Giải SBT HĐTN 8 cánh diều chủ đề 3 Trách nhiệm với bản thân và mọi người xung quanh

Bài tập 1. Tìm hiểu về trách nhiệm với bản thân

• Chỉ ra biểu hiện về trách nhiệm của em với bản thân.

• Chia sẻ những việc em đã làm để thể hiện trách nhiệm với bản thân.

Hướng dẫn trả lời:

* Những việc em đã làm để thể hiện trách nhiệm với bản thân.

• Đặt ra mục tiêu hằng ngày và hệ thống hóa công việc: 

Mỗi ngày, em xác định mục tiêu cụ thể cho bản thân và lên kế hoạch công việc để đảm bảo em hoàn thành công việc một cách hiệu quả. Điều này giúp em duy trì sự tập trung và trách nhiệm với các nhiệm vụ hàng ngày.

• Chăm sóc sức khỏe: 

Em chú trọng việc duy trì sức khỏe bằng cách tập thể dục thường xuyên và duy trì chế độ ăn uống cân đối. Em cũng đảm bảo thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ để kiểm soát tình trạng sức khỏe của mình.

• Tự học và phát triển: 

Em luôn cố gắng học hỏi và phát triển kiến thức và kỹ năng của mình thông qua việc đọc sách, tham gia khóa học, và tham gia các hoạt động giúp em phát triển cá nhân và nghề nghiệp.

• Quản lý thời gian: 

Em sử dụng các phương pháp quản lý thời gian để đảm bảo em tận dụng thời gian một cách hiệu quả, đặc biệt trong việc cân nhắc giữa thời gian làm việc và thời gian gia đình và giải trí.

Bài tập 2. Tìm hiểu trách nhiệm với mọi người xung quanh 

• Chỉ ra cách ứng xử có trách nhiệm hoặc không có trách nhiệm của các nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1. Nhóm em được cô giáo giao nhiệm vụ chuẩn bị tranh, ảnh cho buổi sinh hoạt lớp. Cả nhóm họp để phân công nhưng các bạn trong nhóm đùn đẩy nhau không ai chịu nhận.

Tình huống 2. Nhóm em được giao thực hiện một tiết mục văn nghệ. Trong nhóm chỉ có Mai hát tốt nên cả nhóm đề nghị Mai hát chính, các bạn còn lại múa minh hoa. Mai nhận lời và vui vẻ cùng các bạn tập luyện.

Tình huống 3. Tuần trước, Hà bị ốm. Tuấn hứa giúp bạn ghi chép bài học nhưng đã không thực hiện.

Tình huống 4. Hằng ngày, mẹ thường đi làm về muộn nên tan học là Vy tranh thủ về nhà ngay để nấu cơm tối.

• Nêu trách nhiệm của bản thân với những người xung quanh.

• Tại sao chúng ta phải thể hiện trách nhiệm với những người xung quanh?

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1. Ứng xử không có trách nhiệm 

Bởi vì mọi người trong nhóm đều trốn tránh trách nhiệm và không chịu nhận nhiệm vụ cụ thể.

Tình huống 2. Ứng xử có trách nhiệm 

Bởi vì Mai đã nhận lời và đồng ý hát chính trong tiết mục văn nghệ, chấp nhận trách nhiệm của mình.

Tình huống 3. Ứng xử không có trách nhiệm

Bởi vì Tuấn đã không thực hiện hứa hẹn giúp bạn ghi chép bài học cho Hà.

Tình huống 4. Ứng xử có trách nhiệm 

Bởi vì Vy đảm nhận trách nhiệm nấu cơm tối để giúp gia đình.

Trách nhiệm của bản thân đối với người xung quanh là cách chúng ta thể hiện sự đảm bảo và quan tâm đến họ. Chúng ta phải thể hiện trách nhiệm với người khác để xây dựng mối quan hệ tốt, tôn trọng, và đáng tin cậy. Khi chúng ta thể hiện trách nhiệm, chúng ta giúp tạo ra một môi trường tốt hơn cho mọi người xung quanh và thể hiện phẩm chất tốt của mình.

Bài tập 3. Xác định cách rèn luyện để trở thành người có trách nhiệm 

Chia sẻ những biểu hiện mà em thấy mình cần điều chỉnh và cách rèn luyện cụ thể em sẽ làm để trở thành người có trách nhiệm với bản thân và những người xung quanh.

Hướng dẫn trả lời:

Bài tập 4. Thực hành thể hiện người có trách nhiệm

Thực hành thể hiện là người có trách nhiệm trong các tình huống sau:

Tình huống 1. Thời gian gần đây, B thường hay nghỉ học. Ở lớp, B cũng không tập trung và kết quả học tập sa sút. Em nhận thấy những dấu hiệu đó và muốn tìm hiểu để giúp đỡ bạn.

