Giải SBT HĐTN 8 cánh diều chủ đề 2 Điều chỉnh cảm xúc của bản thân

Bài tập 1. Nhận diện những nét tính cách đặc trưng của bản thân

Câu 1. Nêu những nét tính cách nổi trội của bản thân em và các biểu hiện của những nét tính cách đó.

Gợi ý:

Hướng dẫn trả lời:

• Biểu hiện của tính cách thân thiện:

• Ưu điểm / hạn chế:

Hướng dẫn trả lời:

Biểu hiện của tính cách thân thiện:

• Luôn mỉm cười và chào hỏi mọi người một cách nhiệt tình.

• Dễ nói chuyện và lắng nghe người khác.

• Sẵn sàng giúp đỡ và hỗ trợ bạn bè khi cần.

• Thường xuyên tổ chức các sự kiện hoặc gặp gỡ bạn bè để tạo cơ hội giao lưu và kết nối.

Ưu điểm của tính cách thân thiện:

• Dễ kết bạn và xây dựng mối quan hệ xã hội mạnh mẽ.

• Tạo ra môi trường thân thiện và vui vẻ cho người khác.

• Có khả năng hòa nhập và làm việc trong nhóm tốt.

Hạn chế của tính cách thân thiện:

• Có thể dễ bị làm phiền hoặc lợi dụng trong một số tình huống.

• Đôi khi có thể quên chăm sóc bản thân do luôn quan tâm đến người khác.

Câu 3: Nêu những tính cách nổi bật và một số biểu hiện tương ứng với những nét tính cách đó của người thân trong gia đình em.

Hướng dẫn trả lời:

Câu 4. Hãy chỉ ra những điểm mạnh trong tính cách của bản thân và tìm cách phát huy các điểm mạnh đó.

Gợi ý:

• Tính cách: Hướng nội

• Điểm mạnh: Kiên trì, cẩn thận, chu đáo trong công việc

• Cách phát huy: Tham gia các công việc như tìm hiểu một vấn đề khoa học, sáng tác các tác phẩm cần sự tỉ mỉ, chi tiết, …

Hướng dẫn trả lời:

Bài tập 2. Nhận biết sự thay đổi cảm xúc của bản thân

Câu 1. Chỉ ra sự thay đổi cảm xúc của nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1. Sau khi nỗ lực học tập, Lâm được nhà trường tuyên dương vì thành tích học tập tốt trong học kì vừa qua. Lâm rất vui sướng, tự hào.

Tình huống 2. Linh được phân công nhiệm vụ thuyết trình cho bài tập nhóm. Trước đây, Linh chưa từng đại diện nhóm để thuyết trình nên không biết mình có làm tốt được không. Linh rất lo lắng.

Gợi ý phân tích tình huống:

Tình huống / Sự kiện: Được nhà trường khen thưởng

Nhận biết ý nghĩa của tình huống: Được thừa nhận, cảm thấy bản thân có giá trị

Biểu hiện cảm xúc: Cảm giác vui sướng, tự hào

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1:

• Tình huống / Sự kiện: Được nhà trường khen thưởng

• Nhận biết ý nghĩa của tình huống: Được thừa nhận, cảm thấy bản thân có giá trị

• Biểu hiện cảm xúc: Lâm rất vui sướng, tự hào.

Tình huống 2:

• Tình huống / Sự kiện: Được phân công thuyết trình nhóm

• Nhận biết ý nghĩa của tình huống: Đối diện với một thách thức mới, lo lắng về khả năng thực hiện nhiệm vụ

• Biểu hiện cảm xúc: Linh rất lo lắng.

Câu 2. Chia sẻ về các tình huống làm thay đổi cảm xúc của bản thân (trong học tập, trong mối quan hệ bạn bè, trong gia đình,....) theo các gợi ý trên.

+ Khi em nhận được tin vui:

+ Khi em có nỗi buồn:

+ Khi em đồng cảm với những hoàn cảnh khó khăn:

Hướng dẫn trả lời:

Khi em nhận được tin vui:

• Tình huống: Em nhận được kết quả thi học kỳ và biết mình đạt điểm cao.

• Nhận biết ý nghĩa của tình huống: Cảm thấy hạnh phúc và tự hào về sự cố gắng của mình trong việc học tập.

• Biểu hiện cảm xúc: Cảm giác phấn khích, vui vẻ, tự tin.

Khi em có nỗi buồn:

• Tình huống: Bạn thân của em chuyển đi và em phải nói lời chia tay.

• Nhận biết ý nghĩa của tình huống Cảm thấy mất đi một người bạn quan trọng trong cuộc sống.

• Biểu hiện cảm xúc:** Buồn bã, cô đơn.

Khi em đồng cảm với những hoàn cảnh khó khăn:

• Tình huống: Em biết đến một trường hợp từ thiện về trẻ em mắc bệnh nặng và đang gây quỹ để giúp họ.

