Giải chi tiết Khoa học 5 KNTT bài 26 Phòng tránh bị xâm hại

Mở đầu: Hãy kể tình huống cảm thấy không an toàn mà em đã trải qua hoặc em biết.

Bài làm chi tiết:

Một lần trên đường đi học về, em bị một ông chú đi theo. Vì sợ quá nên em đã chạy nhanh về đến nhà.

1. CẢM GIÁC AN TOÀN VÀ QUYỀN ĐƯỢC AN TOÀN

Hoạt động khám phá

Câu 1: Quan sát từ hình 1 đến hình 4 và cho biết: 

- Những biểu hiện cảm xúc của các bạn trong hình. 

- Bạn nào an toàn? Bạn nào đang bị xâm hại đến sự an toàn của cá nhân?

Bài làm chi tiết:

- Những biểu hiện cảm xúc của các bạn trong hình:

+ Hình 1: Cảm xúc tò mò

+ Hình 2: Cảm xúc sợ hãi

+ Hình 3: Cảm xúc vui vẻ

+ Hình 4: Cảm xúc sợ hãi

- Bạn hình 2 an toàn. Bạn hình 1, 3, 4 đang bị xâm hại đến sự an toàn của cá nhân

Câu 2: Theo em, bạn cần làm gì để đảm bảo quyền được an toàn, phản đối mọi sự xâm hại trong những tình huống ở các hình 1, 2, 3, 4? 

Bài làm chi tiết:

- Bạn cần báo ngay với người lớn

- Bạn cần chặn tài khoản và không liên hệ với họ nữa

- Bạn cần hét to để mọi người tới giúp và nói cho người lớn, cảnh sát.

Luyện tập, vận dụng 

Câu 1: Liên hệ thực tế, nói với bạn về những tình huống em cảm thấy an toàn và không an toàn. 

Bài làm chi tiết:

Tình huống cảm thấy an toàn:

+ Điều hành trong môi trường trường học, cùng với giáo viên và bạn bè.

+ Ở nhà với gia đình.

Tình huống không an toàn:

+ Khi phải gặp gỡ hoặc tương tác với người lạ mà không có sự hiện diện của người thân hoặc người giám sát.

+ Khi phải ở một mình trong nhà hoặc ra ngoài đường mà không có sự giám sát của người lớn.

Câu 2: Chia sẻ những việc em cần làm để đảm bảo quyền được an toàn của mình và phản đối mọi sự xâm hại. 

Bài làm chi tiết:

Để đảm bảo quyền được an toàn và phản đối mọi sự xâm hại, có thể thực hiện các biện pháp sau:

+ Luôn duy trì mối liên hệ tốt với gia đình và bạn bè, chia sẻ những lo lắng hoặc tình huống đặc biệt với họ.

+ Luôn thông báo cho người lớn hoặc những người tin cậy khi gặp phải tình huống không an toàn hoặc có nguy cơ bị xâm hại.

+ Học cách nhận biết và đề phòng những tình huống tiềm ẩn nguy cơ, như không tiếp xúc với người lạ, không chấp nhận kết bạn trên mạng xã hội với người không biết.

+ Không đi ra khỏi nhà một mình hoặc vùng khu vực không quen thuộc mà không có sự đồng ý của người lớn.

+ Tham gia các lớp học hoặc hoạt động về an toàn và tự vệ, để nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng tránh nguy cơ xâm hại.

2. NHỮNG NGUY CƠ DẪN ĐẾN BỊ XÂM HẠI TÌNH DỤC VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH

Hoạt động khám phá: 

Câu 1: Quan sát các tình huống từ hình 5 đến hình 8 và cho biết những nguy cơ nào có thể dẫn đến bị xâm hại tình dục. Vì sao?

Bài làm chi tiết:

- Hình 5: Có thể bị xâm hại tình dục vì người lạ xin vào nhà khi không có bố mẹ ở nhà

- Hình 7: Có thể bị xâm hại tình dục vì người phụ nữ nhòm vào nhà vệ sinh nam và có hành động khả nghi

- Hình 8: Có thể bị xâm hại tình dục vì bạn còn nhỏ mà người đàn ông nhờ bê đồ cùng vào nhà

Câu 2: Từ những tình huống ở hình 5, 6, 7 và 8, hãy nêu những việc làm để phòng tránh, ứng phó khi có nguy cơ bị xâm hại tình dục. 

Bài làm chi tiết:

- Hình 5: Không mở cửa cho người lạ vào nhà một cách dễ dàng. Nếu có người lạ đến nhà, cần thông báo cho người lớn hoặc gọi điện thoại cho họ ngay lập tức.

