Giải chuyên đề học tập Công nghệ trồng trọt 10 Cánh diều bài 10: Một số yêu cầu cơ bản của trồng trọt theo tiêu chuẩn VietGAP
Dưới đây là phần hướng dẫn giải chi tiết cụ thể cho bộ chuyên đè học tập Công nghệ trồng trọt 10 Cánh diều bài 10: Một số yêu cầu cơ bản của trồng trọt theo tiêu chuẩn VietGAP.Lời giải đưa ra ngắn gọn, cụ thể sẽ giúp ích cho em các em học tập ôn luyên kiến thức tốt, hình thành cho học sinh phương pháp tự học, tư duy năng động sáng tạo. Kéo xuống để tham khảo
MỞ ĐẦU
Câu hỏi: Nguy cơ nào gây ô nhiễm cho rau xanh ở địa phương em? Làm thế nào để ngăn chặn các nguy cơ đó?
Hướng dẫn trả lời:
* Những nguy cơ gây ô nhiễm cho rau xanh ở địa phương em như:
- Do lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, kháng sinh, chất kích thích tăng trưởng, hóa chất bảo quản, chất thải chăn nuôi, giết mổ, tiêu hủy gia súc gia cầm, chất thải lầng nghề.
- Cơ sở hạ tầng yếu kém, trình độ nhận thức của nông dân còn hạn chế.
- Ô nhiễm và dịch bệnh từ nước thải và bùn thải lẫn các thức ăn dư thừa.
- Ô nhiễm khói bụi từ cháy rừng, nguy cơ xâm lấn ngập mặn, …
* Biện pháp ngăn chặn:
- Hạn chế sử dungjt huốc bảo vệ thực vật, phân bón, kháng sinh, …
- Nâng cao nhận thức cho nông dân, xây dựng cơ sở hạ tầng đảm bảo cho trồng trọt.
- Xử lí nguồn nước thải trước khi đưa ra ngoài môi trường
- Có biện pháp khắc phục nguy cơ xâm lấn ngập mặn, khói bụi do cháy rừng gây ra.
1. YÊU CẦU VỀ KHU VỰC SẢN XUẤT
Câu hỏi: Vì sao cần phải cách li vùng sản xuất với các nguy cơ gây ô nhiễm?
Hướng dẫn trả lời:
Cần phải cách li vùng sản xuất với các nguy cơ gây ô nhiễm mới có thể đảm bảo an toàn cho cây trồng vùng sản xuất.
Câu hỏi: Quan sát hình 10.1 và cho biết trong sơ đồ trang trại có các thông tin gì?
Hướng dẫn trả lời:
Hình thể hiện:
- Nhà kho
- Nhà sơ chế
- Nhà điều hành
- Trạm bơm
Câu hỏi: Làm thế nào để cách li vùng sản xuất với các nguồn gây ô nhiễm?
Hướng dẫn trả lời:
Có thể khi chọn khu vực để trồng trọt ta nên chọn khu cách li vùng sản xuất
2. YÊU CẦU VỀ QUẢN LÍ ĐẤT VÀ NƯỚC
Câu hỏi: Vì sao nước sử dụng để xử lí sau thu hoạch phải đảm bảo tiêu chuẩn của nước sinh hoạt?
Hướng dẫn trả lời:
Vì nước có liên quan trực tiếp đến sức khỏe và cuộc sống của con người cho nên nguồn nước sử dụng trong sinh hoạt cần phải đảm bảo đạt tiêu chuẩn nước sạch. Việc sử dụng nước sinh hoạt bị ô nhiễm có thể gây nên nhiều bệnh tật cho con người như các bệnh về da như viêm da, khô da, da tróc vảy ... ; các bênh về mắt như đau mắt đỏ, đau mắt hột, khô giác mạc dẫn đến mù lòa … ; hay các bệnh về đường tiêu hóa như bệnh tiêu chảy, bệnh sỏi thận… Nguy hiểm hơn nữa là có thể mắc bệnh ung thư do sử dụng nước sinh hoạt chứa tạp chất độc hại tồn dư trong thời gian dài.