• Nhận biết ý nghĩa của tình huống: Hiểu rằng có những người khác đang phải đối mặt với khó khăn và cần sự giúp đỡ.

• Biểu hiện cảm xúc: Đồng cảm, muốn hỗ trợ và tham gia vào hoạt động từ thiện.

Bài tập 3. Nhận diện cảm xúc và phản ứng

Mỗi cảm xúc có thể dẫn đến các phản ứng nhất định. Em hãy liệt kê các phản ứng tương ứng với cảm xúc mà em quan sát thấy trong cuộc sống.

• Theo em, khi có một cảm xúc tiêu cực, việc kiềm chế phản ứng tiêu cực đó sẽ có tác dụng gì?

Hướng dẫn trả lời:

Khi có một cảm xúc tiêu cực, việc kiềm chế phản ứng tiêu cực có thể có tác dụng tích cực. Nó có thể giúp ngăn chặn các hệ quả tiêu cực, bảo vệ mối quan hệ, và duy trì tình thần lạc quan. Kiềm chế cảm xúc và xem xét một cách bình tĩnh trước khi hành động có thể giúp chúng ta đưa ra quyết định tốt hơn và tìm cách giải quyết một tình huống một cách hiệu quả hơn.

Bài tập 4. Tìm hiểu cách điều chỉnh cảm xúc của bản thân

• Kể lại một lần em nảy sinh cảm xúc tiêu cực và cách em đã làm để điều chỉnh cảm xúc của mình theo hướng tích cực.

• Xác định cách điều chỉnh cảm xúc theo hướng tích cực.

Hướng dẫn trả lời:

Một lần em nảy sinh cảm xúc tiêu cực là khi em bị điểm kém trong một bài kiểm tra quan trọng. Cảm xúc thất vọng và tự ti đã xuất hiện. Cách em đã làm để điều chỉnh cảm xúc của mình là:

• Em đã thừa nhận và chấp nhận cảm xúc thất bại của mình thay vì né tránh nó.

• Em đã xem xét khả năng học tập của mình và đặt ra kế hoạch để cải thiện nó.

• Em đã tìm kiếm sự hỗ trợ từ thầy cô hoặc bạn bè để hiểu rõ hơn về những khía cạnh em gặp khó khăn.

• Em đã dành thời gian cho các hoạt động giúp giảm căng thẳng như thiền, tập thể dục, hoặc viết nhật ký.

Bài tập 5. Luyện tập điều chỉnh cảm xúc của bản thân 

Hãy chia sẻ cách em sẽ làm để điều chỉnh cảm xúc của bản thân trong các tình huống sau:

Tình huống 1. Bạn phê bình gay gắt khi em không hoàn thành nhiệm vụ của nhóm giao.

Tình huống 2. Sau giờ học, vì mải cùng các bạn chuẩn bị cho buổi thuyết trình của nhóm vào tuần sau nên em về muộn mà quên báo với gia đình. Bố chưa biết lý do nên đã mắng em mải chơi không về nhà đúng giờ.

Tình huống 3. Khi học nhóm cùng các bạn, một số nội dung em chưa hiểu nên hỏi lại nhiều lần. Một số bạn chê em học kém làm em rất xấu hổ.

Tình huống 4. Em và bạn đã hẹn cùng nhau đi hiệu sách vào chiều nay. Em chờ mãi mà không thấy bạn đến, cũng không nhận được lời nhắn là sẽ đến muộn. Em rất giận và bực bội.

Tình huống 5. Bố / mẹ lỡ quên dịp kỷ niệm quan trọng của em.

Hướng dẫn trả lời:

Tình huống 1: Lắng nghe và suy ngẫm về lời phê bình, không phản ứng tức thì. Rồi sau đó, xem xét nhiệm vụ của mình, tìm hiểu lý do tại sao không hoàn thành và đề xuất giải pháp để hoàn thành tốt hơn.

Tình huống 2: Lắng nghe bố, hiểu lý do tại sao bố mắng. Sau đó, giải thích sự việc thực tế đã xảy ra và đưa ra lời xin lỗi. Hứa sẽ chăm chỉ và thúc đẩy bản thân hoàn thiện.

Tình huống 3: Không để bản thân bị cảm thấy bị tổn thương quá nhiều. Tự nhắc nhở bản thân rằng học hỏi là một quá trình. Học thầy không tày học bạn, học cùng bạn để cải thiện kiến thức.

Tình huống 4: Liên hệ với bạn để biết lý do vì sao bạn đến muộn. Thông cảm cho bạn nếu lý do bạn đưa ra là chính đáng. Khuyên nhủ bạn lần sau nên đến đúng giờ, nếu đến muộn thì nên gọi điện báo trước.

Tình huống 5: Thông cảm cho bố mẹ vì bố mẹ có nhiều việc quan trọng hơn cần phải quan tâm. Chúng ta có thể nhắc bố mẹ về ngày kỷ niệm của mình.