Giải sách bài tập Tin học 11 Khoa học máy tính Kết nối chủ đề 6 Bài 22: Thực hành bài toán sắp xếp

22.1 Áp dụng thuật toán sắp xếp chọn cho dãy số sau:

A = [4, 6, 1, 3, 10, 7]

Thứ tự các phần tử trong dãy như thế nào sau vòng lặp đầu tiên?

A. 3, 1, 4, 6, 10, 7

B. 1, 4, 6, 3, 10, 7

C. 1, 3, 4, 6, 7, 10

D. 1, 6, 4, 3, 10, 7

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

D. 1, 6, 4, 3, 10, 7

22.2 Trong một số ứng dụng, chúng ta phải sắp xếp dữ liệu ngay khi chúng được thêm vào một dãy số. Ví dụ, giả sử đã có một danh sách dữ đã sắp xếp và thường xuyên phải bổ sung thêm các dữ liệu mới vào danh sách. Theo em, thuật toán sắp xếp nào là phù hợp nhất với ứng dụng ở trên?

A. Sắp xếp chọn.

B. Sắp xếp chèn.

C. Sắp xếp nổi bọt.

D. Các thuật toán ở phương án A, B, C đều không phù hợp.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

B. Sắp xếp chèn.

22.3. Mô tả "Thuật toán lần lượt duyệt từng cặp phần tử trong danh sách, đổi chỗ các cặp phần từ chưa đúng thứ tự" là đúng nhất với thuật toán sắp xếp nào sau đây?

A. Thuật toán sắp xếp chèn.

B. Thuật toán sắp xếp chọn.

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

D. Các thuật toán ở phương án A, B, C đều không phù hợp.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

22.4. Mô tả "Ở mỗi bước thuật toán lấy một phần tử ở phần chưa được sắp xếp và đưa vào đúng vị trí của nó trong phần dãy số đã được duyệt" là đúng nhất với thuật toán sắp xếp nào sau đây ?

A. Thuật toán sắp xếp chèn.

B. Thuật toán sắp xếp chọn.

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

D. Các thuật toán ở phương án A, B, C đều không phù hợp.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

22.5. Mô tả “Ở mỗi bước lặp, thuật toán tìm kiếm phần tử lớn nhất/ nhỏ nhất trong dãy để đưa về đúng vị trí của nó" là đúng nhất với thuật toán sắp xếp nào sau đây?

A. Thuật toán sắp xếp chèn. 

B. Thuật toán sắp xếp chọn.

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

D. Các thuật toán ở phương án A, B, C đều không phù hợp.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

B. Thuật toán sắp xếp chọn.

22.6. Thứ tự các phần tử trong dãy số sau ba vòng lặp liên tiếp của một thuật toán sắp xếp được mô tả như sau:

1, 4, 10, 9, 3, 7, 12, 20

1, 3, 10, 9, 4, 7, 12, 20

1, 3, 4, 9, 10, 7, 12, 20

Thuật toán sắp xếp được sử dụng là:

A. Thuật toán sắp xếp chọn.

B. Thuật toán sắp xếp chèn.

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

A. Thuật toán sắp xếp chọn.

22.7. Thứ tự các phần tử trong dãy số sau ba vòng lặp liên tiếp của thuật toán sắp xếp được mô tả như sau:

5, 8, 1, 4, 7, 10

5, 1, 8, 4, 7, 10

5, 1, 4, 8, 7, 10

Thuật toán sắp xếp được sử dụng là:

A. Thuật toán sắp xếp chọn.

B. Thuật toán sắp xếp chèn.

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

22.8. Thứ tự các phần tử trong dãy số sau ba vòng lặp liên tiếp của thuật toán sắp xếp được mô tả như sau:

5, 7, 4, 6, 9, 20, 8

4, 5, 7, 6, 9, 20, 8

4, 5, 6, 7, 9, 20, 8

Thuật toán sắp xếp được sử dụng là

A. Thuật toán sắp xếp chọn.

B. Thuật toán sắp xếp chèn.

C. Thuật toán sắp xếp nổi bọt.

Hướng dẫn trả lời:

Đáp án đúng:

B. Thuật toán sắp xếp chèn.

22.9. Chúng ta thường thấy danh sách lớp thường được sắp xếp theo thứ tự bảng chữ cái. Cho trước một danh sách lớp chưa được sắp xếp như sau: Nam, An, Cường, Sơn, Trung, Bình.

Hãy cho biết kết quả sau mỗi bước lặp với mỗi thuật toán sắp xếp nổi bọt, sắp xếp chèn và sắp xếp chọn cho đến khi danh sách được sắp xếp xong. 

