Giải chi tiết Tin học 5 Cánh diều bài 7 Cấu trúc lặp có điều kiện

KHỞI ĐỘNG

Cho yêu cầu: Hãy tạo chương trình điều khiển một nhân vật di chuyển theo chuột máy tính cho tới khi phím "s" được nhấn.

Em có sử dụng được cấu trúc lặp đã học để thực hiện yêu cầu trên không?

Bài làm chi tiết:

Đoạn mã

          khi cờ xanh được nhấp

          lặp lại mãi mãi

                   di chuyển đến vị trí chuột

                   nếu phím "s" được nhấn thì

                    dừng

                   kết thúc

Có thể sử dụng cấu trúc lặp để thực hiện yêu cầu điều khiển nhân vật di chuyển theo chuột máy tính cho tới khi phím "s" được nhấn.

1. CẤU TRÚC LẶP CÓ ĐIỀU KIỆN

Hoạt động 1: 

Em hãy cho biết trong các sự việc sau đây, sự việc nào có thể biểu thị bằng một cấu trúc lặp có điều kiện:

1. Một xe máy đi một quãng đường dài 5 km.

2. Một xe buýt chạy 30 ngày trong một tháng, mỗi ngày chạy 10 chuyến.

3. Một vận động viên chạy vòng quanh đường đua cho đến khi chạy được 2 giờ.

4. Một taxi tư nhân chạy hết chuyến này đến chuyển khác trong một ngày.

Bài làm chi tiết:

Sự việc 2, 3 và 4 có thể biểu thị bằng cấu trúc lặp có điều kiện.

2. CÁC BIỂU THỨC ĐIỀU KIỆN TRONG NHÓM LỆNH CẢM BIẾN

Hoạt động 2: 

Em hãy quan sát các biểu thức điều kiện ở Bảng 1 và trả lời các câu hỏi sau:

1) Nếu phím “s” được nhấn thì biểu thức điều kiện có giá trị đúng (true) hay sai (false)?

(2) Mỗi biểu thức điều kiện ở Bảng 1 có giá trị đúng khi nào?

Bài làm chi tiết:

1) Giá trị của biểu thức điều kiện khi phím "s" được nhấn:

Biểu thức điều kiện phím s được nhấn? sẽ có giá trị đúng (true) khi phím "s" được nhấn.

2)

3. LỆNH LẶP CÓ ĐIỀU KIỆN

Hoạt động 3: 

a) Em hãy ghép lệnh và biểu thức sau đây vào vị trí ở Hình 1 cho phù hợp.

b) Em hãy quan sát Hình 2 và trả lời câu hỏi: Khi chạy chương trình thì làm thế nào để nhân vật hiển thị bóng nói "Dừng lại!"?

Bài làm chi tiết:

a) Để hoàn thiện chương trình, ta cần ghép lệnh và biểu thức vào vị trí 1 và 2 như sau:

- Vị trí 1:

+ Lệnh di chuyển đến vị trí x: y:

+ Lệnh này sẽ di chuyển nhân vật mèo đến vị trí có tọa độ x và y.

- Vị trí 2:

+ Biểu thức vị trí x của chuột, vị trí y của chuột:

+ Biểu thức này sẽ lấy tọa độ x và y của con trỏ chuột.

b) Để nhân vật hiển thị bóng nói "Dừng lại!" khi chạy chương trình, cần thực hiện các bước sau:

1. Thêm lệnh "nói": Kéo và thả lệnh "nói" từ nhóm "Hình ảnh" vào khung lệnh của nhân vật.

2. Thay đổi nội dung bóng nói: Nhấp đúp vào ô văn bản trong lệnh "nói" và thay đổi nội dung thành "Dừng lại!".

3. Xác định vị trí hiển thị bóng nói:

• Có hai cách để xác định vị trí hiển thị bóng nói:
• Cách 1: Sử dụng lệnh "đi đến x: y" để di chuyển nhân vật đến vị trí mong muốn trước khi hiển thị bóng nói.
• Cách 2: Sử dụng lệnh "nói trong x giây" để hiển thị bóng nói tại vị trí hiện tại của nhân vật trong một khoảng thời gian nhất định.

4. Xác định thời điểm hiển thị bóng nói:

• Cách 1: Sử dụng lệnh "khi cờ xanh được nhấp" để hiển thị bóng nói khi chương trình bắt đầu chạy.
• Cách 2: Sử dụng lệnh "khi nhận tin nhắn" để hiển thị bóng nói khi nhận được tin nhắn từ một nhân vật khác.

LUYỆN TẬP

Bài 1. Để kiểm tra chuột máy tính có được nhảy hay không, em dùng biểu thức điều kiện nào?

Bài làm chi tiết:

Đáp án D

Bài 2. Em hãy quan sát Hình 3 và cho biết khi nào nhân vật hiển thị bóng nói "Xin chào!", khi nào hiển thị bóng nói "Tạm biệt!".

Bài làm chi tiết:

Bong bóng nói "Xin chào!"

Xuất hiện khi:

+ Nhân vật được tạo ra (khối lệnh khi cờ xanh được nhấp)

+ Điều kiện chuột được nhấn? là đúng

- Bong bóng nói "Tạm biệt!"

+ Xuất hiện khi:

+ Vòng lặp kết thúc (điều kiện chuột được nhấn? là sai)

VẬN DỤNG

Em hãy tạo chương trình điều khiển một nhân vật di chuyển tự do trên vùng Sân khấu và dừng lại khi nháy chuột máy tính.

Bài làm chi tiết:

Đoạn mã:

khi cờ xanh được nhấp

lặp lại mãi mãi

di chuyển 10 bước

quay trái/phải 15 độ

nếu chuột được nhấn?

dừng