Giải chi tiết Đạo đức 5 CTST bài 12: Em sử dụng tiền hợp lí

KHỞI ĐỘNG

Chia sẻ với bạn về việc ưu tiên mua đồ dùng mình cần hay mình thích. Giải thích lí do vì sao

Bài làm chi tiết:

Việc quyết định ưu tiên mua đồ dùng mình cần hay mình thích là một vấn đề quan trọng và cần được cân nhắc một cách tỉ mỉ, bởi vì:

- Mua những món đồ dùng cần thiết là ưu tiên hàng đầu bởi nó đảm bảo các nhu cầu cơ bản của cuộc sống hàng ngày được đáp ứng.

- Mua những món đồ mình thích có thể làm tăng sự hạnh phúc, thỏa mãn tuy nhiên cần phải được cân nhắc để tránh lãng phí tài chính và không cân đối trong quản lý chi tiêu.

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI

1. Quan sát tranh và nêu biểu hiện của việc sử dụng tiền hợp lý

- Nêu thêm các biểu hiện của việc sử dụng tiền hợp lý

Bài làm chi tiết:

* Biểu hiện của việc sử dụng tiền hợp lý: 

- Bức tranh 1: Lên kế hoạch chi tiêu, tiết kiệm hợp lý

- Bức tranh 2: Chỉ mua đồ dùng mới khi đồ dùng cũ không thể sử dụng được nữa

- Bức tranh 3: Không mua những đồ vượt quá khả năng kinh tế nếu không cần thiết

- Bức tranh 4: Chỉ mua những đồ dùng còn thiếu và giá cả phù hợp 

* Một số biểu hiện khác của việc dùng tiền hợp lý: 

- Tiết kiệm tiền tiêu hàng ngày để mua sách giáo trình hoặc vật dụng học tập cần thiết.

- Sử dụng tiền tiêu vào việc mua đồ học tập như bút, sách vở, thước, bảng và các vật dụng cần thiết khác.

- Tìm kiếm sách giáo trình cũ hoặc tài liệu đã qua sử dụng để tiết kiệm chi phí mua sách.

- Học cách quản lý tiền bằng cách theo dõi các khoản tiền tiêu, lập bảng kế hoạch và đặt mục tiêu tiết kiệm cho tương lai.

2. Đọc câu chuyện “NIỀM VUI TIẾT KIỆM” và trả lời câu hỏi:

- Em nhận xét như thế nào về cách chi tiêu của Xô-crat.

- Xô-crat tiết kiệm tiền nhằm mục đích gì?

- Theo em, vì sao chúng ta phải sử dụng tiền hợp lý? 

Bài làm chi tiết:

- Em thấy cách chi tiêu của thầy Xô-crat rất hợp lý. Thầy sử dụng tiền một cách hợp lí bằng cách đặt ra mục tiêu và dùng tiền để hoàn thành mục tiêu của mình. 

- Xô-crat tiết kiệm tiền vì thầy muốn xây một ngôi trường, giúp đỡ mọi người vì sự tiến bộ của xã hội

- Theo em, chúng ta phải sử dụng tiền hợp lý vì: 

+ Sử dụng tiền để mua những thứ chúng ta thực sự cần như thực phẩm, quần áo, sách giáo trình và đồ dùng học tập.

+ Sử dụng tiền một cách thông minh giúp chúng ta tiết kiệm để có thể đầu tư vào tương lai

+ Sử dụng tiền hợp lý giúp chúng ta tránh lãng phí bằng cách không mua những thứ không cần thiết hoặc không tốt cho sức khỏe và môi trường.

+ Bằng cách sử dụng tiền hợp lý, chúng ta hình thành được thói quen quản lý tài chính tốt từ khi còn nhỏ, giúp chúng ta trở thành người có khả năng tài chính tốt trong tương lai.

+ Sử dụng tiền một cách hợp lý giúp chúng ta tránh rủi ro và không bị lừa đảo hoặc mất tiền một cách không cần thiết.

3. Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

- Nếu là thành viên của nhóm, em sẽ trả lời câu hỏi của Cốm và Bin như thế nào? 

