Giải SBT HĐTN 8 cánh diều chủ đề 2 Bảo vệ quan điểm của bản thân

Bài tập 1. Tìm hiểu cách tranh biện 

Câu 1. Theo em, tranh biện có quan trọng không? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Tranh biện có quan trọng vì nó giúp con người thể hiện quan điểm, bảo vệ ý kiến, và tìm ra lý lẽ đằng sau một vấn đề. Nó giúp cải thiện kỹ năng giao tiếp, tư duy logic, và phân tích. Tranh biện còn là một công cụ quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của xã hội, vì nó cho phép mọi người thảo luận và đưa ra quyết định thông qua việc so sánh các luận điểm và tìm ra giải pháp tốt nhất.

Câu 2. Qua phân tích hai bài tranh biện trong sách giáo khoa (SGK) trang 22, em hãy xác định cấu trúc một bài tranh biện.

Hướng dẫn trả lời:

Cấu trúc một bài tranh biện gồm:

• Chủ đề tranh biện

• Luận điểm 

• Dẫn chứng

• Kết luận

Câu 3. Xác định cách tranh biện hiệu quả:

• Luận điểm:

• Lí lẽ, dẫn chứng:

• Kết luận về tầm quan trọng của luận điểm: 

Hướng dẫn trả lời:

• Luận điểm: Phải có ý kiến rõ ràng và cụ thể về vấn đề tranh biện.

• Lí lẽ, dẫn chứng: Phải sử dụng lý lẽ logic và dẫn chứng cụ thể để hỗ trợ luận điểm.

• Kết luận về tầm quan trọng của luận điểm: Phải tổng kết bằng cách làm rõ tầm quan trọng của luận điểm trong bài tranh biện.

Bài tập 2. Nhận diện khả năng tranh biện của bản thân 

Câu 1. Xác định mức độ xuất hiện các biểu hiện khi em tham gia tranh biện.

Hướng dẫn trả lời:

Hướng dẫn trả lời:

Dựa trên đánh giá này, em có khả năng trong việc đưa ra quan điểm một cách rõ ràng và lý lẽ. Em cũng có khả năng lắng nghe ý kiến của người khác và sử dụng ngôn từ lịch sự. Tuy nhiên, có thể cần cải thiện khả năng phân tích và liên kết các chứng cứ khi lập luận, cũng như khả năng đưa ra kết luận một cách rõ ràng về quan điểm của mình. Khả năng kiềm chế cảm xúc cũng còn phải cải thiện để đảm bảo một tranh biện hiệu quả.

Tóm lại, em có nhiều khả năng để phát triển kỹ năng tranh biện của mình và có thể làm điều đó thông qua việc tập trung vào việc phân tích và liên kết các chứng cứ, cũng như kiềm chế cảm xúc trong quá trình tranh biện.

Câu 3. Hãy liệt kê những điều em thấy mình cần rèn luyện để tranh biện tốt hơn.

Hướng dẫn trả lời:

• Phân tích và liên kết chứng cứ: 

Em có thể rèn luyện khả năng phân tích và liên kết các chứng cứ một cách chi tiết và logic. Điều này bao gồm việc hiểu rõ các thông tin, sự kiện, và dữ liệu liên quan đến quan điểm em muốn tranh biện.

• Lập luận mạch lạc: 

Học cách sắp xếp lập luận của mình một cách có logic, đảm bảo rằng các ý kiến và chứng cứ được trình bày theo một trình tự hợp lý để thuyết phục người nghe.

• Kỹ năng lắng nghe: 

Rèn luyện khả năng lắng nghe ý kiến của người khác một cách chân thành, điều này giúp em hiểu rõ hơn quan điểm của đối phương và có thể phản biện một cách hiệu quả hơn.

• Kiềm chế cảm xúc: 

Học cách kiểm soát cảm xúc của mình trong quá trình tranh biện. Tránh để cảm xúc chi phối lập luận của em và làm mất tính khách quan trong tranh biện.

• Tư duy logic: 

Phát triển khả năng tư duy logic để có thể nhận biết và phân tích các lỗ hổng trong lập luận của đối phương, cũng như tạo ra lập luận mạch lạc và thuyết phục.

Bài tập 3. Luyện tập tranh biện

Lựa chọn một chủ đề để thực hiện tranh biện:

+ Tất cả học sinh cần phải làm việc nhà hằng ngày;

+ Cần có nhiều bài tập về nhà;

+ Học sinh không nên sử dụng điện thoại trong trường học;

Hướng dẫn trả lời:

Chủ đề tranh biện em lựa chọn: Học sinh không nên sử dụng điện thoại trong trường học

Quan điểm của em về vấn đề trên: Ủng hộ

Luận điểm: Học sinh không nên sử dụng điện thoại trong trường học.

Lí lẽ và dẫn chứng:

• Tập trung vào học tập: 

Sử dụng điện thoại trong lớp học có thể gây mất tập trung. Học sinh có thể bị xao nhãng bởi thông báo từ điện thoại, truy cập mạng xã hội, hoặc chơi game thay vì tập trung vào giảng dạy.

• Giảm hiệu suất học tập: 

Sử dụng điện thoại trong lớp có thể dẫn đến giảm hiệu suất học tập. Thời gian dành cho việc giao tiếp trực tuyến hoặc giải trí trên điện thoại có thể ảnh hưởng đến việc hoàn thành bài tập và nắm bắt kiến thức.

• Dành thời gian cho việc học:

Bằng việc không sử dụng điện thoại trong trường học, học sinh sẽ có cơ hội tận hưởng không gian tập trung hơn để học tập. Điều này có thể cải thiện kết quả học tập và hiệu suất học tập của học sinh.

