Giải chi tiết Đạo đức 4 Chân trời mới bài 10: Em quý trọng đồng tiền

KHỞI ĐỘNG 

Tham gia trò chơi Đi chợ và trả lời câu hỏi 

Câu hỏi: 

Qua trò chơi trên, theo em, tiền dùng để làm gì? 

Hướng dẫn trả lời:

Tiền dùng để mua những thứ mà mình cần 

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI 

1. Quan sát tranh và cho biết vai trò của tiền 

Câu hỏi: 

Kể thêm vai trò khác của tiền. 

Hướng dẫn trả lời:

- Vai trò của tiền qua những bức tranh: 

Bức tranh 1: mua lương thực, thực phẩm 

Bức tranh 2: mua vé xem phim 

Bức tranh 3: đi khám bệnh 

Bức tranh 4: đi quyên góp, ủng hộ những hoàn cảnh khó khăn 

- Vai trò của tiền: đi du lịch, mua các thiết bị điện tử, đầu tư,..... 

2. Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi 

QUÝ TRỌNG ĐỒNG TIỀN 

( Phỏng theo truyện cổ tích Chăm, Kể chuyện 5, NXB Giáo dục, 1984) 

Câu hỏi: 

- Người con đã làm gì trong hai lần người cha gạt đồng tiền xuống đất? Vì sao cậu lại có hành động khác nhau như vậy? 

- Theo em, vì sao phải quý trọng đồng tiền? 

Hướng dẫn trả lời:

- Lần 1, người con bình thản, không nói gì và lẳng lặng đi ra khi bị người cha gạt đồng tiền xuống đất. lần 2 thì lo lắng, vội vàng tìm và nhặt đồng tiền lên một cách trân trọng. Sở dĩ cậu hành động khác nhau như vậy là vì lần 1 không phải tiền của cậu làm ra, lần 2 mới là tiền cậu làm ra nên cậu rất trân quý đồng tiền của mình. 

- Con người cần tiền để chi trả cho tất cả những thứ có thể giúp cuộc sống của bạn trở nên khả thi, chẳng hạn như chỗ ở, thức ăn, hóa đơn chăm sóc sức khỏe và một nền giáo dục tốt.

3. Quan sát tranh, cho biết cách bảo quản và tiết kiệm tiền 

Câu hỏi: 

Kể thêm các cách bảo quản và tiết kiệm tiền 

Hướng dẫn trả lời:

- Cách bảo quản và tiết kiệm tiền: 

Bức tranh 1: xếp tiền lại gọn gàng và đưa cho người lớn giữ hộ 

Bức tranh 2: cho vào heo tiết kiệm 

Bức tranh 3: tận dụng chai nhựa để làm đồ dùng học tập 

Bức tranh 4: tặng sách cũ cho các em nhỏ 

- Cách bảo quản và tiết kiệm tiền khác: thu gom các đồ phế liệu để bán lấy tiền, hạn chế mua đồ không cần thiết,.... 

LUYỆN TẬP 

1. Nhận xét các ý kiến sau: 

1. Tiết kiệm tiền là keo kiệt. 

2. Chỉ những người nghèo mới cần bảo quản và tiết kiệm tiền. 

3. Chỉ cần bảo quản và tiết kiệm tiền của bản thân. 

4. Không cần phải bảo quản đồ dùng được cho, tặng. 

5. Chúng ta có thể sử dụng tiền để giúp đỡ người khác. 

6. Bảo quản tiền là quý trọng thành quả lao động. 

Hướng dẫn trả lời:

1. Ý kiến này chưa đúng vì tiết kiệm tiền để chúng ta có một khoản tiền dự phòng. 

2. Ý kiến này chưa đúng vì nếu không biết tiết kiệm tiền thì bất kể giàu hay nghèo sẽ rất thụ động trong cuộc sống. 

3. Ý kiến này chưa đúng vì cần phải biết bảo quản và tiết kiệm tiền của cả gia đình, trường học,... 

4. Ý kiến này chưa đúng vì kể cả đồ dùng được cho, tặng mà ta coi thường, không giữ gìn thì lần sau sẽ không có ai cho hay tặng bạn nữa. 