3. YÊU CẦU VỀ GIỐNG
Câu hỏi: Vì sao phải sử dụng giống có nguồn gốc rõ ràng?
Hướng dẫn trả lời:
Vì nguồn gốc rõ ràng thì cây mới đạt hiệu quả cao, có khả năng sống sâu bệnh
Câu hỏi: Theo tiêu chuẩn Vietgap, giống cây trồng cần đảm bảo những yêu cầu gì?
Hướng dẫn trả lời:
- Tiêu chuẩn này cho phép người tiêu dùng dễ dàng xác định được sản phẩm qua quá trình từ nguồn giống đến khi thành phẩm và đưa ra thị trường. Đồng thời qua truy xuất nguồn gốc, người dùng sẽ biết đầy đủ thông tin chính xác về doanh nghiệp sản xuất.
– Chỉ gieo trồng các loại giống tốt và trồng cây con khỏe mạnh, không mang nguồn sâu bệnh.
– Hạt giống trước khi gieo cần được xử lý hóa chất hoặc nhiệt để diệt nguồn sâu bệnh, bảo đảm cho cây sinh trưởng và phát triển tốt.
Câu hỏi: Nếu mua hạt giống thì em sẽ chọn mua ở đâu và thông tin về giống như thế nào để đảm bảo rõ ràng về nguồn gốc?
Hướng dẫn trả lời:
Sản phẩm hạt giống rau củ có bao bì như thế nào
- Không kể hạt giống cho rau củ mà hầu như sản phẩm nào cũng vậy, bao bì đóng hàng phải đảm bảo được các yếu tố nhất định như thông tin nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thành phần, cách bảo quản, hướng dẫn sử dụng… Chất liệu của vỏ bao không được hư hỏng để có thể bảo quản, giữ cho hạt giống được khô, không ẩm mốc.
Hạt giống rau củ có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng
- Chất lượng hạt giống được đánh giá rất nhiều qua nguồn gốc xuất xứ của chúng. Sản phẩm mà không nêu rõ được nơi sản xuất, hoặc nơi sản xuất không được biết đến nhiều, có uy tín thì chúng ta cũng cần tránh, hạn chế lựa chọn những gói hạt giống như thế này.
Hạn sử dụng của hạt giống rau củ
Các chỉ số in trên bao bì đầy đủ, rõ ràng
Câu hỏi: Khi trồng chuối, nếu muốn sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh hại thì em sẽ chọn cây giống nào trong hình 10.2 để trồng? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Em sẽ chọn cây B vì trông nó to khỏe và xanh hơn, nhiều sức sống hơn.
4. YÊU CẦU VỀ PHÂN BÓN
Câu hỏi: Sử dụng phân bón không rõ nguồn gốc có tác hại gì?
Hướng dẫn trả lời:
Nếu sử dụng phân bón khoogn rõ nguồn gốc sẽ gây ra:
- Chết cây
- Làm ảnh hưởng tới quá trình sinh trưởng của cây
- Ô nhiễm môi trường
- Gây lãng phí tiền,....
Câu hỏi: Phân bón có nguồn gốc rõ ràng được bán ở đâu và có các thông tin gì?
Hướng dẫn trả lời:
Sản phẩm hạt giống rau củ có bao bì như thế nào
- Không kể hạt giống cho rau củ mà hầu như sản phẩm nào cũng vậy, bao bì đóng hàng phải đảm bảo được các yếu tố nhất định như thông tin nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thành phần, cách bảo quản, hướng dẫn sử dụng… Chất liệu của vỏ bao không được hư hỏng để có thể bảo quản, giữ cho hạt giống được khô, không ẩm mốc.
