Hướng dẫn soạn chi tiết ngữ văn 11 KNTT bài: Ôn tập học kì I (P4)

NÓI VÀ NGHE

CH1. Chọn thực hiện theo nhóm học tập một trong các nội dung sau:

Nội dung 1. Giới thiệu một tác phẩm truyện nổi tiếng đang được giới trẻ quan tâm tìm đọc.

Nội dung 2. Có những tác phẩm nghệ thuật nào từng để lại ấn tượng sâu sắc với bạn? Hãy nói về tác phẩm ấy.

Nội dung 3. Thảo luận về cách thực hành "lối sống xanh”.

Hướng dẫn trả lời: 

• Nội dung 1: 

Cánh Đồng Bất Tận là tác phẩm văn học của nhà văn trẻ Nguyễn Ngọc Tư, đã giành được giải thưởng danh giá của Hội Nhà Văn Việt Nam năm 2007, giải thưởng Văn học ASEAN năm 2008, và từng là chủ đề bàn luận sôi nổi trên các phương tiện truyền thông, các diễn đàn văn học…

Nổi bật lên trong những tập truyện buồn thoang thoảng, có chút luyến tiếc, truyện ngắn Cánh đồng bất tận được đặt theo tựa của cả tập truyện như một bản nhạc với những âm sắc khác nhau. Câu chuyện mặc dù ngắn ngủi nhưng chỉ trong vài trang giấy cũng đủ để bạn đọc vẽ lên một bức tranh làng quê cùng những mảnh đời lẻ loi, sống chật vật giữa nỗi cô đơn vô tận. 

 Đó không chỉ là câu chuyện của một người đàn ông hoài nhung nhớ về bóng dáng của người vợ đã bỏ đi, để lại hai đứa trẻ phải vật lộn với nỗi trống trải và đau thương trong những cuộc chạy đồng bất tận. Câu chuyện về một người đàn bà với số phận làm đĩ đang miệt mài kiếm tìm một nơi nương náu trong tuyệt vọng mà là về những dòng chảy cuộc sống vô tình va vào nhau để rồi vương vấn mãi không nguôi. Có lẽ đó là ý trời sắp đặt khi để người đàn bà ấy trốn vào chiếc ghe bé nhỏ của một gia đình từ lâu đã thiếu vắng đi hơi ấm của người mẹ . 

Hình bóng một người phụ nữ yếu ớt, thân đầy những vết bầm dập, cào cấu đã làm lay động lòng trắc ẩn của hai chị em Điền để rồi trong lần cứu sống người phụ nữ ấy, cuộc đời của cả ba cha con đã thắt chặt lấy số phận mỏng manh, nhỏ bé của chị.   Người phụ nữ ấy trong lần đầu tiên nhìn thấy người cha đã phải thốt nên câu “Cha mấy cưng đẹp trai ghê.” khiến hai chị em luôn tự hỏi rằng có phải vì cha mình nên chị mới ở lại bên cạnh họ trong những lần rong ruổi qua nhiều cánh đồng. Nhưng chẳng ai ngờ được rằng, bên cạnh tình yêu đầy sai lầm, hối tiếc của người đàn bà ấy dành cho người cha, Điền vẫn luôn là một người quan tâm và yêu chị sâu đậm, mù quáng. 

Cũng vì cuộc sống lang bạt, thiếu vắng đi hơi ấm của cha mẹ nên hai chị em mới phải chật vật lớn lên bằng việc tự học cách sinh tồn từ môi trường khắc nghiệt xung quanh, con thú hoang dại nhất trong nội tâm được thuần hóa bằng cái đau đớn và khối cô đơn chồng chất. Nguyễn Ngọc Tư đã đánh mạnh vào nội tâm, tính cách và hành trình trưởng thành của người em Điền khi từ nhỏ đã phải tận mắt chứng kiến người mẹ của mình ngủ cùng một người đàn ông xa lạ để từ ấy cậu mắc phải căn bệnh chảy nước mắt mỗi khi chấp nhận và học cách bỏ qua một nỗi đau to lớn.  

