Giải sách bài tập Lịch sử và địa lí 4 cánh diều bài 5 Đền Hùng và lễ giỗ Tổ Hùng Vương

Lựa chọn đáp án đúng trong các câu 1, 2.

Câu 1. Giỗ Tổ Hùng Vương được tổ chức vào ngày:

A. 03/10 âm lịch hằng năm. 

B. 10/03 dương lịch hằng năm

C. 10/03 âm lịch hằng năm.

D. 03/10 dương lịch hằng năm.

Hướng dẫn trả lời:

C. 10/03 âm lịch hằng năm.

Câu 2. Địa điểm chính tổ chức lễ giỗ Tổ Hùng Vương là:

A. Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội).

B. Đền Hùng (Phú Thọ).

C. Đền Trần (Nam Định).

D. Đền Quán Thánh (Hà Nội)

Hướng dẫn trả lời:

B. Đền Hùng (Phú Thọ).

Câu 3. Cho các đền sau, hãy đặt tên các đền vào đúng vị trí đã được đánh số trong hình 1.

A. Đền Trung.

B. Đền Thượng.

C. Đền Hạ.

Hướng dẫn trả lời:

1 - C: Đền Hạ

2 - A: Đền Trung

3 - B: Đền Thượng

Câu 4. Cho các hình dưới đây, hãy chọn và tìm hiểu, giới thiệu về một trong các công trình mà em yêu thích.

Hướng dẫn trả lời:

1. Đền Hạ:

• Đền Hạ, còn được gọi là Đền Đông, là một công trình kiến trúc lịch sử nằm ở thị trấn Đông Cứu, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, Việt Nam.

• Đền Hạ được xây dựng vào thế kỷ thứ 10 và thứ 11 dưới triều Ngô và Đinh, là một đền thờ các vị thần và anh hùng trong lịch sử Việt Nam.

• Công trình này có kiến trúc độc đáo với các tường đá chắp vá, mang đậm phong cách kiến trúc truyền thống Việt Nam.

2. Lăng Vua Hùng:

• Lăng Vua Hùng, hay còn gọi là Đền Hùng, là một địa điểm lễ hội và tưởng nhớ các vị vua Hùng - những vị vua huyền thoại trong lịch sử Việt Nam.

• Lăng Vua Hùng nằm ở xã Hy Cương, huyện Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, Việt Nam.

• Đây là một trong những địa điểm quan trọng của lễ hội Hùng Kings' Temple, diễn ra hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch để tưởng nhớ và tôn vinh các vị vua Hùng và ý chí dân tộc Việt.

3. Đền giếng:

• Đền giếng, còn gọi là Đền Thủy Triều, nằm ở xã Dương Đông, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng, Việt Nam.

• Đây là một công trình kiến trúc lịch sử được xây dựng dưới thời Lê Trung Hưng (thế kỷ 18) để tưởng nhớ vua Lê Lợi và cuộc chiến chống lại quân Minh.

• Đền giếng nổi tiếng với công trình kiến trúc độc đáo, bao gồm một ngôi đền xây trên một hòn đảo nhân tạo giữa một con hồ nước và có một giếng chứa nước sạch.

Các công trình này đều mang trong mình giá trị lịch sử và văn hóa quan trọng của Việt Nam, và được du khách và người dân địa phương tôn vinh và tưởng nhớ.

Câu 5. Mô tả phần lễ trong lễ giỗ Tổ Hùng Vương theo gợi ý sau:

• Rước kiệu.

• Lễ tế và dâng hương.

Hướng dẫn trả lời:

Trong lễ giỗ Tổ Hùng Vương, phần lễ được thực hiện bao gồm rước kiệu và lễ tế dâng hương như sau:

• Rước kiệu:

Trước khi diễn ra lễ tế, người tham gia lễ giỗ Tổ Hùng Vương sẽ tổ chức rước kiệu. Rước kiệu là hoạt động diễu hành mang các biểu tượng, hình ảnh của Tổ Hùng Vương và các vị thần linh tới địa điểm tổ chức lễ tế. Đây là một phần quan trọng của lễ hội, thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách tham dự.

• Lễ tế và dâng hương:

Sau khi rước kiệu, lễ tế và dâng hương được tiến hành tại đền thờ Tổ Hùng Vương hoặc lăng mộ của vị vua huyền thoại. Lễ tế bao gồm các nghi lễ tôn kính và cầu nguyện đối với Tổ Hùng Vương và các vị thần linh, nhằm tưởng nhớ và tôn vinh công đức của Tổ Hùng Vương. Trong lễ tế, các nhà lãnh đạo, quan chức và đại diện của nhân dân sẽ tham gia và chủ trì các nghi lễ trang trọng.

Trong quá trình lễ tế, người tham dự cũng sẽ thực hiện lễ dâng hương. Hương thơm từ những cây nhang, nén hương và hoa quả được dâng lên như một biểu tượng của tình cảm tôn kính và tri ân. Lễ dâng hương được thực hiện một cách trang trọng và tôn nghiêm, nhằm tưởng nhớ và cầu nguyện cho Tổ Hùng Vương và các vị thần linh.

Phần lễ trong lễ giỗ Tổ Hùng Vương mang ý nghĩa sâu sắc và tôn trọng trong văn hóa truyền thống Việt Nam. Nó không chỉ là một dịp để kỷ niệm và tưởng nhớ nguồn cội, mà còn là cơ hội để gắn kết cộng đồng và gìn giữ những giá trị văn hóa quan trọng của dân tộc.