Hạt giống rau củ có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng
- Chất lượng hạt giống được đánh giá rất nhiều qua nguồn gốc xuất xứ của chúng. Sản phẩm mà không nêu rõ được nơi sản xuất, hoặc nơi sản xuất không được biết đến nhiều, có uy tín thì chúng ta cũng cần tránh, hạn chế lựa chọn những gói hạt giống như thế này.
Hạn sử dụng của hạt giống rau củ
Các chỉ số in trên bao bì đầy đủ, rõ ràng
Câu hỏi: Bón phân hợp lí là bón như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
- Bón phân hợp lí là bón đúng nhu cầu của cây theo đặc điểm di truyền của giống, loài cây; theo pha sinh trưởng và phát triển; theo đặc điếm lí, hóa tính của đất và theo điều kiện thời tiết. Phân bón phải đúng loại, đủ số lượng và tỉ lệ các thành phần dinh dưỡng.
5. YÊU CẦU VỀ PHÒNG TRỪ SÂU, BỆNH
Câu hỏi 1: Quản lí dịch hại tổng hợp (IPM), quản lí cây trồng tổng hợp (ICM) là gì và có tác dụng gì?
Hướng dẫn trả lời:
Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) là hệ thống quản lý dịch hại sử dụng các phương tiện kỹ thuật và các biện pháp thích hợp nhằm hạn chế tác hại của sâu bệnh làm cho cây trồng đạt năng suất cao và phẩm chất nông sản tốt. Đây là chương trình quản lý đang được các hộ nông dân trên địa bàn tỉnh tích cực áp dụng.
Câu hỏi 2: Để hạn chế ô nhiễm khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cần chọn loại thuộc nhóm nào trong hình 10.3? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Em sẽ chọn nhóm 4 cẩn thận vì nó sẽ an toàn cho người sử dụng
Câu hỏi: Nguyên tắc 4 đúng khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật là gì?
Hướng dẫn trả lời:
Sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng bao gồm: Đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng và nồng độ, đúng cách.Vì thuốc bảo vệ thực vật cần được xử dụng an toàn, không gây ảnh hưởng sang ruộng nhà khác
Câu hỏi: Em hãy tìm một só loại thuốc và cho biết các thông tin trên bao bì của thuốc như yêu cầu hình 10.4
Hướng dẫn trả lời:
1. Thuốc bảo vệ thực vật sinh học nguồn gốc thảo dược
Các sản phẩm thuốc trừ sâu chế biến từ cây neem (Azadirachta indica A. Juss, Việt Nam gọi là cây xoan chịu hạn) hiện đã được ứng dụng rộng rãi. Thuốc có hiệu lực phòng trừ nhiều loại sâu hại trên lúa, rau màu, cây công nghiệp, cây ăn trái, hoa, cây cảnh bằng cách gây chán ăn, xua đuổi, ngăn cản sự lột xác và đẻ trứng, làm giảm khả năng sinh sản. Thuốc không tạo nên tính kháng của dịch hại, không ảnh hưởng đến thiên địch và không để lại dư lượng trên cây trồng.
Công dụng:
+ Tiêu diệt, phá bỏ môi trường sống của tuyến trùng và nấm bệnh gây hại
+ Nâng cao sức đề kháng cho cây, hạn chế sự tấn công của sâu bệnh.
+ Làm lành nhanh các vết thương hở
+ Tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng, tăng năng suất cho cây trồng
2. Thuốc bảo vệ thực vật sinh học nguồn gốc vi khuẩn
Thuốc BT (Bacciluss Thuringiensis var.) thuộc nhóm thuốc trừ sâu sinh học có nguồn gốc vi khuẩn, phổ diệt sâu rộng và hữu hiệu. Sâu ăn phải thuốc này sẽ ngừng ăn sau vài giờ và chết sau 1-3 ngày.
