Giải chi tiết Đạo đức 5 CTST bài 4: Em nhận biết khó khăn trong học tập và cuộc sống

KHỞI ĐỘNG

Chia sẻ về những khó khăn em từng gặp trong học tập và cuộc sống 

Bài làm chi tiết:

- Trong quá trình học, em thường gặp phải áp lực từ bài kiểm tra, kỳ thi, hoặc các dự án lớn. Áp lực này có thể khiến em cảm thấy căng thẳng và lo lắng về việc đạt được kết quả mong muốn.

- Trong một số tình huống, em có thể gặp phải sự thiếu tự tin, đặc biệt là khi đối mặt với các thách thức mới hoặc khi phải giao tiếp với người khác. Sự thiếu tự tin có thể ảnh hưởng đến hiệu suất học tập và sự tự tin trong cuộc sống hàng ngày.

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI

1. Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

- Nêu những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống được thể hiện trong các tranh trên. 

- Nêu thêm những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống 

Bài làm chi tiết:

- Những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống được thể hiện trong các bức tranh:. 

+ Tranh 1: Bin khó khăn trong việc đóng góp ý kiến cho cả nhóm

+ Tranh 2: Làm việc nhà giúp mẹ khi mẹ bị ốm

+ Tranh 3: Bạn nam khó khăn trong việc lựa chọn giữa xem phim và ôn bài.

+ Tranh 4: Bạn nam hay bị viết sai chính tả 

− Những khó khăn cần vượt qua trong học tập và cuộc sống: gặp bài toán khó không giải được, viết bài văn chưa hay, đi xe đạp chưa thành thạo…

2. Thảo luận về các biểu hiện vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống 

Bài làm chi tiết:

+ Lắng nghe những lời nói tích cực từ người thân, bạn bè, những người có tầm ảnh hưởng.

+ Thay vì nghĩ mình kém cỏi, không làm được thì nghĩ rằng mình có thể thay đổi, mình sẽ làm được.

+ …

3. Đọc câu chuyện VƯỢT KHÓ TRONG HỌC TẬP và trả lời câu hỏi: 

- Bạn Thế Phong đã vượt qua những khó khăn trong học tập và cuộc sống như thế nào? 

- Theo em, vì sao phải vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống 

Bài làm chi tiết:

– Bạn Thế Phong bị liệt tứ chi. Bạn đã vượt qua khó khăn đó bằng cách cúi đầu ngậm bút, kê lên tay rồi dùng cằm đưa bút đi từng nét chữ, chăm chỉ luyện tập.

– Vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống giúp chúng ta phát triển bản thân và đạt được thành công trong cuộc sống.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Nhận xét các ý kiến sau

- Ý kiến 1: Khi gặp khó khăn, thử thách liền chán nản, buông xuôi

- Ý kiến 2: Vượt khó trong học tập giúp bản thân tiến bộ hơn. 

- Ý kiến 3: Vượt khó khăn giúp rèn luyện sự kiên trì, nhẫn nại. 

- Ý kiến 4: Mỗi người đều có các khó khăn giống nhau trong học tập và cuộc sống 

- Ý kiến 5: Khó khăn do hoàn cảnh sống chứ không xuất phát từ bản thân

- Ý kiến 6: Người có tinh thần vượt khó là người biết phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống. 

Bài làm chi tiết:

- Ý kiến 1: Khi gặp khó khăn, thử thách liền chán nản, buông xuôi

Đây là một quan điểm tiêu cực và không khuyến khích. Buông xuôi khi gặp khó khăn chỉ làm tình hình trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, cần phải tìm cách đối phó với khó khăn và học hỏi từ trải nghiệm đó.

- Ý kiến 2: Vượt khó trong học tập giúp bản thân tiến bộ hơn.

Đây là một quan điểm tích cực và đúng đắn. Vượt qua khó khăn trong học tập không chỉ giúp bản thân tiến bộ mà còn giúp phát triển kỹ năng và sự tự tin.

- Ý kiến 3: Vượt khó khăn giúp rèn luyện sự kiên trì, nhẫn nại.

Đây là một quan điểm tích cực và đúng đắn. Khó khăn có thể là cơ hội để rèn luyện sự kiên trì và nhẫn nại, hai phẩm chất quan trọng để đạt được thành công trong cuộc sống.

- Ý kiến 4: Mỗi người đều có các khó khăn giống nhau trong học tập và cuộc sống

Đây là một quan điểm chưa chính xác. Mặc dù một số khó khăn có thể là chung cho nhiều người, nhưng mỗi người có một hoàn cảnh và một bộ khả năng riêng, do đó, các thách thức cũng có thể khác nhau.

