Giải chi tiết Đạo đức 4 Chân trời mới bài 5: Em tích cực tham gia lao động

KHỞI ĐỘNG 

Câu hỏi: 

Chia sẻ những bức ảnh về người yêu lao động mà em đã sưu tầm và những điều học được từ họ

Hướng dẫn trả lời:

Đây là hình ảnh người nông dân, em học được từ họ đức tính cần cù, chịu khó

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI 

1. Quan sát tranh và cho biết bạn nào tích cực, tự giác tham gia lao động. 

Câu hỏi: 

Kể thêm các biểu hiện tích cực, tự giác tham gia lao động.

Hướng dẫn trả lời:

Bạn tranh số 1, 2, 4 tích cực tự giác tham gia lao động 

Các biểu hiện tích cực, tự giác tham gia lao động:  

• Tích cực tham gia dọn vệ sinh nơi công cộng
• Tự giác lao động để không bị nhắc nhở 
• Chủ động nhận việc làm 

2. Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi 

CON LỪA LƯỜI BIẾNG 

( Theo Truyện ngụ ngôn Ê- dốp, NXB Mỹ thuật, 2016)

Câu hỏi: 

- Lúc đầu, con lừa làm việc như thế nào?

- Sau khi được ông chủ dạy cho một bài học, con lừa đã thay đổi như thế nào?

- Theo em, tự giác, tích cực trong lao động sẽ đem lại điều gì? 

Hướng dẫn trả lời:

- Lúc đầu, con lừa làm việc lười biếng và luôn tìm cách trốn việc. 

- Sau khi được ông chủ dạy cho một bài học, con lừa đã thay đổi trở nên siêng năng hơn, được ông chủ yêu quý và có cuộc sống sung túc. 

- Tự giác, tích cực trong lao động sẽ đem lại cho chúng ta cuộc sống tốt đẹp hơn, có tinh thần trách nhiệm với bản thân và xã hội.

LUYỆN TẬP 

1. Nhận xét các ý kiến sau: 

1. Cần quý trọng người yêu lao động vì họ có trách nhiệm với công việc và giúp cho xã hội phát triển.

2. Không cần quý trọng người yêu lao động vì họ chỉ làm việc cho bản thân mình.

3. Chỉ tự giác lao động làm những việc mình thích. 

4. Cần chủ động, nỗ lực khi làm việc, không ngại khó khăn. 

Hướng dẫn trả lời:

Ý kiến 1: Đây là ý kiến đúng vì họ xứng đáng được tôn trọng vì công sức họ bỏ ra thật đáng quý 

Ý kiến 2: Đây là ý kiến không đúng vì người yêu lao động họ làm việc nuôi sống bản thân mình và tạo ra của cải cho xã hội. 

Ý kiến 3: Đây là ý kiến không đúng vì trong cuộc sống chúng ta sẽ gặp những chuyện mà ta không thích và chúng ta buộc phải trải qua nó. 

Ý kiến 4: Đây là ý kiến đúng vì đã nêu tinh thần trách nhiệm cao của người yêu lao động. 

2. Đọc các tình huống và trả lời câu hỏi: 

Tình huống 1: Tin rất tích cực tham gia và hoàn thành các nhiệm vụ của Câu lạc bộ Đọc sách. Na rất ủng hộ Tin tham gia nhưng Bin lại không. 

Câu hỏi 1: 

- Giữa Na và Bin, bạn nào chưa quý trọng người lao động? Vì sao? 

- Em sẽ khuyên bạn chưa quý trọng người lao động như thế nào? 

Tình huống 2: Thấy bác hàng xóm thu dọn rác ở bờ kênh, Cốm thắc mắc: "Mẹ ơi, sao bác ấy hay dọn rác ở đây vậy?" Mẹ trả lời: "Bác ấy tự nguyện làm việc này nhiều năm rồi vì bác ấy muốn góp sức vào việc giữ gìn vệ sinh môi trường". Nghe mẹ nói, Cốm cảm phục bác ấy quá. 

Câu hỏi 2: 

- Cốm có quý trọng người lao động không? Vì sao? 

- Nếu là Cốm, em sẽ làm gì để thể hiện sự quý trọng bác hàng xóm?

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1: Bạn Bin chưa quý trọng người lao động bởi bạn Tin có tinh thần và trách nhiệm các công việc của câu lạc bộ. Em sẽ khuyên Bin không nên suy nghĩ như vậy bởi bạn Tin rất yêu thích câu lạc bộ nên bạn tham gia câu lạc bộ và hoàn thành các công việc được giao trong câu lạc bộ là một điều rất đáng quý, chứng tỏ bạn Tin là một người chủ động, nỗ lực trong cuộc sống. 

Tình huống 2: Bạn Cốm có quý trọng người lao động vì bạn đã nhận ra được giá trị mà bác hàng xóm hằng ngày thu dọn rác bờ sông mỗi ngày và có thái độ đúng với hành động của bác. Nếu là Cốm, em sẽ mang một cốc nước mát và một chiếc khăn cho bạn dùng đồng thời em cũng sẽ dọn rác cùng với bác. 

3. Xử lí tình huống 

Tình huống 1: Khu phố tổ chức Ngày Chủ nhật xanh, mọi người cùng nhau quét đọn và thu gom rác. Nhiều bạn nhỏ tham gia tái chế chai nhựa thành các chậu trồng cây nhưng Na chỉ muốn ở nhà đọc truyện tranh. 

Câu hỏi 1: Nếu em là bạn Na, em sẽ làm gì? 

Tình huống 2: Lớp của Bin vận động các bạn thu gom sách giáo khoa cũ để tặng trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Bin rủ Tin: " Quyên góp sách xong, chúng mình cùng phân loại và đóng gói nữa nhé!". Một bạn cùng bàn với Tin liền nói: " Tin chơi đá bóng cùng mình nên việc đó Bin tự làm nhé!". 

Câu hỏi 2: Nếu là Tin, em sẽ ứng xử như thế nào? 

Hướng dẫn trả lời:

Câu hỏi 1: Nếu là bạn của Na, em sẽ nhắc nhở bạn Na không được hành động như vậy vì mọi người đều đang tham gia lao động nên bạn có trách nhiệm phải tham gia cùng mọi người 

Câu hỏi 2: Nếu là bạn của Tin, em sẽ nói với bạn kia là mình hãy làm xong việc phân loại và đóng gói sách đã rồi mình cùng với Bin chơi với bạn. 

VẬN DỤNG 

Câu hỏi:

1. Chia sẻ với các bạn những việc em đã tích cực, tự giác thực hiện ở nhà, ở trường phù hợp với khả năng của bản thân.

2. Lập kế hoạch lao động trong tuần.

Hướng dẫn trả lời:

1. Những việc em đã tích cực, tự giác thực hiện ở nhà, ở trường:

• Ở nhà: dọn dẹp nhà cửa, gấp chăn màn và quần áo, vệ sinh cá nhân,... 
• Ở trường: dọn dẹp lớp học, lau bảng và lau của sổ, trồng cây và tưới cây, nhổ cỏ,... 

2.