Có thể kể đến một số thuốc bảo vệ thực vật từ vi khuẩn đang có trên thị trường như Vi-BT 16000WP, 32000WP; BT Xentary 35WDG, Firibiotox P dạng bột; Firibiotox C dạng dịch cô đặc…
Công dụng của chế phẩm sinh học Bt:
+ Tiêu diệt nhanh gọn các loại sâu vẽ bùa, sâu ăn lá, sâu tơ, sâu xanh,… sau 2 lần phun xịt.
+ Thuốc Bt hỗn hợp được với hầu hết các loại thuốc trừ sâu khác. Chế phẩm không chứa bào tử có thể hỗn hợp với nhiều loại thuốc trừ nấm bệnh sinh học.
+ Hoàn toàn không lo sâu kháng thuốc – nhờn thuốc.
+ Sản phẩm sinh học đảm bảo an toàn sức khỏe, không gây tồn dư, thân thiện với môi trường.....
6. YÊU CẦU VỀ THU HOẠCH, SƠ CHẾ, VẬN CHUYỂN VÀ BẢO QUẢN SẢN PHẨM
Câu hỏi 1: Vì sao khi thu hoạch sản phẩm trồng trọt phải đảm bảo thời gian cách li với thời điểm phun thuốc bảo vệ thực vật?
Hướng dẫn trả lời:
Vì nếu ta thu hoạch sớm quá thuốc chưa tan hết, chưa được biến đổi hết thì ta sẽ ăn phải thuốc bảo vệ thực vật, gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người
Câu hỏi 2: Thu hoạch thời điểm nào để sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất
Hướng dẫn trả lời:
Để có được sản phẩm đạt năng suất và chất lượng tốt nhất, chúng ta nên thu hoạch đúng thời điểm và đúng cách tùy từng loại cây trồng.
Câu hỏi 3: Tại sao không để gia súc, gia cầm xâm nhập vào nơi sản xuất khi thu hoạch?
Hướng dẫn trả lời:
Vì gia súc, gia cầm xâm nhập vào nơi sản xuất khi thu hoạch chúng sẽ ăn những sản phẩm của chúng ta, bên cạnh đó chúng sẽ giẫm nát chúng
Câu hỏi 4: Ở địa phương em sản phẩm trồng trọt được thu hoạch có đảm bảo yêu cầu của Vietgap không? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Ở địa phương em chưa đạt yêu cầu vietgap vì chất lượng sản phẩm chưa đạt, chưa có đủ công nghệ, kĩ thuật để áp dụng
7. YÊU CẦU VỀ QUẢN LÍ, KIỂM TRA SẢN PHẨM VÀ TRUY XUÁT NGUỒN GỐC
Câu hỏi: Làm thế nào để xác định sản phẩm trồng trọt có đáp ứng quy định về tồn dư độc tố và vi sinh vật
Hướng dẫn trả lời:
Phải áp dụng khoa học kĩ thuật ta mới xác định được
Câu hỏi: Các kim loại năng và vi sinh vật nào được quy địng trong QCVN8-2 và QCVN8-3 của Bộ y tế?
Hướng dẫn trả lời:
- Abamectin
- Carbaryl
- Dimethoate
- Ethephon
Câu hỏi: Khi đi mua rau, quả, làm thế nào để phân biệt được rau quả đó là sản phẩm trồng trọt theo tiêu chuẩn Vietgap?
Hướng dẫn trả lời:
Ta xem nguồn gốc xuất xứ, thường sản phẩm vietgap sẽ có gán mã QR
Câu hỏi: Nếu muốn truy xuất nguồn gốc của sản phẩm Vietgap bán trên thị trường, em làm như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Trước khi đưa ra thị trường, các doanh nghiệp sẽ kiểm tra nông sản một cách kỹ lưỡng và đóng gói thật cẩn thận. Sau đó dán những con tem truy xuất nguồn gốc lên sản phẩm để bảo đảm hàng chính hãng, ngăn chặn những trường hợp sản phẩm bị làm giả hoặc sao nhái thương hiệu.