Hướng dẫn trả lời:

Kết quả danh sách lớp sau hai bước lặp với các thuật toán sắp xếp như sau: 

• Thuật toán sắp xếp chèn

B1: An, Nam, Cường, Sơn, Trung, Bình 

B2: An, Cường, Nam, Sơn, Trung, Bình 

B3: An, Cường, Nam, Sơn, Trung, Bình 

B4: An, Cường, Nam, Sơn, Trung, Bình 

B5: An, Bình, Cường, Nam, Sơn, Trung 

• Thuật toán sắp xếp chọn

B1: An, Nam, Cường, Sơn, Trung, Bình 

B2: An, Bình, Cường, Sơn, Trung, Nam 

B3: An, Bình, Cường, Sơn, Trung, Nam 

B4: An, Bình, Cường, Nam, Sơn, Trung 

B5: An, Bình, Cường, Nam, Sơn, Trung

• Thuật toán sắp xếp nổi bọt 

B1: An, Nam, Cường, Sơn, Trung, Bình

       An, Nam, Cường, Sơn, Bình, Trung 

B2: An, Nam, Cường, Bình, Sơn, Trung 

B3: An, Nam, Bình, Cường, Sơn, Trung

B4: An, Bình, Nam, Cường, Sơn, Trung

B5: An, Bình, Cường, Nam, Sơn, Trung

22.10. Viết chương trình cho phép người dùng nhập các số nguyên từ bàn phím, sắp xếp các số đã được nhập theo thứ tự tăng dần và in ra màn hình dãy số đã được sắp xếp, nhập vào từ khoá 'end' để kết thúc chương trình. Yêu cầu ngay khi nhập xong dữ liệu thì dãy số cũng sắp xếp xong (chúng ta có thể thực hiện bằng cách mỗi khi nhập một phần tử mới, sắp xếp vào đúng vị trí của nó trong dãy số).

Hướng dẫn trả lời:

22.11.* Khi sử dụng dịch vụ tìm kiếm phòng nghỉ của một số trang cung cấp dịch vụ đặt phòng trực tuyến (Agoda/Booking....). Các hệ thống đó thường cho phép sắp xếp theo giá tăng dần hoặc giá giảm dần để người dùng tiện lựa chọn. Để thực hiện theo yêu cầu của người dùng, chương trình có thể tiến hành theo một trong các cách sau:

Cách 1: Nếu chọn "tăng dần" thì thực hiện đoạn chương trình sắp xếp tăng dần; nếu chọn “giảm dần” thì thực hiện chương trình sắp xếp giảm dần. 

Cách 2: Sử dụng kết hợp câu lệnh IF trước khi thực hiện so sánh "lớn hơn” hay “nhỏ hơn" trong vòng lặp sắp xếp.

Cách 3: Nếu chọn sắp xếp “giảm dần” thì lấy toàn bộ các phần tử của dãy nhân với -1, sau đó vẫn áp dụng thuật toán sắp xếp tăng dần.

Em hãy cho biết ưu, nhược điểm của các cách trên.

Hướng dẫn trả lời:

Một số ưu điểm/nhược điểm của ba cách sắp xếp như sau:

• Cách 1: Nếu khách chọn “tăng dần” thì thực hiện đoạn chương trình sắp xếp tăng dần; nếu chọn “giảm dần” thì thực hiện chương trình sắp xếp giảm dần. Ưu điểm của phương án này là không làm gia tăng số lượng các phép toán cần thực hiện, tuy nhiên người dùng phải viết riêng hai chương trình, một cho lựa chọn “tăng dần”, một cho lựa chọn “giảm dần”.

• Cách 2: Sử dụng kết hợp câu lệnh IF trước khi thực hiện so sánh “lớn hơn” hay “nhỏ hơn” trong vòng lặp sắp xếp. Ưu điểm của phương án này là không cần phải viết riêng hai chương trình cho hai lựa chọn sắp xếp. Tuy nhiên, phương pháp này chúng ta cần phải thực hiện khá nhiều lệnh kiểm tra điều kiện IF trước khi thực hiện lệnh so sánh “lớn hơn” hay “nhỏ hơn".

• Cách 3: Nếu khách hàng lựa chọn sắp xếp “giảm dần” thì lấy toàn bộ các phần tử của dãy nhân với -1, sau đó vẫn áp dụng thuật toán sắp xếp tăng dần. Ưu điểm của phương án này là không phải thay đổi chương trình sắp xếp, tuy nhiên sẽ làm gia tăng số lượng phép toán do phải nhân toàn bộ dữ liệu với -1. 

• Ngoài 3 cách trên, chúng ta còn có thể sử dụng một cách khác là vẫn sắp xếp dữ liệu theo thứ tự tăng dần như bình thường. Nếu người dùng chọn “tăng dần” thì khi hiển thị dữ liệu ra theo thứ tự từ đầu dãy đến cuối dãy, nếu người dùng chọn “giảm dần” thì hiển thị dữ liệu theo thứ tự từ cuối dãy đến đầu dãy.