- Ý kiến 5: Khó khăn do hoàn cảnh sống chứ không xuất phát từ bản thân

Đây là một quan điểm chưa chính xác. Trong nhiều trường hợp, khó khăn có thể phần nào do hoàn cảnh bên ngoài, nhưng cũng có những khó khăn mà người ta tự tạo ra hoặc phần nào được ảnh hưởng bởi cách thái độ và hành động của bản thân.

- Ý kiến 6: Người có tinh thần vượt khó là người biết phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống.

Đây là một quan điểm tích cực và khuyến khích. Tinh thần vượt khó giúp con người phát triển và vươn lên, vượt qua mọi thách thức để đạt được mục tiêu trong cuộc sống.

Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với lời nói, việc làm nào sau đây? Vì sao? 

a, Khi khu phố bị mất điện, Na đã thắp nến để chuẩn bị cho buổi học ngày mai

b, Trong giờ học tiếng việt, Bin chưa hiểu bài nhưng sợ bạn bè trêu chọc nên không dám hỏi cô giáo

c, Tin thường hồi hộp khi thuyết trình trước đám đông nên đã luyện tập và chuẩn bị kĩ để thêm tự tin

d, Cốm ngại tâm sự hay chia sẻ với người khác mỗi khi có chuyện buồn trong học tập và cuộc sống.

Bài làm chi tiết:

a. Khi khu phố bị mất điện, Na đã thắp nến để chuẩn bị cho buổi học ngày mai:

- Đồng tình: Hành động này thể hiện sự chu đáo và tự chủ của Na trong việc chuẩn bị cho buổi học.

b. Trong giờ học tiếng Việt, Bin chưa hiểu bài nhưng sợ bạn bè trêu chọc nên không dám hỏi cô giáo:

- Không đồng tình: Sự sợ hãi và ngần ngại có thể làm hại việc học tập của Bin. Việc không dám hỏi khi chưa hiểu bài chỉ làm cho sự hiểu biết của Bin càng kém và gặp khó khăn hơn trong việc tiếp thu kiến thức.

c. Tin thường hồi hộp khi thuyết trình trước đám đông nên đã luyện tập và chuẩn bị kĩ để thêm tự tin:

- Đồng tình: Việc luyện tập và chuẩn bị kĩ lưỡng trước khi thuyết trình là một phương pháp hiệu quả để vượt qua cảm giác hồi hộp và tăng cường sự tự tin. Hành động này cho thấy sự nỗ lực và quyết tâm của Tin để vượt qua khó khăn.

d. Cốm ngại tâm sự hay chia sẻ với người khác mỗi khi có chuyện buồn trong học tập và cuộc sống:

- Không đồng tình: Việc ngại ngùng và không dám chia sẻ với người khác khi có chuyện buồn chỉ làm gia tăng cảm giác cô đơn và áp lực trong tâm trí của Cốm. Việc chia sẻ và tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân yêu là một cách hiệu quả để giảm bớt căng thẳng và khó khăn trong cuộc sống.

VẬN DỤNG

Câu 1: Chia sẻ với bạn về những khó khăn trong học tập, cuộc sống mà em gặp phải và cách vượt qua các khó khăn này.

Bài làm chi tiết:

- Khó khăn của em: Do bố mẹ đi làm ăn xa, cuối tuần mới về. Nên em ở nhà với ông bà. Do ông bà đã già yếu nên em vừa học, vừa làm việc nhà đỡ đần ông bà. Em phải làm khá nhiều, đến tối muộn mới có thời gian rảnh để ngồi học. Do đó nên em thường đi ngủ muộn và cảm thấy buồn ngủ khi phải dậy sớm đi học vào buổi sáng. 

- Em đã vượt qua bằng cách: 

+ Em đã lên kế hoạch những việc cần làm, sắp xếp chúng và ưu tiên những việc quan trọng 

+ Nếu có nhiều bài, em sẽ ngủ sớm và sáng dậy sớm để học thay vì thức khuya

+ Em sẽ tận dụng những giờ giải lao trên lớp để làm một số bài tập về nhà. 

Câu 2: Sưu tầm những ca dao tục ngữ thể hiện ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống 

Bài làm chi tiết:

Dưới đây là một số câu ca dao tục ngữ mà học sinh có thể tham khảo:

- Cần cù bù thông minh 

- Ai ơi đã quyết thì hành/ Đã đan thì lận tròn vành mới thôi

- Có vất vả mới thanh nhàn/ Không dưng ai dễ cầm tàn che cho

- Chớ thấy sóng cả mà rã tay chèo

- Có chí thì nên

Nhà có nền thì vững

Có cứng  mới đứng đầu gió

- Lửa thử vàng, gian nan thử sức