Soạn mới giáo án KHTN 7 CTST bài 20. Từ trường trái đất – sử dụng la bàn (3 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

-  GV nêu giả thiết đã được nhà khoa học William Gilbert đặt ra về từ trường của Trái Đất: Trái Đất là một “ thanh nam châm khổng lồ”.

- GV dẫn dắt: ngày nay các nhà khoa học đã khẳng định sự tồn tại của từ trường Trái Đất, sau đó chiếu video về một số hiện tượng liên quan đến từ trường Trái Đất.

https://www.youtube.com/watch?v=vnLL5jnZw1c (0:00 – 1:15)

- GV chiếu lại hình ảnh bản đồ thể hiện độ mạch của từ trường giảm dần từ đỏ, vàng, lục, lam, lơ cho HS quan sát, thảo luận để trả lời câu hỏi 1, 2

+ Trả lời câu hỏi đã nêu đầu bài: Vì sao thanh nam châm khi treo tự do luôn chỉ hướng Bắc - Nam?

+ Trên Hình 20.3, độ mạnh của từ trường giảm dần theo thứ tự màu sắc như sau: đỏ, vàng, lục, lam, lơ. Việt Nam nằm trong vùng có từ trường mạnh hay yếu?

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK, tiến hành thí nghiệm, thảo luận trả lời câu hỏi.

- GV quan sát quá trình HS thực hiện, hỗ trợ khi HS cần.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- Đại diện HS đứng dậy trình bày câu trả lời

- HS khác nhận xét, đánh giá, bổ sung

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV đánh giá, nhận xét, kết luận, chuyển sang nội dung mới.

1. Từ trường của Trái Đất

* Tìm hiểu sự tồn tại từ trường của Trái Đất

C1. Thanh nam châm khi treo tự do luôn chỉ hướng Bắc - Nam vì:

·       Bản thân Trái Đất là một "thanh nam châm khổng lồ".

·       Từ trường tồn tại ở mọi nên trên Trái Đất, do đó, kim nam châm sẽ chỉ hướng bắc – nam ở mọi nơi.

C2. Từ trường ở địa cực (màu đỏ) mạnh hơn từ trường ở vùng xích đạo (màu xanh). Việt Nam nằm trong vùng từ trường vàng nên có từ trưởng ở mức trung bình.

* Kết luận

- Trong hệ Mặt Trời, Trái Đất là một trong những hành tinh có từ trường.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đưa ra các hình ảnh về đường sức từ của Trái Đất mà các nhà khoa học vẽ được.

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh kết hợp đọc thông tin trong SGK thảo luận trả lời câu hỏi 3: Quan sát Hình 20.4 trong SGK:

a) Đường sức từ của Trái Đất có những điểm nào giống với đường sức từ của một nam châm thẳng?

b) Hãy chỉ rõ các cực địa từ và cực địa lí trên Hình 20.4. Nhận xét chúng có trùng nhau không?

- GV lưu ý với HS phần mở rộng trong SGK: Căn cứ vào chiều đường sức từ của Trái Đất, cực Bắc địa từ nằm ở Nam bản cầu, còn cực Nam địa từ nằm ở Bắc bán cầu. Tuy nhiên, ngay từ đầu người ta đã gọi cực từ ở Bắc bán cầu là cực Bắc địa từ và thói quen đó được sử dụng đến ngày nay.

- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận về cực bắc địa từ và cực bắc địa lí.

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, đọc thông tin trong SGK thảo luận trả lời câu hỏi

- GV phân tích và hướng dẫn để HS hiểu bài

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- HS trình bày câu trả lời, ghi chép nội dung chính.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV đánh giá, nhận xét, kết luận, chuyển sang nội dung mới.

2. Cực bắc địa từ và cực bắc địa lí

* Phân biệt cực Bắc địa từ và cực Bắc địa lí

C3.

a) Điểm giống nhau giữa đường sức từ của Trái Đất và của một nam châm thẳng:

Đều là những đường cong khép kín nối từ cực này sáng cực kia.

Hướng của đường sức từ tuân theo quy ước: vào ở cực Nam và ra ở cực Bắc.

b) Nhận xét:

+ Cực Bắc địa từ và cực Nam địa từ nằm trên trục từ của Trái Đất.

+ Cực Bắc địa lí và cực Nam địa lí nằm trên trục quay của Trái Đất.

+ Các cực này không trùng nhau.

* Kết luận

Cực Bắc địa từ và cực Bắc địa lí không trùng nhau.