- Năm 944, Ngô Quyền mất, Dương Tam Kha tiềm quyền, tự xưng là Bình Vương. Đến năm 965, chính quyền trung ương gần như tê liệt, các lực hào trưởng ở địa phương nổi dậy khắp nơi, đất nước làm vào tình trạng phân tán, cát cứ, còn gọi là “cục diện 12 sứ quân". Trước tình thế đó, Đinh Bộ Lĩnh được sự ủng hộ của nhân dân đã liên kết với sứ quân Trần Lâm, chiêu dụ được sứ quân Phạm Bạch Hổ và dẹp yên các sứ quân khác.
- Cuối năm 967, tình trạng cải cứ chằm dứt, đất nước trở lại bình yên, thống nhất.
- Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế (Đinh Tiên Hoàng), lấy niên hiệu là Thái Bình, đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng đô tại Hoa Lư (Ninh Binh).
- Công lao của Đinh Bộ Lĩnh: Khi nhà Ngô suy yếu, Đinh Bộ Lĩnh đã tập hợp lực lượng nhà vũ khí, xây dựng căn cứ. Sau khi thống nhất các sứ quân, ông được suy tôn làm Van Tháng Vương.