Giải sách bài tập Tin học 11 Khoa học máy tính Kết nối chủ đề 3 Bài 9: Giao tiếp an toàn trên Internet

9.1. Hãy chọn những phương án nói về hạn chế của mạng xã hội.

A. Dễ tiếp cận những thông tin sai lệch, thông tin xấu, hình ảnh bạo lực.

B. Có nguy cơ bị lừa đảo, đánh cắp thông tin cá nhân.

C. Lãng phí thời gian, ảnh hưởng tới sức khoẻ, khả năng sáng tạo, xao nhãng học tập và mục tiêu thực của cá nhân.

D. Kết nối mọi người, mọi lúc, mọi nơi.

Hướng dẫn trả lời:

A. Dễ tiếp cận những thông tin sai lệch, thông tin xấu, hình ảnh bạo lực.

B. Có nguy cơ bị lừa đảo, đánh cắp thông tin cá nhân.

C. Lãng phí thời gian, ảnh hưởng tới sức khoẻ, khả năng sáng tạo, xao nhãng học tập và mục tiêu thực của cá nhân.

9.2. Những hành vi, hành động nào sau đây bị nghiêm cấm trong môi trường mạng ? 

A. Sử dụng mật mã để bảo vệ thông tin mạng.

B. Thực hiện tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng, gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.

C. Nghiên cứu, phân tích thông tin an ninh mạng.

D. Tuyên truyền cách phòng chống tội phạm trong môi trường mạng. 

Hướng dẫn trả lời:

B. Thực hiện tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng, gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.

9.3. Với tình huống dưới đây em sẽ vận dụng quy tắc ứng xử trong môi trường số như thế nào để nhận biết và phòng tránh lừa đảo trên không gian mạng? 

“Các đối tượng giả mạo cơ quan công an, viện kiểm sát, toà án gửi thư điện tử cho người bị hại thông báo có liên quan đến một vụ án hoặc bị xử phạt nguội vi phạm giao thông và yêu cầu chuyển tiền để phục vụ điều tra, xử lý, bảo đảm". 

Hướng dẫn trả lời:

Đây là tình huống lừa đảo dưới dạng thông báo tin xấu. Em hãy vận dụng ba nguyên tắc đã học: hãy chậm lại; kiểm tra ngay; dừng lại, không gửi

9.4. Trong cuộc thi Hội khỏe phù đổng cấp tỉnh, bạn A chụp hình ảnh của đội thi đấu trường mình và đăng lên mạng xã hội với mục đích chia sẻ niềm vui và niềm tự hào về các bạn và ngôi trường của mình. Hành động trên là đúng hay sai? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Hành động của bạn A không sai, không vi phạm luật an ninh mạng vì bạn A đăng ảnh tập thể với mục đích tích cực, chia sẻ niềm vui và tự hào về các bạn và ngôi trường của mình.

9.5. Những trường hợp nào sau đây được phép đăng ảnh lên mạng xã hội mà không cần xin phép?

A. Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng.

B. Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tin của người có mặt trong ảnh.

C. Hình ảnh của một diễn viên nổi tiếng kèm với lời lẽ chê bai.

D. Hình ảnh của bạn học cùng lớp.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

A. Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng.

9.6. Cô giáo trả bài kiểm tra môn Toán cho cả lớp. Bạn Lan bị điểm kém, bạn Nam không ưa bạn Lan nên đã dùng Facebook cá nhân của mình viết bài chế giễu bạn Lan. Theo em, hành động của Nam đúng hay sai? Nam đang vi phạm lỗi gì? Bạn Lan nên làm gì để bảo vệ mình?

Hướng dẫn trả lời:

Hành động của Nam là sai. Nam đang vi phạm luật an ninh mạng, có hành vi nói xấu, chế giễu, bắt nạt bạn trên mạng. Để bảo vệ mình, Lan nói với Nam về hành vi của bạn, chia sẻ với người lớn là bố mẹ hoặc thầy cô giáo trong trường.

9.7. Việc chia sẻ, đăng tải các thông tin sai sự thật gây hoang mang dư luận có phải là hành vi vi phạm pháp luật không?

A. Là hành vi vi phạm pháp luật, sẽ bị xử lý hành chính hoặc hình sự tuỳ thuộc vào hậu quả của hành vi đó.

B. Không vi phạm, mạng xã hội là nơi tự do ngôn luận nên thích nói gì thì nói. 

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

A. Là hành vi vi phạm pháp luật, sẽ bị xử lý hành chính hoặc hình sự tuỳ thuộc vào hậu quả của hành vi đó.

9.8. "Sống ảo" là thể hiện mình trên mạng khác so với những gì ở ngoài đời thật. Theo em những rủi ro khi các bạn trẻ “sống ảo" trên mạng xã hội là gì?

