Giải Hoạt động trải nghiệm 4 Cánh diều Chủ đề 9 Tuần 34 Phòng tránh bị xâm hại

TUẦN 34

Trò chuyện về chủ đề Phòng tránh bị xâm hại tinh thần

• Tham gia trò chuyện với chuyên gia tâm lí học đường hoặc thầy cô giáo về chủ đề Phòng tránh bị xâm hại tinh thần.
• Đặt câu hỏi và chia sẻ cảm nghĩ của em.

Phòng tránh bị xâm hại tinh thần

1. Nhận diện hành động xâm hại tinh thần

• Xem phim tư liệu, tranh ảnh, hoạt cảnh về nguy cơ bị xâm hại tinh thần.
• Thảo luận về những lời nói và hành động xâm hại tinh thần trong phim tư liệu, tranh ảnh, hoạt cảnh.
• Kể về một lần em hoặc ai đó bị xâm hại tinh thần. Chia sẻ cảm xúc của em hoặc của người bị xâm hại mà em thấy.

Gợi ý:

Một lần em thấy một bạn trong lớp bị xâm hại tinh thần. Đó là khi một số bạn trong lớp bắt nạt cô ấy vì cô ấy không giỏi môn toán và thường xuyên trả lời sai câu hỏi của giáo viên. Họ hay gọi cô ấy bằng những biệt danh xấu và luôn nhạo báng cô ấy mỗi khi cô ấy trả lời sai.

Lần đầu tiên em thấy cảnh tượng ấy, em cảm thấy buồn cho bạn của mình. Cô ấy thường giữ im lặng và trở nên rụt rè, không còn tự tin như trước. Em thấy như có một cảm giác đau lòng và tức giận đối với những bạn xâm hại cô ấy vì thấy điều đó không công bằng và tàn nhẫn.

Em cảm thấy muốn đứng ra bảo vệ bạn của mình nhưng không biết phải làm gì. Em không muốn cô ấy phải chịu đựng thêm nỗi đau và sợ hãi, nhưng cũng không biết cách giúp đỡ cô ấy. Cảm xúc của em thật phức tạp và khó quên từng khoảnh khắc em thấy bạn mình gặp khó khăn và buồn bã.

Khi nhìn thấy bạn mình luôn đơn độc và bị xâm hại, em quyết định nói chuyện với cô ấy sau giờ học. Em cố gắng an ủi và động viên cô ấy, nói rằng cô ấy không phải là người duy nhất gặp khó khăn trong học tập và cuộc sống, và mọi người đều có những lúc mắc sai lầm. Em cũng khuyên cô ấy nên nói với giáo viên hoặc người lớn tin tưởng về tình huống mà cô ấy đang gặp phải.

Sau khi nói chuyện và giúp đỡ cô ấy, em thấy lòng mình nhẹ nhõm hơn vì biết rằng em đã cố gắng làm điều gì đó để giúp bạn của mình. Em cảm thấy hạnh phúc khi thấy bạn mình vui vẻ hơn và tự tin trở lại dần. Em nhận ra rằng đôi khi chỉ cần một lời động viên nhỏ có thể làm thay đổi cảm giác của người khác và giúp họ vượt qua khó khăn.

2. Trình diễn tiểu phẩm "Em tự bảo vệ bản thân"

• Tham gia trình diễn tiểu phẩm "Em tự bảo vệ bản thân" theo tổ, nhóm.

• Nêu một số biểu hiện thường gặp khi bị xâm hại tinh thần.

Gợi ý:

Lo lắng, sợ hãi, bồn chồn, bất an, rụt rè, tự ti, ngại ngùng, hổ thẹn, xấu hổ, ...

Thực hành phòng tránh bị xâm hại tinh thần

• Quan sát tranh và thảo luận về cách ứng xử của những bạn bị xâm hại tinh thần trong mỗi tinh huống sau:

• Đóng vai xử lí tình huống.
• Chia sẻ điều em học được qua xử lí tình huống.

Gợi ý:

• Tranh 1: Lan bị các bạn trong lớp trêu chọc về ngoại hình.

Trong tình huống này, Lan có một số cách ứng xử khác nhau:

- Cách 1: Lan tỏ ra không quan tâm và không để tâm đến những lời trêu chọc của bạn bè. Lan giữ bình tĩnh và không để cho những lời lẽ tiêu cực ảnh hưởng đến tinh thần của mình.