Cả hai đứa trẻ đều là những trái tim, những tâm hồn chưa kịp hoàn thiện đã phải chứng kiến và buông bỏ quá nhiều nỗi thống khổ do chính cha mẹ, chính những người lớn đã gây ra. Nhưng đến cuối cùng, Nguyễn Ngọc Tư đã cho độc giả được thấy một góc nhìn hoàn toàn khác xa với những gì ta vẫn nghĩ về kết cục. Sau khi Điền bỏ đi, người cha dần quan tâm, để ý đến Nương, người chị hơn. Tưởng rằng họ sẽ với nhau hòa thuận, dựa vào nhau để tìm lối thoát cho nỗi bi thương thì một tai họa lại giáng xuống khi Nương bị cưỡng hiếp. Những người đàn ông ấy mang gương mặt xấu xí, dốt nát cùng dã tâm to lớn, từng đường nét hao hao giống với những đứa trẻ tên “Hận” và “Thù” phải lớn lên trong môi trường tăm tối. Trong khoảnh khắc mặt trời lên thiên đỉnh nhưng trước mắt chỉ là một màu đen u ám, Nương đã nhận ra nhiều thứ và một lần nữa học cách bỏ qua những sai lầm của cha mẹ, bởi lẽ giờ đây cô đã hiểu rằng “là trẻ con, đôi khi nên tha thứ lỗi lầm của người lớn”. 

• Nội dung 2: 

Một tác phẩm nghệ thuật văn học Việt Nam đã để lại ấn tượng sâu sắc với tôi là "Chiếc Lá Cuốn Bay" của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

Tác phẩm này kể về cuộc sống của một cậu bé ở miền quê Việt Nam trong những năm 90, qua góc nhìn và trải nghiệm của nhân vật chính - Vàng Anh. Trong suốt câu chuyện, tác giả đã tái hiện một cách chân thực và tình cảm hình ảnh về quê hương, gia đình và tình bạn.

"Chiếc Lá Cuốn Bay" không chỉ là một câu chuyện truyền cảm hứng, mà còn là một bản giao hưởng về tình yêu và sự hy sinh. Tác giả đã tuyệt vời trong việc khắc họa những khía cạnh sâu sắc, cảm xúc phức tạp và tiềm năng của nhân vật Vàng Anh. Nhờ đó, tôi đã có cơ hội tận hưởng, sẻ chia và cảm nhận tất cả những niềm vui, nỗi buồn, thành công và thất bại của cậu bé trong suốt quá trình trưởng thành.

Tác phẩm này mang đến những bài học quý giá về việc trân trọng gia đình, yêu thương bạn bè và biết ơn những người đã hy sinh cho cuộc sống của chúng ta. Ngoài ra, nó còn khắc họa một miền quê Việt Nam xinh đẹp và thuần khiết, từnhững chi tiết nhỏ nhặt như cây cầu tre, con sông, con đường làng cho đến những tam giác mạch và những con chim trời bay. Tất cả những yếu tố này đã làm tăng thêm sức hấp dẫn và độc đáo cho câu chuyện.

Với ngôn ngữ sinh động, lời viết thấm đượm tình cảm và tình huống hài hước, "Chiếc Lá Cuốn Bay" đã tạo nên một tác phẩm văn học đáng nhớ trong lòng mỗi người đọc. Nó không chỉ là một câu chuyện riêng của Vàng Anh, mà còn là một phản ánh sâu sắc về cuộc sống, niềm vui và khó khăn mà chúng ta có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày.

• Nội dung 3: 

"Lối sống xanh" là một phong cách sống bền vững, tập trung vào việc bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Để thực hành "lối sống xanh", có một số cách tiếp cận cụ thể sau đây:

1. Sử dụng sản phẩm hữu cơ: không chứa hóa chất độc hại và được sản xuất bằng phương pháp tự nhiên, là một lựa chọn tốt cho việc bảo vệ sức khỏe và môi trường.

2. Sử dụng năng lượng tái tạo: như điện mặt trời hoặc gió là một cách tốt để giảm thiểu lượng khí thải gây ô nhiễm và bảo vệ môi trường.

3. Sử dụng phương tiện giao thông công cộng:  xe buýt hoặc xe điện là một cách tốt để giảm thiểu lượng khí thải và ô nhiễm không khí.

4. Tái chế và sử dụng lại sản phẩm: Tái chế các sản phẩm như chai lọ, giấy và kim loại là một cách tốt để giảm thiểu lượng rác thải và bảo vệ môi trường.

5. Sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường:  túi bao bì tái sử dụng, ống hút bằng giấy thay vì nhựa là một cách tốt để giảm thiểu lượng rác thải.
6. Sử dụng nước và điện một cách tiết kiệm: Tiết kiệm nước và điện là một cách tốt để giảm thiểu lượng tiêu thụ tài nguyên và giúp bảo vệ môi trường.
7. Trồng cây và làm vườn: không chỉ giúp cải thiện không khí mà còn giúp tạo ra các khu vườn xanh, là nơi sinh hoạt và giải trí cho con người.
8. Tổng quan lại, "lối sống xanh" là một phong cách sống bền vững, tập trung vào việc bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Để thực hành "lối sống xanh", chúng ta có thể áp dụng các cách tiếp cận như sử dụng sản phẩm hữu cơ, sử dụng năng lượng tái tạo và cải thiện môi trường chất lượng sống cuả bản thân.