Tình huống 2. Em được phân công làm nhiệm vụ tổng hợp thông tin và chuẩn bị bài thuyết trình của cả nhóm. Mây và An được phân công tìm tài liệu. Hôm nay đến hạn mà em vẫn chưa nhận được bài của các bạn gửi. Em phân vân không biết nên làm thế nào để thực hiện tốt trách nhiệm của mình.

Tình huống 3. Em và chị gái thống nhất phân công làm việc nhà. Hôm nay đến phiên của em. Đang chuẩn bị nấu cơm, các bạn sang rủ đi chơi, em rất phân vân không biết nên làm thế nào.

Tình huống 4. N thường dành rất nhiều thời gian để trò chuyện trên các trang mạng xã hội và chơi điện tử. Có những ngày N chơi rất khuya nên ảnh hưởng đến sức khoẻ và không hoàn thành được các nhiệm vụ học tập.

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1:

Em có thể tiếp cận B để trò chuyện và hỏi thăm về tình trạng của bạn ấy một cách nhẹ nhàng. Nghe B kể về nguyên nhân bạn ấy nghỉ học và không tập trung. Hãy lắng nghe một cách chân thành. Đề nghị giúp đỡ B tìm ra giải pháp cho vấn đề của B. Có thể tìm hiểu nếu bạn ấy đang gặp khó khăn trong học tập hoặc có vấn đề cá nhân nào đó đang ảnh hưởng đến cuộc sống. Gợi ý cho B cách để nâng cao kỹ năng quản lý thời gian và tập trung trong học tập.

Tình huống 2:

Liên hệ với Mây và An để hỏi họ về tình hình làm việc và tại sao họ chưa gửi bài. Nếu Mây và An gặp vấn đề gì đó hoặc không thể hoàn thành nhiệm vụ, hãy xem xét cách em có thể giúp họ. Nếu em không thể giúp Mây và An hoàn thành nhiệm vụ, em cần thông báo cho giáo viên chủ nhiệm biết về tình hình và đề xuất các biện pháp khắc phục.

Tình huống 3: 

Em sẽ giữ trách nhiệm đối với việc em đã thỏa thuận trước đó với chị gái về phân công làm việc nhà. Khi nhận được lời mời đi chơi, em đề nghị hoàn thành công việc nhà trước khi tham gia hoặc yêu cầu hoãn việc đi chơi cho đến khi em hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Tình huống 4: 

N chơi điện tử và tham gia mạng xã hội quá nhiều, em sẽ thảo luận với N về tác động tiêu cực của việc này đối với sức khỏe và học tập. Em sẽ đề xuất cùng N lên kế hoạch quản lý thời gian sao cho có đủ thời gian cho cả việc học tập và giải trí. Em sẽ gợi ý cho N những cách để giảm thiểu thời gian dành cho trò chuyện trên mạng xã hội và chơi điện tử vào giờ khuya.

Bài tập 5. Thực hiện các cam kết của bản thân

• Liệt kê và giải thích về những yếu tố cản trở việc thực hiện cam kết của bản thân

+ Không chú ý đến cam kết;

+ …

+ …

+ …

• Nêu một số cam kết cần thực hiện của bản thân. Đề xuất các cách thức ở thực hiện được các cam kết đó.

Hướng dẫn trả lời:

• Không chú ý đến cam kết: 

Khi người ta không chú ý đến những cam kết mình đã đưa ra hoặc không coi cam kết đó là quan trọng, họ có thể dễ dàng bỏ lỡ cơ hội để thực hiện chúng.

• Thời gian và ưu tiên: 

Cuộc sống bận rộn và một lịch trình thời gian dày đặc cho nhiều hoạt động khác nhau có thể làm cho việc thực hiện cam kết trở nên khó khăn. Người ta có thể cho rằng họ không có đủ thời gian để thực hiện cam kết.

• Thay đổi tâm trạng và động lực: 

Thay đổi tâm trạng, động lực yếu, hoặc thiếu niềm tin có thể khiến người ta mất sự tập trung và động lực để thực hiện cam kết.

• Khả năng quản lý thời gian và tổ chức: 

Khi người ta không có khả năng tốt trong việc quản lý thời gian và tổ chức công việc, họ có thể không thực hiện cam kết một cách hiệu quả.

• Một số cam kết cần thực hiện của bản thân. Đề xuất các cách thức ở thực hiện được các cam kết đó.

Cam kết: Em cam kết sẽ tập thể dục mỗi buổi sáng trong vòng 30 phút để duy trì sức khỏe.

Cách thức thực hiện: Em sẽ đặt báo thức sớm hơn mỗi buổi sáng để có đủ thời gian tập thể dục. Em cũng sẽ xây dựng một lịch trình tập luyện cụ thể để theo dõi tiến độ và đảm bảo tính đều đặn.