Tả1 bản chuẩn giáo án chuyên đề Toán 11 CTST CĐ3 Bài 2: Bản vẽ kĩ thuật

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV cho HS thảo luận hoàn thành HĐKP 1.

- GV mời 2-3 HS đứng dậy trả lời. Cả lớp lắng nghe, nhận xét.

- GV nhận xét và kết luận về:

+ Các nguyên tắc chung khi trình bày bản vẽ kĩ thuật.

+ Tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, thảo luận nhóm.

- GV quan sát hỗ trợ.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

1. Một số nguyên tắc cơ bản của vẽ kĩ thuật.

HĐKP 1:

- Tình huống người “nói” một đằng, người “làm” một nẻo trong thiết kế và thi công là tình huống người thi công hiểu sai và chế tạo ra sản phẩm không đúng với ý tưởng của người thiết kế.

- Người ta phải đặt ra các tiêu chuẩn trình bày một bản vẽ kĩ thuật vì bản vẽ kĩ thuật là phương tiện thông tin dùng trong các lĩnh vực kĩ thuật và trở thành “ngôn ngữ” chung dùng trong kĩ thuật. Vì vậy, nó phải được xây dựng theo các quy tắc thống nhất được quy định trong các tiêu chuẩn về bản vẽ kĩ thuật.

- Những hạn chế và sai sót xảy ra trong quá trình thực hiện khi người làm kĩ thuật hiểu sai hoặc không nắm các quy định về tiêu chuẩn bản vẽ kĩ thuật là sản phẩm được chế tạo ra không giống với ý tưởng thiết kế hoặc không đúng kích thước mà người thiết kế thể hiện trong bản vẽ.

Các nguyên tắc chung khi trình bày bản vẽ kĩ thuật

Bản vẽ kĩ thuật là một công cụ dùng để giao tiếp giữa người thiết kế với người thi công, do vậy cần trình bày theo các nguyên tắc sau:

- Rõ ràng, dễ hiểu: Đối với mọi đối tượng liên quan chỉ có một cách hiểu duy nhất (không được hiểu theo nhiều nghĩa).

- Đầy đủ: Kích thước ba chiều của các chi tiết phải được biểu diễn đầy đủ trên bản vẽ.

- Có tỉ lệ: Các đường nét bên ngoài và các chi tiết bên trong phải có tỉ lệ, giá trị cho các kích thước của một đối tượng phải được thể hiện rõ ràng trong bản vẽ.

Tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật

Để đảm bảo các nguyên tắc nói trên người ta đặt ra một số tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật. Cụ thể như sau:

Khổ giấy

Các khổ giấy sẽ được lập ra từ khổ giấy A0 (Hình 1). Cụ thể, sẽ có 5 loại khổ giấy với các kích thước như trong Bảng 1.

Quy định về khung vẽ và khung tên

Mỗi bản vẽ bắt buộc phải có khung vẽ và khung tên (Hình 2).

Khung tên dùng để đặt tên bản vẽ, bao gồm những nội dung của sản phẩm được thể hiện và những người có liên quan đến bản vẽ.

Khung tên được đặt dọc theo cạnh của khung vẽ ở góc bên phải phía dưới bản vẽ theo kích thước như Hình 3.

Quy định về tỉ lệ

Tỉ lệ là tỉ số của kích thước dài đo được trên hình biểu diễn của vật thể với kích thước thực tế tương ứng đo được trên vật thể đó. Quy định tỉ lệ dùng trên các bản vẽ kĩ thuật như sau:

- Tỉ lệ 1:1 (tỉ lệ nguyên hình).

- Tỉ lệ 1:X (tỉ lệ thu nhỏ).

- Tỉ lệ X:1 (tỉ lệ phóng to).

Trong đó, X ưu tiên sử dụng các giá trị 2; 5; 10; 20; 50; …

Quy định về nét vẽ

Tiêu chuẩn nét vẽ trong bản vẽ kĩ thuật được quy định trong Bảng 2.

Chú ý:

a) d là chiều rộng nét vẽ đậm. Nét vẽ mảnh lấy chiều rộng bằng

. Tiêu chuẩn quy định chiều rộng của nét vẽ lấy theo kích thước sau: 0,13; 0,18; 0,25; 0,35; 0,5; 0,7; 1; 1,4; 2 (mm).

b) Các gạch dài lấy khoảng 24d, các gạch thường lấy khoảng 12d, các khe hở lấy khoảng 3d và các chấm lấy không quá 0,5d.

Quy định về ghi kích thước

Cách ghi kích thước trong bản vẽ kĩ thuật thể hiện một độ lớn của vật thể biểu diễn. Kích thước trên bản vẽ phải đầy đủ chế tạo và kiểm tra được các vật thể, mỗi bản vẽ chỉ được ghi kích thước một lần. Số lượng kích thước ghi phải đủ để chế tạo vật thể.

Đường kích thước được vẽ bằng nét liền mảnh, thường song song với kích thước được ghi. Ở đầu mút đường kích thước thường có vẽ mũi tên.

Đường gióng kích thước được vẽ bằng nét liền mảnh và vượt quá đường kích thước từ 2 mm đến 4 mm. Đường gióng thường được kẻ vuông góc với đường kích thước.

Số ghi kích thước chỉ kích thước thật, không phụ thuộc vào tỉ lệ bản vẽ. Trước số ghi kích thước đường kính của đường tròn ghi kí hiệu Ø và bán kính của cung tròn ghi kí hiệu R.