Giải chi tiết Khoa học 5 CTST bài 12 Ôn tập chủ đề Năng lượng

NĂNG LƯỢNG

NĂNG LƯỢNG VÀ VAI TRÒ CỦA NĂNG LƯỢNG

Một số nguồn năng lượng thông dụng được sử dụng trong cuộc sống: Mặt trời, thức ăn, lửa, xăng dầu, gió, nước, than đá, gió, nước, dầu mỏ và khí tự nhiên,…

- Năng lượng cần thiết cho mọi hoạt động của con người, sinh vật và các thiết bị, phương tiện, máy móc, …

MẠCH ĐIỆN ĐƠN GIẢN

Mạch điện thắp sáng đơn giản gồm các bộ phận: Nguồn điện, công tắc, bóng đèn và dây dẫn

Trong mạch điện, dây dẫn nối các bộ phận của mạch điện với nhau và cho dòng điện đi qua, nguồn điện cung cấp điện giúp bóng đèn phát sáng, công tắc dùng để đóng, ngắt điện.

VẬT DẪN ĐIỆN VÀ VẬT CÁCH ĐIỆN

Các vật làm bằng đồng, sắt, nhôm,… cho dòng điện đi qua là vật dẫn điện. Các vật làm bằng nhựa, giấy, gỗ,… không cho dòng điện đi qua là vật cách điện.

Các vật làm bằng đồng, sắt, nhôm, … cho dòng điện đi qua là vật dẫn điện. Các vật làm bằng nhựa, giấy, gỗ, … không cho dòng điện đi qua là vật cách điện.

Các vật dẫn điện được sử dụng để nối các thiết bị mạch điện, dẫn điện từ nguồn điện đến các thiết bị máy móc,…

Các vật cách điện được sử dụng để ngăn cách dòng điện với bên ngoài, đảm bảo an toàn cho việc sử dụng dòng điện,…

SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

Một số quy tắc an toàn điện: không chạm vào dây điện bị hở; không lắp đặt thiết bị điện nơi ẩm ướt, không đến gần các khu vực có cột điện cao thế, trạm biến áp,... Phải báo tin cho người lớn biết ngay khi thấy những sự cố về điện.

Để tiết kiệm năng lượng điện, chỉ dùng điện khi cần thiết; tất các thiết bị điện khi không sử dụng,... Việc tiết kiệm năng lượng điện góp phần bảo vệ môi trường.

NĂNG LƯỢNG CHẤT ĐỐT

Trong tự nhiên, than đá, dầu mỏ và khí tự nhiên là những tài nguyên được hình thành qua hàng trăm triệu năm:

- Than đá được hình thành chủ yếu từ xác thực vật bị vùi lấp dưới đất và phân hủy

- Dầu mỏ được hình thành chủ yếu do xác các sinh vật bị vùi lấp trong bùn và cát

Các sinh vật chết đã biến đổi thành một chất lỏng đen quánh gọi là dấu thổ hay dầu mỏ.

- Khi tự nhiên được hình thành khi các sinh vật bị phân huỷ. Khí tự nhiên thường được tìm thấy cùng với than đá và dầu mỏ.

- Một số nguồn năng lượng chất đốt: củi, than đá, xăng, dầu, khí đốt. Chất đốt khi bị cháy sẽ cung cấp năng lượng để đun nấu, thắp sáng, vận hành máy móc....

- Để đảm bảo an toàn khi sử dụng chất đốt cần: tắt bếp ngay sau khi không sử dụng; không để các chất dễ cháy nổ gắn bép; khi phát hiện có đám cháy, cần hô to để báo cháy hoặc gọi điện số 114;...

- Các chất đốt khi cháy đều sinh ra nhiều loại khí và chất độc hại nên phải sử dụng các loại bếp và lò đốt có ống khói với hệ thống xử lí khí thải; khuyến khích người dân sử dụng khí sinh học để giảm bớt khí thải để bảo vệ môi trường.

- Chúng ta cần sử dụng tiết kiệm năng lượng chất dốt bằng cách: điều chỉnh ngọn lửa khi đun nấu và sử dụng các đồ dùng trong bếp phù hợp; sử dụng phương tiện giao thông công cộng;...

- Năng lượng mặt trời để chiếu sáng, sười ẩm, làm khô, đun nấu và sản xuất điện.

- Năng lượng gió được dùng để chạy thuyền buồm, sản xuất điện,....

- Năng lượng nước chảy được dùng để đấy thuyền, bè,... xuôi dòng nước; làm quay bánh xe nước đưa nước lên cao, sản xuất điện,....

- Năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nước chảy là các nguồn năng lượng sạch và có thể thay thế các nguồn năng lượng chất đốt.