Soạn siêu ngắn địa lí 11 KNTT bài 6 Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội khu vực Mỹ La-tinh

MỞ ĐẦU

Mỹ La-tinh là một khu vực rộng lớn thuộc châu Mỹ. Các đặc điểm về vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên, dân cư, xã hội và đô thị hóa có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Mỹ La-tinh?

Hướng dẫn trả lời:

I. PHẠM VI LÃNH THỔ VÀ VỊ TRÍ ĐỊA LÍ.

Nhiệm vụ 1: Dựa vào thông tin mục I và hình 6.1, hãy:

CH1: Xác định phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí của khu vực Mỹ La-tinh trên bản đồ.

Hướng dẫn trả lời:

• Khu vực Mỹ La-tinh gồm: Mê-hi-cô, eo đất Trung Mỹ, các đảo và quần đảo trong vùng biển Ca-ri-bê, toàn bộ lục địa Nam Mĩ, có diện tích khoảng 20 triệu km2.

• Lãnh thổ trải dài từ khoảng vĩ độ 33°B đến gần vĩ độ 54°N, tiếp giáp với ba đại dương. 

CH2: Phân tích ảnh hưởng của phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí đến sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực Mỹ La-tinh.

Hướng dẫn trả lời:

• Vị trí: nằm hoàn toàn ở bán cầu Tây là thị trường tiêu thụ rộng lớn và nơi cung cấp nguồn đầu tư quan trọng cho các nước Mỹ La-tinh.

• Giáp nhiều biển và đại dương => Thuận lợi phát triển kinh tế biển, hợp tác trong khu vực và trên thế giới.

II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

1. Địa hình và đất

Nhiệm vụ 2: Dựa vào thông tin mục II và hình 6.1, hãy:

CH1: Nêu một số đặc điểm nổi bật của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ở khu vực Mỹ La-tinh. 

Hướng dẫn trả lời:

• Giàu tài nguyên khoáng sản, nhiều đồng bằng rộng lớn, ...

• Cảnh quan thiên nhiên đa dạng -> Thuận lợi phát triển cây công nghiệp, cây ăn quả nhiệt đới và chăn nuôi gia súc.

• Có rừng nhiệt đới  bao bọc toàn bộ lưu vực con sông Amazon. 

CH2: Phân tích ảnh hưởng của một trong những điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đối với sự phát triển kinh tế - xã hội Mỹ La-tinh.

Hướng dẫn trả lời:

Ví dụ: Ảnh hưởng của biển đến phát triển kinh tế:

• Mỹ La-tinh giáp nhiều biển và đại dương, tài nguyên biển phong phú => thuận lợi phát triển các ngành khai thác thủy sản.

• Có nhiều thuận lợi để xây dựng cảng biển, phát triển giao thông vận tải biển.

• Khu vực Ca-ri-bê có các bãi biển đẹp => Thuận lợi phát triển du lịch.

2. Đô thị hóa

CH: Dựa vào thông tin mục 2, hãy trình bày vấn đề đô thị hóa ở Mỹ La-tinh và phân tích ảnh hưởng của đô thị hóa đến phát triển kinh tế - xã hội.

Hướng dẫn trả lời:

• Các đô thị ở Mỹ Latinh phát triển từ thế kỉ XVI.

• Tỉ lệ dân đô thị tương đối cao so với các khu vực khác của thế giới. 

• Là khu vực tập trung nhiều đô thị đông dân bậc nhất thế giới: năm 2020, Mỹ La-tinh có khoảng 60 đô thị với số dân trên 1 triệu người. 

• Ảnh hưởng của đô thị hóa đến phát triển kinh tế - xã hội:

- Tích cực: Thúc đẩy sự phát triển công nghiệp, dịch vụ, dân cư, ...

- Tiêu cực: Làm nảy sinh một số vấn đề kinh tế - xã hội, ô nhiễm môi trường, ..

3. Xã hội

Nhiệm vụ 5: Dựa vào thông tin mục 3, hãy:

CH1: Trình bày một số đặc điểm xã hội của khu vực Mỹ La-tinh. 

Hướng dẫn trả lời:

Một số đặc điểm về xã hội của khu vực Mỹ La-tinh:

• Khu vực Mỹ La-tinh có nền văn hoá độc đáo, thường gọi là “văn hoá Mỹ La-tinh” với nhiều lễ hội, ẩm thực, âm nhạc, vũ điệu độc đáo => là điểm nhấn thu hút khách du lịch quốc tế.

• Chất lượng cuộc sống của người dân các nước Mỹ La-tinh đang dần được cải thiện. 

• Tuy nhiên sự chênh lệch giàu nghèo, xung đột xã hội,... vẫn tồn tại nhiều. 

CH2: Phân tích ảnh hưởng của các đặc điểm xã hội đến phát triển kinh tế - xã hội ở Mỹ La-tinh.

Hướng dẫn trả lời:

• Văn hóa độc đáo => Phát triển ngành du lịch.

• Phát triển kinh tế kéo theo sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội => xung đột xuất hiện ở một số quốc gia...

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Luyện tập

CH1: Mỹ La-tinh có thuận lợi gì để phát triển công nghiệp khai thác khoáng sản và du lịch? 

Hướng dẫn trả lời:

• Mỹ La-tinh là khu vực giàu tài nguyên khoáng sản, trữ lượng lớn như: là sắt, chì - kẽm, bạc, đồng, dầu mỏ, thiếc, man-gan, ni-ken, ... rất thuận lợi cho sự phát triển của khai thác khoáng sản.

• Nhiều cảnh đẹp đa dạng -> thuận lợi cho phát triển du lịch.

CH2: Dựa vào hình 6.4, nhận xét sự thay đổi số dân và tỉ lệ tăng dân số của khu vực Mỹ La-tinh giai đoạn 2000 - 2020.

Hướng dẫn trả lời:

• Giai đoạn 2000 - 2020 tổng số dân khu vực Mỹ La-tinh tăng từ 520,9 triệu dân lên 652,3 triệu dân.

• Tỉ lệ gia tăng dân số của khu vực trong giai đoạn này có xu hướng giảm: giảm từ 1,56% xuống 0.94%.

Vận dụng

CH: Tìm hiểu một số nét văn hóa độc đáo của Mỹ La-tinh (nền văn minh In-ca, lễ hội Ca-na-van,...) và ảnh hưởng của chúng tới hoạt động du lịch.

Hướng dẫn trả lời:

Thông tin về nền văn minh In-ca

+ Nền văn minh Inca khởi nguồn từ vùng cao nguyên Peru vào khoảng đầu thế kỷ XIII. Thành trì cuối cùng của đế quốc rơi vào tay Tây Ban Nha năm 1572.

+ Những thành tựu của Đế quốc Inca bao gồm những kiến trúc phi thường, đặc biệt là thuật điêu khắc đá, mạng lưới đường bộ khổng lồ dẫn đến mọi góc của đế quốc, ...

- Ảnh hưởng đến du lịch: Di sản của đế chế này trải dài qua các nước: Ecuador, Chile, Peru, Bolivia, Argentina để lại vô vàn những bí ẩn chưa tìm được lời giải đáp của các nhà khoa học chính vì vậy đây là địa điểm du lịch lí tưởng của nhiều du khách quốc tế.