• Giảm nguy cơ gây ảnh hưởng đến những người xung quanh: 

Sử dụng điện thoại trong lớp học có thể gây ảnh hưởng đến những người xung quanh như giáo viên và các bạn học. Cuộc trò chuyện và tiếng ồn từ điện thoại có thể làm gián đoạn quá trình giảng dạy và học tập của mọi người.

Kết luận về tầm quan trọng của luận điểm: Việc không sử dụng điện thoại trong trường học là quan trọng để tạo ra môi trường học tập tốt hơn, tập trung hơn và giúp học sinh đạt được hiệu suất học tập tốt hơn.

Bài tập 4. Tìm hiểu về cách thương thuyết

• Theo em, thương thuyết là gì?

• Lấy ví dụ về thương thuyết trong cuộc sống.

• Xác định cách thương thuyết hiệu quả.

Hướng dẫn trả lời:

Theo em, thương thuyết là quá trình sử dụng các kỹ năng và lời nói để thuyết phục người khác chấp nhận hoặc ủng hộ một quan điểm, ý kiến, hoặc yêu cầu của mình. Thương thuyết là một hình thức giao tiếp có mục tiêu đạt được sự đồng tình hoặc thay đổi quan điểm của đối tượng mà bạn đang nói chuyện.

Ví dụ về thương thuyết trong cuộc sống có thể là khi bạn cố gắng thuyết phục bạn bè tham gia một hoạt động cộng đồng, khi bạn thương thuyết với phụ huynh để thuyết phục họ cho phép bạn tham gia một sự kiện đặc biệt.

• Xác định cách thương thuyết hiệu quả:

• Hiểu đối tượng:

Bạn cần hiểu rõ đối tượng bạn đang thương thuyết với ai, quan điểm, giá trị, và mục tiêu của họ. Điều này giúp bạn tùy chỉnh lời nói và lập luận của mình để phù hợp với họ.

• Sử dụng lý lẽ và chứng cứ:

Cung cấp lý lẽ và chứng cứ cụ thể để hỗ trợ quan điểm của bạn. Điều này giúp làm rõ và thuyết phục hơn.

• Lắng nghe:

Thương thuyết cũng liên quan đến việc lắng nghe đối tượng. Hãy lắng nghe ý kiến và phản hồi của họ để hiểu được điểm yếu và mạnh của quan điểm của bạn.

• Lập luận mạch lạc:

Sắp xếp câu từ trong lời nói của bạn một cách mạch lạc và có cấu trúc. Tránh sử dụng lời lẽ khích bác hoặc phê phán.

• Kiên nhẫn và tự kiểm soát: 

Thương thuyết có thể mất thời gian và đôi khi đối tượng có thể phản đối ban đầu. Hãy kiên nhẫn và tự kiểm soát cảm xúc của bạn trong quá trình thương thuyết.

• Tôn trọng: 

Luôn tôn trọng ý kiến và quan điểm của đối tượng, ngay cả khi bạn không đồng tình. Điều này giúp duy trì một môi trường thương thuyết tích cực.

Bài tập 5. Nhận diện khả năng thương thuyết của bản thân

Câu 1. Xác định mức độ xuất hiện các biểu hiện khi em tham gia thương thuyết.

Hướng dẫn trả lời:

Hướng dẫn trả lời:

Em có khả năng xác định mục tiêu thương thuyết của bản thân luôn luôn, điều này cho thấy em biết rõ mình muốn gì khi tham gia vào một cuộc thương thuyết.

Em hiểu được mong muốn của người khác khi thương thuyết, điều này có nghĩa là em có khả năng lắng nghe và đồng cảm với người khác trong quá trình thương thuyết.

Em đôi khi có khả năng nêu được đề xuất của bản thân, điều này cho thấy em có khả năng tạo ra một ý tưởng hoặc giải pháp để đưa vào cuộc thương thuyết.

Em thường thuyết phục được đối tác về sự hợp lý của phương án mà mình đề xuất, điều này cho thấy em có khả năng sử dụng lý lẽ và chứng cứ để thuyết phục người khác.

Em có khả năng thống nhất được với đối tác về phương án cuối cùng mà cả hai bên đều chấp nhận, điều này cho thấy em có khả năng đạt được sự thỏa thuận trong quá trình thương thuyết.

Câu 3. Hãy liệt kê những điều em thấy mình cần rèn luyện để thương thuyết tốt hơn

Hướng dẫn trả lời:

Rèn luyện khả năng xác định mục tiêu thương thuyết của bản thân để có hướng đi rõ ràng và hiệu quả hơn trong cuộc thương thuyết.

Lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác một cách tử tế để tạo ra môi trường thương thuyết tích cực.

Phát triển khả năng tạo ra lập luận mạch lạc và sử dụng chứng cứ cụ thể để thuyết phục người khác.

Bài tập 6. Rèn luyện khả năng thương thuyết 

Câu 1. Thể hiện khả năng thương thuyết với người khác thông qua xử lý tình huống

Tình huống. Nhà trường tổ chức Hội diễn văn nghệ, mỗi lớp cần có một tiết mục dự thi. Một nhóm đề xuất tiết mục tốp ca để nhiều bạn được tham gia. Tuy nhiên, nhóm khác lại cho rằng nên chọn một bạn hát hay nhất để hát đơn ca. Lớp trưởng đề nghị hai nhóm thương thuyết để chọn phương án tối ưu.

Hướng dẫn trả lời:

Câu 2. Đưa ra một tình huống khác em cần thực hiện thương thuyết trong cuộc sống và thực hành rèn luyện khả năng thương thuyết của bản thân.

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống: Em muốn thuyết phục bố/mẹ cho phép mình dành một phần thời gian hàng ngày cho giải trí sau khi học tập.