- Cách 2: Lan nói chuyện với bạn bè của mình và yêu cầu họ dừng việc trêu chọc. Lan có thể diễn đạt cảm xúc của mình và nhấn mạnh rằng những lời trêu chọc đó làm Lan cảm thấy không vui và bị tổn thương.

- Cách 3: Lan tìm đến người lớn tin tưởng như giáo viên hoặc phụ huynh để kể về tình huống mà Lan đang gặp phải. Người lớn có thể giúp Lan giải quyết vấn đề và hỗ trợ cô ấy trong thời gian khó khăn.

• Tranh 2: Nhung bị đe dọa và bắt nạt qua mạng.

Trong tình huống này, Nhung có một số cách ứng xử để bảo vệ bản thân:

- Cách 1: Nhung không nên trả lời lại hoặc tham gia vào các cuộc tranh luận tiêu cực trên mạng. Thay vào đó, cô ấy nên chủ động lựa chọn tắt thông báo hoặc chặn người gửi tin nhắn xấu.

- Cách 2: Nhung không nên giấu giếm vấn đề, mà nên thông báo cho người lớn như phụ huynh hoặc giáo viên về tình huống bị đe dọa trên mạng. Người lớn có thể giúp Nhung giải quyết tình huống một cách an toàn và bảo vệ cô ấy.

- Cách 3: Nhung hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân và ảnh cá nhân trên mạng. Cô ấy cần nhớ rằng giữ an toàn trực tuyến là rất quan trọng.

• Tranh 3: Hưng bị bố mắng mỏ, chỉ trích.

Trong tình huống này, Hưng có thể làm như sau:

- Cách 1: Hưng giữ bình tĩnh và không để cho lời mắng mỏ, chỉ trích ảnh hưởng đến tâm lý của mình. Cậu ấy nên cố gắng hiểu lý do bố mắng và xem đó như một cơ hội để học hỏi và cải thiện.

- Cách 2: Hưng có thể nói chuyện với bố và diễn đạt cảm xúc của mình. Cậu ấy có thể yêu cầu bố diễn đạt những ý kiến của mình một cách nhẹ nhàng và tôn trọng.

- Cách 3: Hưng có thể tự tìm hiểu về cách cải thiện và đáp ứng kỳ vọng của bố. Từ đó, cậu ấy có thể chứng minh sự tiến bộ và thể hiện tinh thần tự tin và cố gắng.

• Qua việc thảo luận về các tình huống xâm hại tinh thần và cách ứng xử trong các tranh vẽ, em đã học được một số điều quan trọng:

1. Không nên tự mình giải quyết mọi vấn đề: Trong những tình huống khó khăn và xâm hại, em đã nhận ra rằng quan trọng là không nên tự mình giải quyết mà cần tìm đến sự giúp đỡ của người lớn tin tưởng như giáo viên, phụ huynh hoặc người giữ trẻ.

2. Luôn quan tâm và chia sẻ với bạn bè: Nhưng em đã thấy rằng khi bạn bè gặp khó khăn, quan trọng là luôn quan tâm và chia sẻ với họ. Bằng việc lắng nghe và động viên, em có thể giúp đỡ bạn bè vượt qua những thử thách trong cuộc sống.

3. Tôn trọng và chăm sóc bản thân: Từ những tình huống xâm hại, em nhận ra tầm quan trọng của việc tôn trọng và chăm sóc bản thân cũng như của người khác. Em đã học cách tự bảo vệ bản thân và không để cho những lời lẽ tiêu cực tác động đến tâm lý và sự tự tin của mình.

4. Hiểu và đồng cảm với người khác: Khi quan sát các tình huống xâm hại, em đã học được cách hiểu và đồng cảm với người khác. Việc hiểu và chia sẻ cảm xúc giúp em tạo ra môi trường hỗ trợ và ấm áp trong quan hệ bạn bè.

5. Sử dụng internet một cách an toàn: Tranh vẽ về xâm hại qua mạng đã nhắc em nhớ về tầm quan trọng của việc sử dụng internet một cách an toàn và có trách nhiệm. Việc không chia sẻ thông tin cá nhân và không tham gia vào những cuộc tranh luận tiêu cực giúp em bảo vệ mình trước các rủi ro trực tuyến.