Giải chi tiết Khoa học 5 KNTT bài 8 Sử dụng năng lượng điện

Mở đầu: Khi dùng năng lượng điện đề thắp sáng, chạy máy,... người ta thường lấy điện từ đâu? Nêu một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện mà em biết. 

Bài làm chi tiết:

- Khi dùng năng lượng điện đề thắp sáng, chạy máy,... người ta thường lấy điện từ các nguồn như các nguồn điện tự nhiên như năng lượng mặt trời hoặc gió; hệ thống lưới điện quốc gia, máy phát điện hoặc.

- Một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện có thể bao gồm:

+ Sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt, có thể gây ra nguy cơ giật điện.

+ Sử dụng thiết bị điện gặp sự cố, gây ra nguy cơ chập cháy hoặc ngắn mạch.

+ Sử dụng các thiết bị điện gần nước, chẳng hạn như khi sử dụng điện thoại di động trong khi tắm, có thể gây ra nguy cơ ngập nước và giật điện. 

+ Sử dụng dây điện bị hỏng, cũ, có cắt nứt, có thể gây ra nguy cơ chập cháy hoặc giật điện.

1. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN

Hoạt động khám phá

Câu 1: Thảo luận và chia sẻ với bạn.

Ngoài thắp sáng, chạy máy thì điện còn được sử dụng vào những việc gì?

Quan sát hình 1, cho biết điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học,... như thế nào.

Bài làm chi tiết:

- Ngoài thắp sáng và chạy máy, điện còn được sử dụng vào các việc như:

+ Nấu ăn: Sử dụng điện để vận hành lò vi sóng, nồi cơm điện, bếp điện, và các thiết bị nấu ăn khác.

+ Sưởi ấm: Sử dụng điện để hoạt động các thiết bị sưởi ấm như bếp điện, tủ sấy, hoặc hệ thống sưởi điện.

+ Sử dụng các thiết bị gia dụng: Sử dụng điện để vận hành máy sấy tóc, máy giặt, máy hút bụi, máy sấy, máy là, v.v.

+ Làm lạnh: Sử dụng điện để vận hành tủ lạnh, máy làm kem, máy lạnh và các thiết bị làm lạnh khác.

- Điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học bằng cách sử dụng lưới điện quốc gia. Ở nhà máy điện, điện được truyền qua dây dẫn của hệ thống lưới điện quốc gia đến các trạm biến áp. Tại các trạm biến áp, điện được biến đổi từ điện áp cao sang điện áp thấp và được phân phối thông qua dây dẫn trung áp đến các ổ điện của từng gia đình, cơ quan hoặc trường học để sử dụng.

Câu 2: Quan sát hình 2 và cho biết, không nên làm để đảm bảo an toàn cho con người.

Bài làm chi tiết:

- Việc nên làm: Nên trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ khi sửa chữa điện 

- Việc nên làm: Không nên phơi quần áo trên mạng lưới điện, thả diều nơi có mạng lưới điện, chơi đùa gần các trạng biến áp, 

Câu 3: Quan sát hình 3, 4 và cho biết trường hợp nào sử dụng điện an toàn, trường hợp nào không an toàn. Vì sao?

Bài làm chi tiết:

-Trường hợp sử dụng điện an toàn: 3a, 4b vì tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện và đảm bảo an toàn khi sử dụng điện

- Trường hợp sử dụng điện không an toàn: 3b, 3c, 3d, 4a vì những trường hợp trên có thể gây nguy hiểm.

Câu 4: Kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn

Bài làm chi tiết:

- Sử dụng điện an toàn:

+ Thực hiện bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra các thiết bị điện để đảm bảo an toàn.

+ Sử dụng thiết bị điện phù hợp với mục đích và công suất của nó.

+ Sử dụng ổ cắm và ổ điện chất lượng, không bị hỏng hoặc nứt.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) để bảo vệ khi sử dụng các thiết bị gần nước.

 - Sử dụng điện không an toàn:

+ Sử dụng dây điện bị hỏng, cắt nứt, hoặc không cách điện đầy đủ.