- Hình 7: Cần tìm người lớn đi cùng

- Hình 8: Từ chối lịch sự yêu cầu đó và chạy về nhà ngay lập tức

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Kể những tình huống khác có nguy cơ dẫn đến bị xâm hại tình dục mà em biết. 

Bài làm chi tiết:

+ Tiếp xúc với người lạ qua các ứng dụng trò chuyện, mạng xã hội hoặc trò chơi trực tuyến.

+ Khi đi một mình vào những nơi vắng vẻ, đặc biệt là vào buổi tối.

+ Tham gia các buổi tiệc hoặc sự kiện nơi không có sự giám sát hoặc kiểm soát của người lớn.

Câu 2: Lựa chọn một tình huống, đóng vai thể hiện cách ứng phó trong tình huống có nguy cơ bị xâm hại. 

Bài làm chi tiết:

Em có thể đóng vai trong tình huống sau: "Khi em đang trên đường về nhà từ trường, một người lạ tiếp cận và đề nghị đưa em về nhà. Trong tình huống này, em nên từ chối lời đề nghị và tìm cách tìm sự giúp đỡ từ người lớn tin cậy như cảnh sát, giáo viên hoặc bố mẹ."

3. NHỮNG NGƯỜI ĐÁNG TIN CẬY

Hoạt động khám phá: 

Câu 1: Hãy sắp xếp các tình huống từ hình 9 đến hình 12 vào hai cột theo gợi ý 

Bài làm chi tiết:

Câu 2: Những thành viên nào trong gia đình, ở trường học là người luôn sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ sự an toàn của em? Trong đó, ai là người mà em có thể chia sẻ về bí mật của mình?

Bài làm chi tiết:

- Trong gia đình và ở trường học, các người có thể sẵn lòng giúp đỡ và bảo vệ sự an toàn của em bao gồm:

+ Thầy cô giáo

+ Bố và mẹ

+ Bạn bè

+ Anh, chị hoặc các người anh, chị

- Bố mẹ, anh chị, bạn bè là người mà em có thể chia sẻ về bí mật của mình

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Nếu ở trong các tình huống từ hình 9 đến hình 12, em có thể chia sẻ với những ai? Vì sao?

Bài làm chi tiết:

Nếu ở trong các tình huống từ hình 9 đến hình 12, em có thể chia sẻ với bố mẹ vì em cảm thấy an toàn nhất khi có bố mẹ.

Câu 2: Lập danh sách những người đáng tin cậy đối với em theo gợi ý: tên, mối quan hệ với em. 

Bài làm chi tiết:

Danh sách những người đáng tin cậy đối với em có thể bao gồm:

+ Nguyễn Anh Dũng: Mối quan hệ - Cha

+ Lê Hoàng Thương: Mối quan hệ - Mẹ

+ Nguyễn Anh Huy: Mối quan hệ - Anh trai

+ Nguyễn Bỏa Ngọc: Mối quan hệ - Chị gái

+ Trần Vân: Mối quan hệ - Bạn

4. THỰC HÀNH ĐƯA RA YÊU CẦU GIÚP ĐỠ KHI GẶP TÌNH HUỐNG KHÔNG AN TOÀN

Hoạt động khám phá: 

Câu 1: Quan sát tình huống ở hình 13 và cho biết: 

- Bạn gái đang gặp phải tình huống gì? Tình huống đó có thể dẫn đến nguy cơ gì? - Bạn gái đã làm như thế nào để giữ an toàn cho bản thân? 

Bài làm chi tiết:

- Bạn gái đang gặp phải tình huống một người lạ yêu cầu làm quen và bảo bạn phải giữ bí mật. Tình huống đó có thể dẫn đến nguy cơ bị xâm hại 

- Bạn gái đã nói chuyện với cô và xin cô lời khuyên để giữ an toàn cho bản thân

Câu 2: Theo em, bạn gái có thể nhờ sự giúp đỡ của những ai khác nữa?

Bài làm chi tiết:

Theo em, bạn gái có thể nhờ sự giúp đỡ của ông bà, bố mẹ, anh chị, 

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Quan sát các tình huống ở hình 14, 15 và thảo luận:

- Các bạn có thể gặp phải nguy cơ nào?

- Nếu em là bạn trong tình huống đó, em sẽ làm gì? 

Bài làm chi tiết:

- Các bạn có thể gặp phải nguy cơ bị xâm hại

- Nếu em là bạn trong tình huống đó, em sẽ từ chối ngay và báo cảnh sát hoặc nói với những người em tin tưởng. 

Câu 2: Từ các tình huống trên, thực hành đóng vai đưa ra yêu cầu giúp đỡ khi gặp tình huống không an toàn.

Bài làm chi tiết:

"Cháu chào cô ạ, cháu đang cần sự giúp đỡ ạ. Cô có thể vui lòng dẫn cháu đến đồn công an gần nhất được không ạ?"