Giải chân trời sáng tạo khoa học tự nhiên 6 bài 39: Biến dạng của lò xo. Phép đo lực

[toc:ul]

1. Biến dạng của lò xo

• Tiến hành thí nghiệm như mô tả bên và cho biết nhận xét về sự thay đổi chiều dài của lò xo trong quá trình thí nghiệm

• Hãy tính độ dãn của lò xo khi treo 1,2,3 quả nặng rồi ghi kết quả theo mẫu bảng 39.1. Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa độ dãn của lò xo và khối lượng vật treo?

• Một lò xo có chiều dài tự nhiên 12 cm được treo thẳng đứng, đầu dưới của lò xo có gắn một quả nặng khối lượng 50g. Khi quả nặng nằm cân bằng thì lò xo có chiều dài 15cm. Cho rằng độ dãn của lò xo tỉ lệ thuận với khối lượng vật treo. Khi treo quả nặng có khối lượng 100g vào lò xo thì chiều dài của lò xo là bao nhiên?

Trả lời:

• Nhận xét: sự thay đổi chiều dài của lò xo trong quá trình thí nghiệm phụ thuộc vào sự thay đổi khối lượng quả nặng được treo ở đầu dưới của lò xo. Lò xo càng dãn ra dài hơn nếu treo thêm quả nặng vào đầu dưới lò xo
• Học sinh thực hành thí nghiệm, ghi lại kết quả đo được và tự hoàn thành bảng

     Nhận xét: Mối quan hệ giữa độ dãn của lò xo và khối lượng vật treo: tỉ lệ thuận với nhau

• Giải:

Độ biến dạng của lò xo khi treo quả nặng khối lượng 50g là: 15 - 12 = 3 (cm)

Tóm tắt:

50g : 3cm

100g : ...cm

Áp dụng tỉ lệ thuận 

Độ biến dạng của lò xo khi treo quả nặng khối lượng 100g là: 100 x 3 : 50= 6 (cm)

Vậy chiều dài của lò xo khi treo quả nặng có khối lượng 100g là: 12 + 6 = 18 (cm)

2. Thực hành đo lực bằng lực kế

• Hãy quan sát một lực kế lò xo và cho biết các thao tác sử dụng đúng khi thực hiện các phép đo lực
• Móc một khối gỗ vào lực kế lò xo và kéo cho khối gỗ chuyển động. Lúc khối gỗ chuyển động ổn định thì lực kéo khối gỗ là bao nhiêu?
• Hãy sử dụng lực kế để đo lực nâng hộp bút của em lên khỏi mặt bàn

Trả lời:

• Thao tác sử dụng đúng khi thực hiện các phép đo lực: 
• Ước lượng giá trị lực cần đo để lựa chọn lực kế phù hợp.
• Hiệu chỉnh lực kế.
• Cho lực cần đo tác dụng vào đầu có gắn móc của lò xo lực kế.
• Cầm vỏ của lực kế sao cho lò xo của lực kế nằm dọc theo phương của lực cần đo.
• Đọc và ghi kết quả đo, kết quả đo là số chỉ gần nhất với kim chỉ thị.
• Học sinh tự thực hiện và ghi lại kết quả
• Học sinh tự thực hiện 

BÀI TẬP

1. Treo vật vào đầu một lực kế lò xo. Khi vật cân bằng, số chỉ của lực kế là 2 N. Điểu này có nghĩa

A. khối lượng của vật bằng 2 g.            B. trọng lượng của vật bằng 2 N.

C. khối lượng của vật bằng 1 g.             D. trọng lượng của vật bằng 1 N.

2. Nếu treo vật có khối lượng 1 kg vào một cái “cân lò xo” thì lò xo của cân có chiều dài 10 cm. Nếu treo vật có khối lượng 0,5 kg thì lò xo có chiều dài 9 cm. Hỏi nếu treo vật có khối

lượng 200 g thì lò xo sẽ có chiếu dài bao nhiêu?

3. Một lò xo treo thẳng đứng có chiều dài tự nhiên 20 cm. Khi treo các vật có khối lượng m khác nhau vào lò xo thì chiếu đài của lò xo là l được ghi lại trong bảng dưới đây. Hãy ghi chiều dài của lò xo vào các ô có khối lượng m tương ứng trong bảng sau:

4. Một lò xò có chiều dài tự nhiên 10 cm được treo thẳng đứng, đầu đưới của lò xo treo một quả cân có khối lượng 50 g. Khi quả cân nằm cân bằng thì lò xo có chiều dài 12 cm. Hỏi khi treo 2 quả cân như trên vào lò xo thì chiếu đải của lò xo là bao nhiêu? Cho biết độ dãn của lò xo tỉ lệ thuận với khối lượng vật treo.

Trả lời:

1. Chọn đáp án B

2. Độ biến dạng của lò xo khi treo vật có khối lượng 0,5kg là: 10 - 9 = 1 (cm)

    Độ dài ban đầu của lò xo là: 9 - 1 = 8 (cm)

    Tóm tắt : 

                 0.5kg = 500g : 1 cm

                              200g : ... cm

     Độ biến dạng của lò xo khi treo vật có khối lượng 200g là: 200 x 1 : 500 = 0,4 (cm)

     Vậy khi treo vật có khối lượng 200g thì lò xo có chiều dài là: 8 + 0,4 = 8,4 (cm) 

3. Hoàn thành bảng

    Tóm tắt: 4. Độ biến dạng của lò xo khi treo quả cân có khối lượng 50g là: 12 - 10 = 2(cm)

50g : 2cm

2 x 50g : ...cm 

     Độ biến dạng của lò xo khi treo 2 quả cân có khối lượng 50g là: (2 x 50) x2 : 50 = 4(cm)

    Chiều dài của lò xo khi treo 2 quả cân có khối lượng 50g là: 10 + 4 = 14(cm)