- Nêu thêm các cách sử dụng tiền hợp lí

Bài làm chi tiết:

* Nếu là thành viên nhóm, em sẽ trả lời câu hỏi của Cốm và Bin như sau:

- Túi chia sẻ: sẽ dùng trong cách trường hợp như quà tặng cho gia đình, đi chơi với bạn bè, người yêu, thỉnh thoảng đãi đồng nghiệp một bữa, hoặc là làm từ thiện.

- Nên chia phần trăm cho mỗi túi như sau: 

+ Tiền chi tiêu: 60%

+ Tiền tiết kiệm: 25%

+ Tiền chia sẻ: 15%

* Một số cách sử dụng tiền hợp lý khác: 

+ Không mua đồ chơi khi ở nhà vẫn còn nhiều

+ Mua những thứ cần thiết trước. 

+ Không tiêu tiền vào những mục đích vô bổ như chơi game, ăn uống đồ ăn độc hại,..

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với việc làm nào sau đây? Vì sao? 

a, Gia đình của Bin đang gặp khó khăn về kinh tế những bạn lại xin mẹ mua đồ chơi đắt tiền

b. Na hạn chế ăn quà vặt, bạn chỉ mua những thứ thực sự cần thiết và có ích cho sức khỏe. 

c. Cốm muốn mua một cây bút đắt tiền giống như Tin khi đi nhà sách cùng chị

Bài làm chi tiết:

a. Em không đồng tình với việc Bin xin mẹ mua đồ chơi đắt tiền trong khi gia đình đang gặp khó khăn về kinh tế. Điều này không chỉ làm gia tăng gánh nặng tài chính cho gia đình mà còn thiếu sự nhạy cảm và sẻ chia trong tình hình khó khăn của gia đình.

b. Em đồng tình với việc Na hạn chế ăn quà vặt và chỉ mua những thứ thực sự cần thiết và có ích cho sức khỏe. Điều này cho thấy Na có ý thức về việc duy trì một lối sống lành mạnh và tiết kiệm, đồng thời chăm sóc cho sức khỏe của bản thân.

c. Em không đồng tình với việc Cốm muốn mua một cây bút đắt tiền giống như Tin khi đi nhà sách cùng chị. Việc này có thể là dấu hiệu của sự ghen tị hoặc muốn bắt chước một cách không cần thiết, thay vì tập trung vào việc lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình.

Câu 2: Nhận xét các ý kiến sau

- Ý kiến 1: Chỉ những người có hoàn cảnh khó khăn mới cần sử dụng tiền hợp lý

- Ý kiến 2: Sử dụng tiền hợp lý vì tiền là do công sức lao động vất vả làm ra. 

- Ý kiến 3: Sử dụng tiền hợp lý là cách góp phần giúp kinh tế đất nước phát triển

- Ý kiến 4: Sử dụng tiền hợp lý vì đây là hành động thể hiện yêu thương, trân trọng công sức lao động của người thân trong gia đình 

Bài làm chi tiết:

- Ý kiến 1: Ý kiến này chưa chính xác. Việc sử dụng tiền hợp lý không chỉ áp dụng cho những người có hoàn cảnh khó khăn mà còn là trách nhiệm của mọi người để duy trì một cuộc sống cân đối và bền vững.

- Ý kiến 2: Ý kiến chính xác. Tiền bạc là kết quả của công sức lao động, và việc sử dụng tiền một cách có trách nhiệm là cách thể hiện sự trân trọng và đánh giá cao công sức mình đã bỏ ra để kiếm được số tiền đó.

- Ý kiến 3: Ý kiến chính xác. Sử dụng tiền hợp lý không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế của đất nước, qua đó tạo điều kiện cho cả xã hội cùng phát triển.

- Ý kiến 4: Ý kiến chính xác. Sử dụng tiền hợp lý không chỉ là cách thể hiện sự quản lý tài chính thông minh mà còn là biểu hiện của sự trân trọng, yêu thương và tôn trọng công sức lao động của người thân trong gia đình.