+ Sử dụng các thiết bị điện không đúng cách, ví dụ như cắm quá nhiều thiết bị vào một ổ điện.

+ Sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt mà không có các biện pháp bảo vệ.

+ Sử dụng thiết bị điện gần chất dễ cháy, như rèm cửa, giường, hoặc chăn drap.

Luyện tập, vận dụng 

Câu 1: Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc gì?

Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh.

Bài làm chi tiết:

- Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc sau:

+ Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ các thiết bị điện.

+ Sử dụng ổ cắm và thiết bị điện chất lượng.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) khi cần thiết.

+ Không sử dụng dây điện hỏng hoặc cắt nứt.

- Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh bao gồm:

+ Duy trì vị trí sạch sẽ và gọn gàng cho các thiết bị điện và dây điện.

+ Đảm bảo rằng tất cả các thiết bị điện đều được cài đặt và sử dụng đúng cách.

+ Thực hiện kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng các thiết bị điện để đảm bảo chúng luôn hoạt động hiệu quả và an toàn.

+ Hướng dẫn các thành viên trong gia đình về các biện pháp an toàn khi sử dụng điện.

2. TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

Hoạt động khám phá: 

Câu 1: Quan sát hình 6, nêu những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện.

Bài làm chi tiết:

Những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện:

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng 

+ Cài đặt nhiệt độ hợp lí cho máy điều hòa

+ Sử dụng đèn tiết kiệm điện

+ Tiết kiệm điện, bảo vệ môi trường, bền vững cho tương lai

+ Hạn chế số lần mà tủ lạnh và thời gian mở tủ

+ Tắt ti vi khi không sử dụng

Câu 2: Nêu các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường của em. Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường.

Bài làm chi tiết:

- Các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường có thể bao gồm: 

+ Sử dụng thiết bị điện không hiệu quả, như sử dụng bóng đèn halogen thay vì bóng đèn LED.

+ Để thiết bị điện hoạt động không cần thiết, ví dụ như để đèn và quạt hoạt động trong các phòng không có người.

+ Sử dụng các thiết bị điện cũ hoặc hỏng, gây tốn điện năng mà không có hiệu quả.

- Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường:

+ Thực hiện bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa các thiết bị điện để đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.

+ Sử dụng đèn LED thay vì đèn halogen hoặc đèn huỳnh quang để tiết kiệm điện.

+ Sử dụng các thiết bị điện có hiệu suất cao và chứng nhận tiết kiệm năng lượng để giảm lượng điện tiêu thụ.

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng, bao gồm đèn, quạt, máy tính, và các thiết bị gia đình khác.

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Vì sao nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút và tắt trước khi tắm?

Bài làm chi tiết:

Nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút để nước trong bình có thời gian được làm nóng đủ cho việc tắm. Trong khi tắm, nên tắt bình nóng lạnh để tránh lãng phí điện năng cũng như tránh điện giật khi bình nóng lạnh bị hở điện.

Câu 2: Vì sao không nên là (ủi) quần áo trong phòng có bật máy điều hoà nhiệt độ?

Bài làm chi tiết:

Vì máy điều hoà có thể làm giảm độ ẩm trong không khí, làm cho việc là quần áo trở nên khó khăn nên chúng ta không nên là (ủi) quần áo trong phòng có bật máy điều hoà nhiệt độ

Câu 3: Xây dựng bảng "Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm” đơn giản, dễ nhớ và vận động mọi người cùng thực hiện.

Bài làm chi tiết:

Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm:

+ Sử dụng đèn LED thay vì đèn halogen hoặc đèn huỳnh quang.

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng.

+ Thực hiện bảo dưỡng và sửa chữa định kỳ cho thiết bị điện.

+ Sử dụng thiết bị điện có hiệu suất cao và chứng nhận tiết kiệm năng lượng.

+ Kiểm tra và thay thế các dây điện hỏng hoặc cũ để tránh nguy cơ chập cháy hoặc giật điện.

+ Khuyến khích sử dụng nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời hoặc gió.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) cho các thiết bị điện gần nước để đảm bảo an toàn.