Giải sách bài tập Lịch sử và địa lí 4 cánh diều bài 6 Thiên nhiên vùng Đồng bằng Bắc Bộ. (Vùng Đồng bằng Bắc Bộ)

Lựa chọn đáp án đúng trong các câu hỏi từ 1 đến 5.

Câu 1. Vùng Đồng bằng Bắc Bộ tiếp giáp với

A. vùng Duyên hải miền Trung, vùng Tây Nguyên, vịnh Bắc Bộ.

B. vùng Duyên hải miền Trung, vùng Nam Bộ, vịnh Bắc Bộ. 

C. vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, vùng Tây Nguyên, vịnh Bắc Bộ.

D. vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, vùng Duyên hải miền Trung, vịnh Bắc Bộ.

Hướng dẫn trả lời:

D. vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, vùng Duyên hải miền Trung, vịnh Bắc Bộ.

Câu 2. Địa hình vùng Đồng bằng Bắc Bộ có đặc điểm nào dưới đây?

A. Bằng phẳng, trên bề mặt có đồi núi cao và nhiều ô trũng.

B. Không bằng phẳng, trên bề mặt có đồi núi thấp và hệ thống đê. 

C. Khá bằng phẳng, trên bề mặt có nhiều núi cao và hệ thống đê

D. Khá bằng phẳng, trên bề mặt có đồi núi thấp, ô trũng và hệ thống đê.

Hướng dẫn trả lời:

D. Khá bằng phẳng, trên bề mặt có đồi núi thấp, ô trũng và hệ thống đê.

Câu 3. Ý nào dưới đây không đúng về đặc điểm sông ngòi ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ?

A. Sông có nhiều phù sa và nhiều nước quanh năm.

B. Nhiều sông ngòi, sông có nhiều phù sa. 

C. Hai sông lớn của vùng là sông Hồng và sông Thái Bình.

D. Nước sông có sự chênh lệch lớn giữa hai mùa. 

Hướng dẫn trả lời:

A. Sông có nhiều phù sa và nhiều nước quanh năm.

Câu 4. Loại đất có nhiều nhất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ là

A. đất xám phù sa cổ.

B. đất phù sa.

C. đất đỏ vàng.

D. đất mặn, đất phèn.

Hướng dẫn trả lời:

B. đất phù sa.

Câu 5. Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với

A. mùa đông lạnh nhất cả nước, mùa hạ thường có bão. 

B. mùa đông không lạnh; mùa hạ mưa nhiều, nhiều bão lớn.

C. mùa đông lạnh tương đương vùng Trung du và miền núi Bắc 

D. mùa đông lạnh chỉ sau vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, mùa hạ thường có bão.

Hướng dẫn trả lời:

D. mùa đông lạnh chỉ sau vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, mùa hạ thường có bão.

Câu 6. Ghép ý ở cột A với ý ở cột B sao cho phù hợp.

Hướng dẫn trả lời:

1. Bạc màu đất - D. Sử dụng phân hữu cơ, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân hoá học

2. Các ô trũng ngập úng - C. Thoát lũ mùa mưa, phát triển sản xuất phù hợp

3. Suy thoái rừng ngập mặn ven biển - B. Trồng và bảo vệ rừng ngập mặn

4. Ô nhiễm nguồn nước và đất - A. Xử lý rác thải, nước thải từ sinh hoạt sản xuất

Câu 7. Địa hình và sông ngòi ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ có những thuận lợi và khó khăn gì đối với đời sống, sản xuất của người dân?

Hướng dẫn trả lời:

Địa hình và sông ngòi ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ mang lại những thuận lợi và khó khăn đối với đời sống và sản xuất của người dân như sau:

1. Thuận lợi:

• Địa hình phẳng bằng và đất phù sa giàu dinh dưỡng là điều kiện thuận lợi cho việc canh tác và nông nghiệp. Vùng này là một trong những trung tâm sản xuất lúa gạo hàng đầu của Việt Nam.