Câu 3: Xử lý tình huống:

Tình huống 1: Bố mẹ cho Bin 100 000 đồng để đi tham quan cùng lớp. Chuyến đi bắt đầu từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều nhưng mới đến 11 giờ trưa, Bin đã tiêu hết tiền. Bin không nhớ mình đã tiêu thế nào mà hết nhanh như vậy

- Em có đồng tình với cách sử dụng tiền của Bin không? Vì sao? 

- Nếu là Bin, em sẽ chi tiêu như thế nào cho hợp lí? 

Tình huống 2: Mẹ bảo Cốm nên đưa số tiền để dành để mẹ giúp mở sổ tiết kiệm ở ngân hàng. Cốm phân vân với ý kiến của mẹ

Nếu em là Cốm, em sẽ làm gì? 

Tình huống 3: Tin được mẹ cho tiền để mua đồ dùng học tập nhưng Tin lại dùng tiền đó để mua đồ chơi

Nếu là Tin, em sẽ sử dụng như thế nào? Vì sao

Tình huống 4: 

Tiền lì xì vào dịp tết và tiền để dành, Na bỏ hết vào ống tiết kiệm. Vào năm học mới, Na đem số tiền này mua dụng cụ học tập. Em họ của Na sang chơi và xin bộ dụng cụ học tập cũ nhưng Na từ chối: “ Không được! Bộ mới chị dùng, còn bộ này chị cất để dành” 

- Việc làm của Na hợp lý và chưa hợp lý chỗ nào? Vì sao? 

- Em sẽ khuyên Na điều gì? 

Bài làm chi tiết:

- Tình huống 1: Em không đồng tình với cách sử dụng tiền của Bin vì anh ấy đã tiêu hết số tiền một cách không hợp lí và không đảm bảo sự tiết kiệm và quản lý tài chính cá nhân.

Nếu là Bin, em sẽ cân nhắc chi tiêu sao cho hợp lý bằng cách lập ra một kế hoạch chi tiêu cụ thể trước khi tham quan, ưu tiên những khoản chi cần thiết như vé vào cổng, thức ăn và vật dụng cần thiết khác.

- Tình huống 2: Nếu em là Cốm, em sẽ nghe mẹ và đồng ý đưa số tiền để dành để mở sổ tiết kiệm ở ngân hàng. Điều này là cách tốt nhất để bắt đầu học cách tiết kiệm và quản lý tài chính từ sớm, giúp tạo dựng một tương lai tài chính ổn định.

- Tình huống 3: Nếu là Tin, em sẽ sử dụng tiền để mua đồ dùng học tập như mẹ đã chỉ định, vì đó là mục đích chính của việc nhận tiền từ mẹ. Việc mua đồ chơi thay vì đồ dùng học tập không chỉ là sự lãng phí mà còn là việc sử dụng tiền không đúng mục đích.

- Tình huống 4: Việc Na đặt tiền vào ống tiết kiệm là một hành động tốt và hợp lý, giúp tạo dựng thói quen tiết kiệm và quản lý tài chính tốt từ khi còn trẻ. Tuy nhiên, việc từ chối cho em họ mượn bộ dụng cụ học tập cũ là không hợp lí vì có thể gây ra sự hiểu lầm và xung đột trong mối quan hệ gia đình. Em sẽ cho em họ mượn đồ dùng học tập cũ khi cần thiết.

VẬN DỤNG

Câu 1: Thực hiện việc tiết kiệm và ghi chép chi tiêu theo mẫu gợi ý

Bài làm chi tiết:

Học sinh có thể tham khảo bảng sau:

Câu 2: So sánh số tiền em có với số tiền đã chi tiêu và cắt giảm những khoản không cần thiết. 

Bài làm chi tiết:

- Số tiền em đã tiêu trong 2 ngày (1-2/2): 300.000 đồng 

- Số tiền em có: 300.000 đồng

- Em thấy tiền mua đồ chơi đang chưa hợp lí, vì em đã có đồ chơi cũ ở nhà. Em nghĩ mình chỉ nên dành ít tiền để mua đồ chơi, số tiền còn lại dùng để mua bút, sách.