Câu 6. Đọc câu chuyện dưới đây:

Vào thời Hùng Vương, ở làng Gióng có hai vợ chồng chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức nhưng mãi vẫn chưa có con. Một hôm, bà vợ đi ra đồng thấy một vết chân rất to liền đặt bàn chân mình lên ướm thử, không ngờ về nhà liền mang thai. Mười hai sau, bà sinh ra được một cậu con trai. Nhưng lên ba tuổi mà cậu bé vẫn không biết nói biết cười. Lúc bấy giờ, giặc Ân đến xâm lược, nhà vua muốn tìm người tài cứu nước. Sứ giả đi đến làng Gióng thi kỳ lạ thay, cậu bé bỗng cất tiếng nói: “Mẹ gọi sứ giả tới đây". Cậu bảo sứ giả về tâu với vua sắm cho một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt để đánh giặc. Từ sau hôm đó, cậu bé lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo mặc mấy cũng không vừa. Giặc đến, vừa lúc sứ giả mang ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt đến, cậu bé vươn vai biến thành tráng sĩ đánh tan quân giặc. Tráng sĩ đánh giặc xong cởi bỏ áo giáp sắt, cưỡi ngựa bay về trời. Vua nhớ công ơn tôn là Phù Đổng Thiên Vương và cho lập đền thờ tại quê nhà.

(Theo: Trần Thế Pháp, Lĩnh Nam chích quái, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2021, tr.52–56)

1. Câu chuyện trên nói về nhân vật chính nào?

2. Nội dung chính của câu chuyện là gì?

3. Nêu cảm nghĩ của em về câu chuyện.

Hướng dẫn trả lời:

1. Nhân vật chính trong câu chuyện là cậu bé trong làng Gióng, còn được biết đến với tên gọi Phù Đổng Thiên Vương.

2. Nội dung chính của câu chuyện là về sự xuất hiện và sứ mạng của cậu bé Phù Đổng Thiên Vương trong việc cứu nước khỏi cuộc xâm lược của giặc. Dù ban đầu cậu bé không biết nói và cười, nhưng khi có sứ mạng cứu nước, cậu bé bỗng trở thành một anh hùng, biến thành tráng sĩ, và với sức mạnh phi thường cùng vũ khí sắt, cậu đánh tan quân giặc và cuối cùng trở về trời.

3. Câu chuyện về Phù Đổng Thiên Vương mang trong mình một thông điệp về lòng yêu nước và sự hy sinh. Em cảm thấy câu chuyện rất cảm động và truyền cảm hứng. Nó cho thấy rằng dù ai cũng có thể trở thành anh hùng và đóng góp vào việc bảo vệ đất nước nếu có lòng yêu nước và sẵn sàng hy sinh. Sự biến đổi từ một cậu bé im lặng thành một tráng sĩ dũng mãnh cũng thể hiện khả năng vượt qua khó khăn và phát triển bản thân. Câu chuyện này là một lời nhắc nhở về tinh thần đoàn kết và quyết tâm vượt qua mọi thử thách để bảo vệ tổ quốc.

Câu 7. Lễ giỗ Tổ Hùng Vương gợi cho em nghĩ đến truyền thống nào của dân tộc Việt Nam? Hãy cho biết cảm nghĩ của em về truyền thống đó.

Hướng dẫn trả lời:

Lễ giỗ Tổ Hùng Vương gợi cho em nghĩ đến truyền thống văn hóa và tôn giáo của dân tộc Việt Nam. Đây là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng và lâu đời nhất của Việt Nam, được tổ chức hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch để tưởng nhớ và tôn vinh Tổ Hùng Vương - người được coi là vị vua đầu tiên và là tổ tiên của dân tộc Việt.

Truyền thống này thể hiện sự tôn trọng và kỷ niệm nguồn cội và lịch sử của dân tộc Việt Nam. Lễ giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là một dịp để tưởng nhớ và tri ân những đóng góp của tổ tiên trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước, mà còn là một dịp để gắn kết và gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống.

Cảm nghĩ của em về truyền thống này là sự tự hào và tôn trọng đối với lịch sử và nguồn gốc của dân tộc Việt Nam. Lễ giỗ Tổ Hùng Vương mang ý nghĩa sâu sắc trong việc kết nối thế hệ hiện tại với quá khứ và tạo nên sự đoàn kết trong cộng đồng. Đó là dịp để mọi người tụ họp, cùng nhau tham gia các hoạt động tôn giáo, văn hóa và vui chơi truyền thống. Nó giúp tạo ra một không gian giao lưu, gắn kết và tạo nên một tinh thần đoàn kết quốc gia.

Truyền thống lễ giỗ Tổ Hùng Vương cũng thể hiện lòng biết ơn và tri ân đối với tổ tiên, đồng thời khẳng định sự tự hào về nguồn gốc và văn hóa dân tộc. Nó là một phần không thể thiếu trong việc gìn giữ và phát triển những giá trị truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Em cảm thấy truyền thống lễ giỗ Tổ Hùng Vương rất đáng tự hào và tôn trọng. Nó không chỉ giúp tôn vinh tổ tiên và gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống, mà còn là một dịp để cảm nhận sự đoàn kết và yêu nước của dân tộc Việt Nam.