A. Có thể làm cho người khác buồn phiền vì không được như mình. 

B. Không có rủi ro nào khi “sống ảo", vì đó chỉ là ở trên mạng xã hội thôi. 

C. Có thể bị lừa đảo, bắt cóc, đánh cắp thông tin hay khiến chúng ta bị xa rời cuộc sống thực tế.

D. Có thể làm cho người khác buồn phiền, bị lừa đảo, bắt cóc, đánh cắp thông tin hay bị xa rời cuộc sống thực tế và có thể dẫn đến một số hậu quả không lường trước được.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

D. Có thể làm cho người khác buồn phiền, bị lừa đảo, bắt cóc, đánh cắp thông tin hay bị xa rời cuộc sống thực tế và có thể dẫn đến một số hậu quả không lường trước được.

9.9. Em hãy chia sẻ một số tình huống lừa đảo trên mạng mà em biết.

Hướng dẫn trả lời:

Gợi ý một số tình huống.

• Nhận được tin nhắn trúng thưởng lớn qua Messenger.

• Nhận được tin nhắn cần xác nhận tài khoản thư điện tử qua đường liên kết lạ. 

• Nhận được thông báo tài khoản thư điện tử sẽ bị khoá, cần phải xác nhận lại thông tin cá nhân.

• Nhận được thông báo máy tính bị virus, cần phải xử lí bằng cách mở đường liên kết được cung cấp sẵn.

9.10.* Bạn Linh ở trường Trung học phổ thông Nội Trú A của Tỉnh X thông qua mạng xã hội Facebook kết bạn với Minh ở TP.HCM. Sau một thời gian trò chuyện trên mạng. Linh mời Minh đến nhà chơi. Hôm sau Linh tiễn bạn ra bến xe mà không biết rằng Minh đã “cầm" theo số tiền 50 triệu đồng của người thân. Đến khi bố của Linh phát hiện mất tiền, Linh mới đi TP.HCM tìm Minh. Minh đã thừa nhận tiêu xài hết 15 triệu đồng, trả lại 35 triệu. Linh đưa Minh ra công an trình báo.

Trong tình huống trên bạn Linh có phải là nạn nhân của lừa đảo trên mạng không? Tại sao? Nếu là Linh, em sẽ làm gì khi phát hiện ra sự việc, em có làm giống Linh không?

Hướng dẫn trả lời:

Trong trường hợp trên, bạn Linh là nạn nhân của lừa đảo trên mạng. Kẻ xấu đã lợi dụng lòng tin của Linh để tiếp cận gia đình Linh, tìm cơ hội để trộm cắp tài sản. Nếu là Linh, em không nên tự ý đi tìm Minh để giải quyết vấn đề vì tiềm ẩn rất nhiều tình huống xấu, em nên nói chuyện với người thân sau đó trình báo công an.

9.11.* Anh Tuấn nhận được tin nhắn vay tiền từ tài khoản Facebook của người thân với lý do người này gặp tai nạn cần tiền để giải quyết sự việc. Nghĩ là người nhà, đang cần gấp nên anh Tuấn không nghi ngờ gì và chuyển 20 triệu đồng tới số tài khoản được gửi cho. Sau đó, anh Tuấn liên lạc vào tài khoản Facebook nói trên thì bị chặn. Thấy khả nghi, anh Tuấn đến nhà tìm thì mới biết mình bị lừa vì người thân của anh chưa bao giờ liên lạc hay vay tiền. Trong tình huống trên, anh Tuấn đã không vận dụng nguyên tắc nào để kẻ xấu lợi dụng lừa đảo chiếm đoạt tài sản của mình?

Hướng dẫn trả lời:

Trong trường hợp của anh Tuấn, anh đã không áp dụng nguyên tắc “Hãy chậm lại” và cảnh giác với những tin nhắn từ trên mạng và không áp dụng nguyên tắc “Kiểm tra ngay" bằng cách gọi trực tiếp cho người thân dưới mọi hình thức để xác minh thông tin. Vì không có nghi ngờ nào nên anh Tuấn bị lừa chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo.