Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Lịch sử 10 CTST CĐ 2 Bài 3: Di sản văn hoá và di sản thiên nhiên tiêu biểu của Việt Nam

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành 4 nhóm.

- GV tổ chức cho HS sinh hoạt nhóm, hoàn thành Phiếu học tập số 5, thời gian là 10 phút.

- GV giao nhiệm vụ cụ thể cho các nhóm:

+ Nhóm 1: Giới thiệu 3 di sản văn hoá phi vật thể tiêu biểu ở Việt Nam. Theo em, những di sản văn hoá phi vật thể đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hoá thế giới trên đây có giá trị gì nổi bật? Xác định trên lược đồ vị trí phân bố các di sản văn hoá phi vật thể được giới thiệu trong bài học và rút ra những nhận xét.

+ Nhóm 2: Giới thiệu 3 di sản văn hoá vật thể tiêu biểu ở Việt Nam. Chọn một trong các di sản văn hoá vật thể đã được giới thiệu, em hãy nói về bức tranh lịch sử của quá khứ được hàm chứa trong di sản văn hoá đó. Theo em, việc bảo tồn các di sản văn hoá này có ý nghĩa như thế nào?

+ Nhóm 3: Những di sản thiên nhiên tiêu biểu được giới thiệu phản ánh điều gì về tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam? Phân tích những “giá trị nổi bật toàn cầu” của các di sản thiên nhiên đã được UNESCO ghi danh.

+ Nhóm 4: Xác định trên lược đồ vị trí phân bố các di tích cấp quốc gia đặc biệt và cấp quốc gia tại TP. Hồ Chí Minh và rút ra nhận xét. Em hiểu như thế nào về di sản phức hợp? Hãy lấy ví dụ minh hoạ.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Đọc thông tin, kết hợp quan sát, khai thác các Hình 2.22 – 2.41 SGK tr.29-41, thảo luận và thống nhất đáp án vào Phiếu học tập số 5.

- GV theo dõi các nhóm thảo luận, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 4 nhóm trình bày kết quả thảo luận của từng nhóm theo các nội dung cụ thể sau:

+ Nhóm 1: Giới thiệu 3 di sản văn hoá phi vật thể tiêu biểu ở Việt Nam.

+ Nhóm 2: Giới thiệu 3 di sản văn hoá vật thể tiêu biểu ở Việt Nam.

+ Nhóm 3: Giới thiệu 3 di tích cấp quốc gia đặc biệt tiêu biểu ở Việt Nam.

+ Nhóm 4: Giới thiệu 3 di tích cấp quốc gia đặc biệt tại TP. Hồ Chí Minh.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có) cho nhóm bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận về các di sản văn hóa và di sản thiên nhiên tiêu biểu ở Việt Nam.

4. Di sản văn hóa và thiên nhiên tiêu biểu của Việt Nam

Nhóm 1

Di sản văn hóa phi vật thể:

+ Là sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hoá liên quan; có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng; không ngừng được tái tạo và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng hình thức truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác.

+ Vừa là hiện thân của bản sắc văn hoá dân tộc, vừa có giá trị lan toả, thúc đẩy quá trình giao lưu các nền văn hoá, góp phần làm phong phú văn hoá nhân loại.

- Ý nghĩa: các di sản văn hoá có tầm ảnh hưởng và giá trị nâng cao, trở thành niềm tự hào chung của toàn nhân loại.

Nhóm 2

- Di sản văn hoá vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, bao gồm di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.

- Ý nghĩa của việc bảo tồn các di sản văn hoá vật thể:

+ Bảo tồn di sản là các nỗ lực nhằm bảo vệ và giữ gìn sự tồn tại của di sản theo dạng thức vốn có của nó.

+ Phát huy giá trị di sản văn hoá là những hoạt động nhằm khai thác những giá trị tiềm ẩn của di sản, xem đó là tiềm năng góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đem đến những giá trị vật chất và tinh thần cho con người.

Nhóm 3

- Hiện nay, Việt Nam có 2 di sản thiên nhiên được UNESCO ghi danh là di sản văn hoá thiên nhiên thế giới (vịnh Hạ Long, vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng) và 1 di sản hỗn hợp (quần

thể danh thắng Tràng An).

à Các di sản này không chỉ là minh chứng cho một đất nước Việt Nam tươi đẹp, đa dạng về phong cảnh thiên nhiên, phong phú về bản sắc văn hoá dân tộc mà còn là những minh chứng giá trị về lịch sử địa chất, địa hình, địa mạo đa dạng của Việt Nam.

- Di sản hỗn hợp: một địa danh được công nhận là di sản thế giới hỗn hợp phải thỏa mãn ít nhất là một tiêu chí về di sản văn hoá và một tiêu chí về di sản thiên nhiên.

+ Một di sản hỗn hợp điển hình cho một giai đoạn, các quá trình tiến hoá địa cầu, cho những biến đổi sinh thái học, gồm những vùng cư trú tự nhiên các loại có nguy cơ tuyệt chủng, một khung cảnh đẹp khác thường, một cảnh quan ngoạn mục, hoặc một khu bảo tồn số lượng lớn các động vật hoang dã.

+ Di sản phải đáp ứng các tiêu chí về tính sáng tạo, tính chưa đựng lịch sử, tính duy nhất và độc đáo, đặc điểm về kiến trúc, sự sinh sống, sinh hoạt của con người.

à Quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình) là di sản thế giới thứ 8 của Việt Nam, là di sản hỗn hợp duy nhất của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á được UNESCO ghi danh theo 3 tiêu chí: Giá trị nổi bật toàn cầu là giá trị về địa chất, địa mạo - cảnh quan, giá trị rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư và giá trị lịch sử - văn hoá.

Nhóm 4 

Có 4 “giá trị nổi bật toàn cầu” của các di sản thiên nhiên đã được UNESCO ghi danh là:

- Chứa đựng các hiện tượng thiên nhiên siêu việt hay các khu vực có vẻ đẹp thiên nhiên khác thường và tầm quan trọng thẩm mĩ.

- Là những ví dụ nổi bật đại diện cho những giai đoạn quan trọng của lịch sử trái đất, bao gồm cả việc phản ánh đời sống, các quá trình địa chất lớn đang tiếp diễn trong sự phát triển của các địa mạo, hay những đặc điểm địa chấn và địa hình lớn.

- Là những ví dụ nổi bật đại diện cho các quá trình sinh thái và sinh vật trong sự tiến hoá và phát triển của các hệ sinh thái trên mặt đất, trong nước ngọt, nước biển và ven biển và các cộng đồng động - thực vật;

- Chứa đựng các môi trường sinh sống thiên nhiên quan trọng và có ý nghĩa nhất đối với việc bảo tồn tại chỗ đa dạng sinh học.