5. Ý kiến này đúng vì ai cũng có lúc khó khăn chúng ta nên mở lòng giúp đỡ họ 

6. Ý kiến này đúng vì khi kiếm được đồng tiền rất vất vả, cực nhọc chúng ta cần phải biết bảo quản chúng thật kĩ càng. 

2. Em đồng tình hay không đồng tình với việc làm nào sau đây? Vì sao? 

Hướng dẫn trả lời:

• Bức tranh 1: Em không đồng tình vì tiền không phải đồ để trang trí, vẽ vời bậy bạ. Đó là hành vi không đúng về tài sản. 
• Bức tranh 2: Em không đồng tình vì bạn nam kia không biết tiết kiệm tiền, tiêu sài hoang phí trong khi mẹ bạn không có tiền. 
• Bức tranh 3: Em đồng tình vì bạn nữ đã biết tận dụng vở cũ chưa viết hết để làm giấy nháp vừa tiết kiệm được tiền mua vở mới vừa không bị lãng phí vở cũ. 
• Bức tranh 4: Em không đồng tình vì bạn nữ đã lãng phí đồ ăn. 
• Bức tranh 5: Em đồng tình với lời nhắc nhở của bạn nam với em gái vì chúng ta nên tiết kiệm điện xung quanh cuộc sống chúng ta.
• Bức tranh 6: Em đồng tình với hành động của bạn nữ vì bạn đã biết bảo vệ tài sản công cộng. 

3. Đưa ra lời khuyên trong các tình huống sau: 

Tình huống 1: Trong một buổi liên hoan của lớp, Tin thấy Bin lấy nhiều món nhưng không ăn hết và muốn bỏ thức ăn thừa.

Nếu là Tin, em sẽ khuyên Bin điều gì?

Tình huống 2: Cốm đang cùng Na gấp thuyền thì hết giấy thủ công. Cốm liền lấy một cuốn truyện tranh và nói với Na: "Mình xé vài trang để gấp thuyền tiếp nhé!"

Nếu là Na, em sẽ khuyên Cốm điều gì?

Tình huống 3: Xe đạp của Bin bị hỏng bánh. Bố sửa lại nhưng Bin không đồng ý mà muốn mua xe mới.

Nếu là bạn của Bin, em sẽ khuyên Bin điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1: Nếu là Tin, em sẽ nhắc nhở Bin là bạn ăn được bao nhiêu thì lấy bấy nhiêu không nên lấy quá nhiều và phải để cho người khác ăn nữa, mình không nên tham lam lấy hết phần ăn như vậy trong khi bạn đâu có ăn hết được. 
Tình huống 2: Nếu là Na, em sẽ khuyên Cốm không được làm như vậy vì đó là hành vi phá hoại sách vở, giấy truyện đó không phải dùng để gấp máy bay. 
Tình huống 3: Nếu là bạn của Bin, em sẽ nhắc nhở bạn không nên đòi hỏi quá đáng như vậy bởi xe đó sửa vẫn còn sử dụng được không nhất thiết phải mua xe khác. 

4. Xử lí tình huống  

Tình huống 1: Na đang dùng hộp bút màu mẹ tặng, Vào dịp sinh nhật, Na được bạn tặng thêm một hộp bút màu mới rất đẹp.

Nếu là Na, em sẽ làm gì?

Tình huống 2: Sau Tết, Bin có một khoản tiền mừng tuổi. Bin định dùng số tiến này mua dụng cụ học tập. Tuy nhiên, khi đến siêu thị, thấy có nhiều đồ chơi hấp dẫn, Bin lại muốn đem hết số tiền đang có mua đồ chơi.

Nếu là Bin, em sẽ làm gì? 

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1: Nếu là Na, em sẽ cất một hộp màu đi khi nào dùng hết hộp màu kia thì sẽ dùng hộp màu còn lại. 

Tình huống 2: Nếu là Bin, em sẽ chỉ mua một thứ đồ chơi mà mình thích nhất và số tiền còn lại em sẽ mua đồ dùng học tập như dự định ban đầu. 

VẬN DỤNG

1. Chia sẻ với các bạn về những việc em đã và sẽ làm để bảo quản, tiết kiệm tiền

Hướng dẫn trả lời:

Em đã cho tiền vào heo đất để tiết kiệm, lúc đi mua hàng em thường có sự so sánh giá, ngoài ra em cũng tái sử dụng đồ cũ