Soạn lịch sử 11 bài 22 trang 138 cực chất

[toc:ul]

Phần I. Câu hỏi và bài tập trong bài

Câu hỏi giữa bài

Câu 1: Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế Việt Nam có những chuyển biến như thế nào?

Câu 2: Nêu những chuyển biến của xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX?

Câu hỏi cuối bài

Câu 1: Những chuyển biến về cơ cấu kinh tế và xã hội Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Thực dân Pháp có gì đáng chú ý?

Câu 2: Sự chuyển biến về kinh tế và sự chuyển biến về xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX có mối quan hệ như thế nào?

Phần II. Hướng dẫn trả lời ngắn gọn

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế Việt Nam có những chuyển biến:

• Nền sản xuất Tư bản chủ nghĩa du nhập vào nước ta. có nhiều tiến bộ, của cải vật chất sản xuất được nhiều hơn so với nền kinh tế Phong kiến. Tuy nhiên có sự tiêu cực là tài nguyên thiên nhiên bị vơ vét cạn kiệt,Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ hàng hoá cho Pháp -> cơ sở hạ tầng do Pháp xây dựng chỉ phục vụ cho quyền lợi của Pháp.

Câu 2: Những chuyển biến của xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX: một số giai cấp, tầng lớp mới ra đời:

• Giai cấp cũ: Địa chủ phong kiến gồm Đại địa chủ (giàu có, tay sai cho Pháp) và Trung, tiểu địa chủ (có tinh thần chống Pháp); Nông dân (bị bóc lột, đời sống vô cùng khổ cực),
• Giai cấp mới: Công nhân (còn non trẻ, số lượng ít bị ba tàng áp bức bóc), Tầng lớp tư sản (bị thực dân Pháp cạnh tranh, chèn ép, thế lực yếu), Tầng lớp tiểu tư sản (những tiểu chủ, tiểu thương, viên chức, học sinh, sinh viên, bị bạc đãi, đời sống bấp bênh).

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Những chuyển biến về cơ cấu kinh tế và xã hội Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Thực dân Pháp:

• Kinh tế: Nông nghiệp xuất hiện các đồn điền trồng lúa, cao su nông nghiệp quy mô lớn, xuất hiện một số cơ sở công nghiệp như công nghiệp khai mỏ, công nghiệp phục vụ đời sống, GTVT hình thành các tuyến đường sắt, đường bố, cầu cảng lớn, sản xuất tư bản chủ nghĩa bắt đầu được du nhập vào Việt Nam, tồn tại song song với phương thức bóc lột phong kiến.
• Xã hội: giai cấp cũ ngày càng bị phân hóa, giai cấp mới xuất hiện như: công nhân, tầng lớp tư sản, tiểu tư sản….

Câu 2: Sự chuyển biến về kinh tế và sự chuyển biến về xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX có mối quan hệ: tác động qua lại chặt chẽ với nhau

-> Nền sản xuất Tư bản chủ nghĩa du nhập vào nước ta kết hợp với sự bóc lột theo kiểu chủ nghĩa tư bản nảy sinh đã sinh ra giai cấp công nhân, tư sản dân tộc và tiểu tư sản.

Phần III. Hướng dẫn trả lời chi tiết

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế Việt Nam có những chuyển biến là:

- Năm 1897, chính phủ Pháp cử Pôn Đu-me sang làm toàn quyền Đông Dương để hoàn thiện bộ máy thống trị và tiến hành cuộc khai thác lần thứ nhất.

=> Dước tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế nước ta đã có những chuyển biến tích cực và tiêu cực:

- Về tích cực: 

• Những yếu tố nền sản xuất Tư bản chủ nghĩa du nhập vào nước ta. 

-> So với nền kinh tế Phong kiến có nhiều tiến bộ, của cải vật chất sản xuất được nhiều hơn.

- Về tiêu cực: 

• Tài nguyên thiên nhiên bị vơ vét cạn kiệt

-> Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ hàng hoá cho Pháp…

=> Nền kinh tế Việt Nam lúc bấy giờ là nền sản xuất nhỏ, lac hậu và lệ thuộc, cơ sở hạ tầng do Pháp xây dựng chỉ phục vụ cho quyền lợi của Pháp.

Câu 2: Những chuyển biến của xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX: Đầu thế kỉ XX, xã hội Việt Nam biến đổi sâu sắc. Bên cạnh sự tồn tồn tại của giai cấp cũ vẫn thì một số giai cấp, tầng lớp mới ra đời:

* Giai cấp cũ:

- Địa chủ phong kiến

• Đại địa chủ: Rất giàu có, câu kết bới Pháp làm tay sai cho Pháp
• Trung, tiểu địa chủ: ít nhiều có tinh thần chống Pháp

- Nông dân: 

• Số lượng đông đảo,
• Bị đế quốc phong kiến bóc lột, đời sống vô cùng khổ cực.
• Một số bị phá sản trở thành công nhân.

* Giai cấp mới:

- Công nhân:

• Họ vừa ra đời, còn non trẻ, số lượng ít. 
• Họ bị ba tàng áp bức bóc lột. 
• Họ sớm có tinh thần đấu tranh.

- Tầng lớp tư sản: 

• Xuất thân từ những người buôn bán, sĩ phu yêu nước tiến bộ. 
• Họ bị thực dân Pháp cạnh tranh, chèn ép, thế lực yếu. 
• Họ có ý thức dân tộc, là cơ sở để tiếp thu khuynh hướng dân chủ tư sản từ bên ngoài.

- Tầng lớp tiểu tư sản: 

• Họ là những tiểu chủ, tiểu thương, viên chức, học sinh, sinh viên…
• Họ bị bạc đãi, đời sống bấp bênh. 
• Có ý thức dân tộc, dễ tiếp thu tư tưởng tiến bộ từ bên ngoài.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Những chuyển biến về cơ cấu kinh tế và xã hội Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Thực dân Pháp có những điểm đáng chú ý:

* Những chuyển biến về kinh tế:

- Nông nghiệp : xuất hiện các đồn điền trồng lúa, cao su nông nghiệp quy mô lớn).

- Xuất hiện một số cơ sở công nghiệp : công nghiệp khai mỏ, công nghiệp phục vụ đời sống.

- Giao thông vận tải : hình thành các tuyến đường sắt, đường bố, cầu cảng lớn.

- Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa bắt đầu được du nhập vào Việt Nam, tồn tại song song với phương thức bóc lột phong kiến.

* Những chuyển biến xã hội:

- Những giai cấp cũ ngày càng bị phân hóa. 

- Những giai cấp mới xuất hiện như: công nhân, tầng lớp tư sản, tiểu tư sản….

Câu 2: Sự chuyển biến về kinh tế và sự chuyển biến về xã hội ở Việt Nam đầu thế kỉ XX có mối quan hệ là: 

- Kinh tế và xã hội có mối quan hệ tác động qua lại chặt chẽ với nhau

=> Sự thay đổi và chuyển biến về kinh tế dẫn đến sự thay đổi và chuyển biến của xã hội.

- Chính vì điều đó mà đầu thế kỉ XX, nền sản xuất Tư bản chủ nghĩa du nhập vào nước ta. 

=> Sự ra đời của phương thức sản xuất này kết hợp với sự bóc lột theo kiểu chủ nghĩa tư bản nảy sinh đã sinh ra giai cấp công nhân, tư sản dân tộc và tiểu tư sản.