• Sông ngòi phong phú và có nhiều nguồn nước, đảm bảo cung cấp nước cho các hoạt động nông nghiệp, thủy lợi và sinh hoạt của người dân.

• Hệ thống đê, kênh rạch đồng bằng Bắc Bộ đã được phát triển, giúp điều tiết nguồn nước, phòng lụt và tạo điều kiện cho việc tưới tiêu và xây dựng đồng ruộng.

2. Khó khăn:

• Vùng Đồng bằng Bắc Bộ thường gặp ngập lụt trong mùa mưa lớn, gây thiệt hại cho đời sống và sản xuất. Ngập lụt kéo dài có thể gây mất mùa và thiệt hại về nông sản.

• Vì địa hình phẳng bằng, việc thoát lũ và thoát nước trong mùa mưa cần được quản lý và xử lý hiệu quả để đảm bảo an toàn cho người dân và sản xuất nông nghiệp.

• Một số vùng có nhiều ô trũng ngập úng, khó khăn trong việc khai thác và sử dụng đất, đồng thời làm giảm diện tích sản xuất.

Tóm lại, với địa hình và sông ngòi của vùng Đồng bằng Bắc Bộ, người dân phải đối mặt với những khó khăn do ngập lụt và ô trũng ngập úng, nhưng cũng có thể tận dụng được những thuận lợi của đất phù sa và sông ngòi để phát triển nông nghiệp và đời sống sinh hoạt.

Câu 8. Quan sát các hình dưới đây:

a. Nêu nhận xét về mực nước sông Hồng vào hai mùa.

b. Người dân ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ đã làm gì để thích ứng với chế độ nước của sông Hồng?

Hướng dẫn trả lời:

1. Mực nước sông Hồng có thể thay đổi đáng kể giữa hai mùa trong năm. 

Trong mùa mưa (thường từ tháng 5 đến tháng 9), do lượng mưa lớn và dòng chảy từ các con sông phụ, mực nước sông Hồng tăng lên. Các sông nhánh và hồ chứa trên sông cũng được bổ sung nước, làm tăng lượng nước chảy trong sông chính. Do đó, mực nước sông Hồng có thể tăng nhanh và gây ra lũ lụt ở các khu vực ven sông.

Trong mùa khô (thường từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau), lượng mưa giảm và không có nhiều nguồn nước phụ, làm mực nước sông Hồng giảm đi. Điều này có thể gây khó khăn cho giao thông thủy và hoạt động sản xuất nước sạch.

2. Người dân ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ đã thực hiện một số biện pháp để thích ứng với chế độ nước của sông Hồng. Dưới đây là một số ví dụ:

1. Xây dựng hệ thống hồ chứa: Người dân đã xây dựng các hồ chứa để thu gom và lưu trữ nước mưa trong mùa mưa. Điều này giúp giảm áp lực lượng nước lớn trên sông Hồng và giữ nước để sử dụng trong mùa khô.

2. Xây dựng hệ thống đê: Đê bao được xây dựng để bảo vệ các khu vực ven sông khỏi lũ lụt trong mùa mưa. Các công trình đê bao này giúp kiểm soát lượng nước lớn chảy từ sông Hồng và giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt.

3. Sử dụng công nghệ tiên tiến trong nông nghiệp: Người dân đã áp dụng các công nghệ tưới tiêu hiện đại và phân bón thông minh để tăng năng suất cây trồng và sử dụng nguồn nước hiệu quả hơn.

4. Tạo ra các mô hình nông nghiệp đa dạng hóa: Thay vì chỉ trồng một loại cây duy nhất, người dân đã tạo ra các mô hình nông nghiệp đa dạng hơn, trồng nhiều loại cây khác nhau để phân bố rủi ro và tận dụng các điều kiện thời tiết khác nhau.

5. Nâng cao nhận thức cộng đồng: Người dân được giáo dục về biến đổi khí hậu, chế độ nước của sông Hồng và các biện pháp thích ứng cần thiết. Nhờ đó, họ có thể đưa ra quyết định thông minh và tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và sử dụng tài nguyên nước một cách bền vững hơn.