Thu gom và tái chế các nguyên liệu đã qua sử dụng
• Hạn chế xuất khẩu nguyên liệu khô mà nên đầu tư công nghệ sản xuất những sản phẩm có giá trị
• Quy hoạch khai thác nguyên liệu quặng, đá vôi theo công nghệ hiện đại, quy trình khép kín,... để tăng hiệu suất khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường
• Một số đồ vật trong gia đình: Bàn ghế - Gỗ, Đũa - Tre, Muôi - Nhôm,...
• Một số sản phẩm khi sử dụng chất thải sinh hoạt 
• Rác từ thực vật (rau, củ,...): phân bón
• Chai lọ: tái sử dụng làm bình hoa
• Đĩa DVD, CD: làm thành đồ vật trang trí 

BÀI TẬP

1. Tại sao nói nguyên liệu không phải là nguồn tài nguyên vô hạn?

2. Tại sao nhà náy sản xuất xi măng thường xây dựng ở địa phương có núi đá vôi?

3. Em hãy mô tả sơ đồ về chuỗi cung ứng một nguyên liệu cụ thể.

4. Nhà máy sản xuất rượu vang dùng quả nho để lên men. Vậy nho là

A. vật liệu. B. nhiên liệu. C. nguyên liệu. D. khoáng sản.

5. Cho các từ: vật liệu, nhiên liệu, nguyên liệu. Hãy chọn từ phù hợp với chỗ trống để hoàn thành các câu sau:

a) Nước biển là (1)... dùng để sản xuất muối ăn, muối ăn là (2)... đùng để sản xuất nước muối sinh lí.

b) Xi măng là (1) ... dùng để làm bê tông trong xây dựng, Đá vôi là (2)... dùng để sản xuất xi măng.

6. Sơ đồ sau đây cho thấy cây mía có nhiều ứng dụng trong thực tế:

Trong sơ đồ trên, hãy cho biết đâu là vật liệu, nguyên liệu, nhiên liệu? 

Trả lời:

1. Nguyên liệu không phải là nguồn tài nguyên vô hạn bởi vì chúng được tự nhiên hình thành trong những giai đoạn đặc biệt của quá trình biến hóa tự nhiên của Trái Đất vì vậy số lượng hạn chế và không thể tái tạo lại được hoặc mất đến hằng trăm triệu năm mới có thể được tái tạo lại. 

2. Bởi vì đá vôi là nguyên liệu vô cùng quan trọng và cần thiết để sản xuất xi măng. Các nhà máy sản xuất được đặt gần địa phương có núi đá vôi để thuận tiện cho quá trình cung cấp nguyên liệu sản xuất hơn.

3. Chuỗi cung ứng: khai thác đá vôi => sản xuất xi măng => phân phối đến các công trường xây dựng => xây dựng công trình

4. Chọn đáp án C

5. a, (1) nguyên liệu; (2) vật liệu           b, (1) vật liệu; (2) nguyên liệu

6. vật liệu: thân mía, nước mía, bã mía, rỉ đường, đường ăn

    nguyên liệu: cây mía

    nhiên liệu: Bã mía, lá mía, rễ mía