Giải kết nối tri thức địa lí 6 bài 16: Nhiệt độ không khí. Mây và mưa

A. Phần mở đầu

Nhiệt độ và mưa có vai trò hết sức quan trọng đối với đời sống và sản xuất. Nhiệt độ không khí và mưa do đâu mà có. Tại sao nhiệt độ không khí và mưa lại khác nhau ở mọi nơi trên Trái Đất?

1. Nhiệt độ không khí

1/ Em hãy đọc giá trị nhiệt độ không khí hiển thị trên nhiệt kế ở hình 1.

2/ Ở trạm khí tượng Láng (Hà Nội), kết quả đo nhiệt độ ở bốn thời điểm ngày 25 tháng 7 năm 2019 lần lượt là 27°C, 27C, 32°C, 30 °C. Hãy cho biết nhiệt độ không khí trung bình của ngày hôm đó.

2/ Nhiệt độ không khí trung bình của ngày hôm đó là: 27°C + 27°C + 32°C + 30°C = 29°C

°C) sau đó là Xê-un (30°C đến 60°C), và Tích-xi có vĩ độ cao nhất (60°C đến 90°C). Vì vậy Ma-ni-a nhận được nhiều nhiệt từ mặt trời nhất => nền nhiệt trung bình cao nhất. Và Tích-xi nhận được ít nhiệt từ mặt trời nhất => nền nhiệt trung bình thấp nhất

2/ Quá trình tạo mây và mưa:

- Hơi nước trong không khí được cung cấp từ những nguồn: bề mặt trái đất và đại dương

- Khi không khí đã bão hòa hơi nước mà vẫn tiếp tục được nhận bổ sung hơi nước haowcj bị lạnh đi thì sẽ xảy ra hiện tượng hơi nước ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ, nhẹ. các hạt nước này tập hợp lại thành từng đám gọi là mây

- Khi nào hơi nước ngưng tụ thành mưa: Các hạt nước trong mây lớn dần và khi đủ nặng  sẽ rơi xuống thành mưa.

3/ Hãy xác định trên bản đồ hình 6:

- Các khu vực có lượng mưa trung bình năm trên 2000mm là: dải đồng bằng ven biển phía Tây của Bắc Mĩ, khu vực Trung Mĩ, vùng xích đạo phía Bắc Braxin, vùng ven vịnh Chilê, Inđônêxia, ven vịnh Bengan và vùng ven biển phía Đông Ô-xtrây-li-a...

- Các khu vực có lượng mưa trung bình năm dưới 200mm là: Bắc Phi, khu vực Tây Nam Á, sơn nguyên Tây Tạng,Trung Quốc, nội địa Ô-xtrây-lia, phía Bắc Canada, một phần bán đảo Grơnlen, Đông Bắc Liên Bang Nga...

4/ Lượng mưa trung bình năm của Việt Nam là : 1 500 - 2 000 mm

2/ Ví dụ cụ thể về ảnh hưởng của mưa đến sản xuất nông nghiệp và đời sống:

• Mưa giúp rửa sạch không khí: Người ta đã tính rằng một giọt mưa (khoảng 50 mg), rơi từ độ cao 1 km sẽ “rửa” 16,3 lít không khí. Vì vậy trong nước mưa chứa nhiều bụi, vi khuẩn, các tạp chất hóa học nhiều hay ít tùy thuộc vào mùa và từng vùng: đồng bằng, miền núi, thành phố hay khu công nghiệp… Mặt khác mưa càng nhiều, càng lâu thì các vi khuẩn và tạp chất trong nước mưa càng ít.

• Nước mưa có thể được sử dụng như nước uống.

• Nước mưa cũng là nguồn cung cấp nước cho các loại cây trồng.

• Sau khi mưa, đa số người đều cảm thấy dễ chịu, hiện tượng này được giải thích là do lượng ion mang điện tích âm tăng lên, tuy vậy nếu mưa kéo dài nhiều ngày thì do độ ẩm tăng cao thì lại gây cảm giác khó chịu.

• Mưa mang lại nước, nguồn sống cho tất cả các sinh vật trên Trái Đất.

• Ở những vùng có nhiệt độ cao mưa làm giảm nhiệt.

• Mưa là một mắt xích quan trọng trong chu kỳ tuần hoàn của nước. Con người lợi dụng điều này để khai thác năng lượng gián tiếp từ nước bằng các nhà máy thủy điện.

3/ HS tự làm