Soạn chi tiết Ngữ văn 9 CTST bài 7: Ngôi mộ cổ (Phạm Cao Cùng)

CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi: Dựa vào phân tóm tắt truyện, hãy dự đoán nội dung của đoạn trích dưới đây.

Bài làm chi tiết:

Dựa vào phần tóm tắt truyện, đoạn trích hứa hẹn sẽ mang đến cho người đọc một câu chuyện phiêu lưu hấp dẫn và ly kỳ: cuộc hành trình tìm kiếm kho báu của Kỳ Phát và con cháu họ Đặng sẽ đầy thử thách và nguy hiểm.

TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN

Câu 1: Dụng ý của Kỳ Phát khi đọc to bài thơ này là gì?

Bài làm chi tiết:

Dụng ý của Kỳ Phát khi đọc bài thơ:

• Bài thơ ẩn chứa lời hứa hẹn về kho báu vô giá.

• Kỳ Phát muốn khơi dậy lòng tham và sự quyết tâm của ba anh em họ Đặng để họ cùng nhau đi đến cùng.

SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

Câu 1: Đọc phần tóm tắt tác phẩm Kho tàng họ Đặng và nêu nội dung bao quát của văn bản Ngôi mộ cổ.

Bài làm chi tiết:

Tóm tắt tác phẩm Kho tàng họ Đặng và nội dung bao quát của văn bản Ngôi mộ cổ:

Tác giả kể về một chuyến phiêu lưu của nhóm Kỳ Phát trong việc tìm kiếm kho báu của ông cha xưa được giấu ở khu mộ của họ Đặng ở Văn Lú. Cuối cùng, việc tìm thấy kho báu không chỉ mang lại hạnh phúc và thành công cho nhóm mà còn tạo ra những biến cố và kết thúc hấp dẫn. Chuyến phiêu lưu không chỉ là cuộc tìm kiếm vật chất mà còn là hành trình trải nghiệm và thử thách bản thân, gắn kết tình cảm.

Câu 2. Chi tiết nào trong văn bản Ngôi mộ cổ có tác dụng giúp Kỳ Phát phán đoán hướng tìm kho báu?

Bài làm chi tiết:

Chi tiết trong văn bản Ngôi mộ cổ có tác dụng giúp Kỳ Phát phán đoán hướng tìm kho báu :

- Kỳ Phát sử dụng chìa khoá để đánh dấu vị trí dưới cây trụ và dùng một sợi dây dài để nối liền hai điểm đánh dấu. Điều này giúp xác định hướng và khoảng cách cần di chuyển.

- Kỳ Phát quan sát cây trụ và nhận thức được hai cành cây quan trọng. Chàng nhấn mạnh đặc điểm này cho bọn anh em Đặng để họ có thể nhận biết và xác định vị trí chính xác của kho báu.

- Kỳ Phát thể hiện sự hiểu biết về văn chương và lịch sử khi giải thích ý nghĩa của bài thơ và nhắc nhở về Mác-cô Pô-lô (Mareo Polo), người đã chia sẻ cách giấu kho báu với Đinh Củng Viên.

Câu 3: Nhân vật Kỳ Phát thể hiện những đặc điểm nào của nhân vật trong truyện trinh thám? Lấy dẫn chứng từ văn bản để làm rõ ý kiến của em.

Bài làm chi tiết:

Nhân vật Kỳ Phát trong văn bản trình bày nhiều đặc điểm của một nhân vật trinh thám, bao gồm sự thông minh, tinh tế, và sự sáng tạo trong việc giải quyết vấn đề. 

- Chàng tự nhiên đề xuất uống rượu trông trăng và đọc một bài thơ với bốn dòng... - Kỳ Phát không chỉ sử dụng kiến thức văn chương để giải quyết vấn đề mà còn sáng tạo ra cách tiếp cận độc đáo, như đọc thơ để tìm hiểu vị trí của kho báu.

- Bằng sự nhận thức và sự nhạy bén, Kỳ Phát chỉ ra rằng cây trụ có hai cành quan trọng... - Kỳ Phát có khả năng nhận diện và phân tích chi tiết môi trường xung quanh, như đặc điểm quan trọng của cây trụ, để tìm ra vị trí chính xác của kho báu.

- Kỳ Phát không chỉ giỏi trong việc giải quyết vấn đề, mà còn thể hiện sự can đảm khi đối mặt với những thách thức và tình huống khó khăn.

Câu 4: Đọc đoạn thuật lại đối thoại giữa Kỳ Phát với ba anh em nhà họ Đặng về bí mật của bốn chiếc đĩa cổ và thực hiện các yêu cầu sau:

a. Nêu một số ví dụ về lời của người kể chuyện, lời của nhân vật và cho biết vì sao trong văn bản tác giả cần sử dụng cả lời của người kể chuyện lẫn lời của nhân vật.

b. Cho biết tác dụng của việc thám tử Kỳ Phát đọc to bài thơ thất ngôn bát cú.

Bài làm chi tiết:

a. 

Lời người kể chuyện: Chàng bỗng tự nhiên nói:

Lời của nhân vật: Uống rượu trông trăng không có thơ không thú, để tôi xin đọc một bài các ông nghe.

=> Lời của người kể chuyện thường mang tính quan sát toàn cảnh và giúp độc giả hiểu rõ hơn về ngữ cảnh, tình huống, và suy nghĩ của các nhân vật. Người kể chuyện có thể cung cấp thông tin hay nhận xét mà các nhân vật không thể thấy hoặc biết.

b. Bài thơ thất ngôn bát cú của Kỳ Phát không chỉ là một đề xuất vui nhộn, mà còn có tác dụng chính là cung cấp thông tin và chỉ dẫn về vị trí của kho báu thông qua các đường văn hóa và thơ ca truyền thống. Việc này thể hiện sự thông minh và linh hoạt của Kỳ Phát trong việc sử dụng kiến thức và kỹ năng để giải quyết vấn đề.

Câu 5: Xác định ngôi kể trong văn bản. Cho biết việc sử dụng ngôi kể đó có ưu thế gì so với ngôi kể khác (có thể so sánh với cách sử dụng ngôi kể trong văn bản Chiếc mũ miện dát đá Be-rô).

Bài làm chi tiết:

So sánh với cách sử dụng ngôi kể trong văn bản Chiếc mũ miện dát đá Be-rô: Hai ngôi kể đều hướng đến cùng một đích chung, nhất định là để kể lại nội dung của một câu chuyện, sự việc có cốt truyện rõ ràng.

Khác nhau :

- Ngôi kể trong văn bản Chiếc mũ miện dát đá Be-rô: từ xưng hô dùng để kể lại câu chuyện là "tôi"; là người chứng kiến đầu đủ các sự việc để kể lại; ngôi kể này sẽ giúp mọi việc được kể lại thật chi tiết, dễ dàng bộc lộ cảm xúc nhưng lại rất khó trong việc nêu cảm nhận, ý kiến của bản thân bao quát tổng thể cả câu chuyện.

- Ngôi kể trong văn bản: Người kể câu chuyện không phải là người trực tiếp tham gia mà chỉ gián tiếp kể lại câu chuyện với vai trò là người dẫn lời; điều đó làm cản trở việc bộc lộ được hết các suy nghĩ, cảm xúc của các đối tượng trong câu chuyện nhưng lại có thể nói lên được đánh giá tổng quát của bản thân về câu chuyện.