Soạn lịch sử 11 bài 24 trang 147 cực chất

[toc:ul]

Phần I. Câu hỏi và bài tập trong bài

Câu hỏi giữa bài

Câu 1: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp trong chiến tranh đã tác động như thế nào tới nền kinh tế nước ta?

Câu 2: Những chính sách khai thác thuộc địa của Pháp trong chiến tranh đã tác động như thế nào đến các tầng lớp xã hội Việt Nam?

Câu 3: Trong thời gian đầu chiến tranh, Việt Nam Quang Phục hội đã hoạt động với những hình thức nào?

Câu 4: Việc vua Duy Tân tham gia cuộc vận động khởi nghĩa năm 1916 ở Huế có ý nghĩa như thế nào?

Câu 5: Việc binh lính người Việt tham gia phong trào yêu nước trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất có ý nghĩa gì?

Câu 6: Tại sao các hội kín dùng hình thức tôn giáo và sử dụng bùa chúa trong tổ chức và hoạt động?

Câu 7: Vì sao Nguyễn Tất Thành quyết định sang phương Tây tìm đường cứu nước?

Câu 8: Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành  trong những năm 1911 – 1918 nhằm mục đích gì?

Câu hỏi cuối bài

Câu 1: Nêu những biến động về mặt kinh tế, xã hội ở Việt Nam trong những năm Chiến tranh thế giới thứ nhất?

Câu 2: Điểm lại các phong trào yêu nước tiêu biểu trong thời kì chiến tranh?

Câu 3: Tại sao nói đây là thời kì phong trào cách mạng Việt Nam khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo?

Phần II. Hướng dẫn trả lời ngắn gọn

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp trong chiến tranh đã tác động tới nền kinh tế nước ta: 

• Nông nghiệp chuyển một phần trồng lúa sang trồng cây phục vụ cho chiến tranh, nhiều cơ sở công nghiệp được mở rộng bù đắp cho công nghiệp chính quốc, phục hồi các ngành phục vụ trực tiếp cho chiến tranh, các cơ sở buôn bán, hệ thống giao thông vận tải của người Việt Nam được củng cố, mở rộng và xuất hiện nhiều cơ sở mới.

Câu 2: Chính sách cai trị và những biến động về kinh tế ở Việt Nam trong những năm chiến tranh đã đẩy mạnh sự phân hóa xã hội.

-> Nông dân bị kiệt quệ, bần cùng vì sưu cao thuế nặng, bị bắt lính, số lượng công nhân tăng, tư sản Việt Nam phát triển cả về số lượng và thể lực kinh tế, tầng lớp tiểu tư sản thành thị phát triển nhưng bị chèn ép, bạc đãi, nguy cơ thất nghiệp đe dọa.

Câu 3: Trong thời gian đầu chiến tranh, Việt Nam Quang Phục hội đã hoạt động với những hình thức là:

• Bạo động (tấn công binh lính Pháp ở tỉnh lị Phú Thọ, đột kích Lục Nam, Bát Xát) và nổi dậy giết lính canh, cướp vũ khí, phá nhà lao.

Câu 4: Việc vua Duy Tân tham gia cuộc vận động khởi nghĩa năm 1916 ở Huế có ý nghĩa tạo nên sự phấn khởi, có tác dụng động viên, cổ vũ nhân dân trong cuộc đấu tranh chống Pháp.

Câu 5: Việc binh lính người Việt tham gia phong trào yêu nước trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất có ý nghĩa: 

• Khơi dậy truyền thống yêu nước của dân tộc.
• Làm cho thực dân Pháp gặp nhiều khó khăn trong quá trình thống trị Việt Nam.

Câu 6: Các hội kín dùng hình thức tôn giáo và sử dụng bùa chúa trong tổ chức và hoạt động vì:

• Lực lượng gồm phần lớn là nông dân và dân nghèo thành thị
• Thường dùng hình thức tôn giáo, bùa chúa để tuyên truyền, chủ yếu là nông dân yêu nước nhưng còn mê tín -> cách tuyên truyền có hiệu quả đối với nông dân Nam Kì lúc bấy giờ.

Câu 7: Nguyễn Tất Thành quyết chí ra đi tìm đường cứu nước là bởi vì:

- Ông sinh ra và lớn lên trong một nhà nho nghèo yêu nước, trong hoàn cảnh nước mất nhà tan, nhiều cuộc đấu tranh yêu nước của các bậc tiền bối bị thất bại. 

=> 5/6/1911 Nguyễn Tất Thành sang phương Tây tìm hiểu để giúp đỡ đồng bào.

Câu 8: Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành  trong những năm 1911 – 1918 nhằm mục đích

• 5/6/1911 Nguyễn Ái Quốc ra đi tìm đường cứu nước -> hiểu rõ ở đâu bọn đế quốc cũng tàn bạo, độc ác, nhân dân lao động bị áp bức bóc lột dã man, tiếp nhận ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga làm chuyển biến tư tưởng và là cơ sở quan trọng để xác định con đường cứu nước đúng đắn.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Những biến động về kinh tế, xã hội ở Việt Nam trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất:

• Kinh tế: Pháp tăng cường vơ vét, bóc lột của cải phục vụ chiến tranh, tăng thuế, bắt nhân dân Việt Nam mua công trái, vơ vét lương thực, nông lâm sản, kim loại... đem về Pháp.

=> Ảnh hưởng: ngành khai mỏ được bỏ vốn thêm, một vài công ty than mới xuất hiện, kim loại cần cho chiến tranh được khai thác mạnh;công thương nghiệp, giao thông vận tải phát triển; công việc kinh doanh của người Việt được mở rộng; nông nghiệp chuyển từ chuyên canh cây lúa sang trồng cây công nghiệp phục vụ chiến tranh .

• Xã hội: Số lượng các giai cấp và tầng lớp mới trong xã hội ngày càng tăng nhanh, đời sống khó khăn, phong trào đấu tranh chống Pháp ngày càng phát triển, loạt cuộc khởi nghĩa vũ trang chống Pháp bùng nổ.

Câu 2: Các phong trào yêu nước tiêu biểu trong thời kì chiến tranh:

Câu 3: Nói đây là thời kì phong trào cách mạng Việt Nam khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo vì: 

=> Các phong trào đấu tranh trong thời kì này chưa tìm ra đường lối đấu tranh đúng đắn, chưa có đường lối cụ thể và lâu dài, còn mang tính tự phát, chủ yếu đòi các quyền lợi cá nhân, nặng nề về quyền lợi kinh tế, chưa có giai cấp tiên tiến lãnh đạo.

Phần III. Hướng dẫn trả lời chi tiết

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp trong chiến tranh đã làm cho kinh tế Việt Nam có những biến đổi:

- Về nông nghiệp: Chuyển một phần trồng lúa sang trồng cây phục vụ cho chiến tranh.

- Về công nghiệp: 

• Nhiều cơ sở công nghiệp được mở rộng để bù đắp cho công nghiệp chính quốc.
• Phục hồi các ngành phục vụ trực tiếp cho chiến tranh.

- Về thương nghiệp, giao thông vận tải: 

• Do chiến tranh, các cơ sở buôn bán, hệ thống giao thông vận tải của người Việt Nam được củng cố, mở rộng 
• Xuất hiện nhiều cơ sở mới.

Câu 2: Những chính sách khai thác thuộc địa của Pháp trong chiến tranh đã tác động đến các tầng lớp xã hội Việt Nam là: đẩy mạnh sự phân hóa xã hội:

- Nông dân bị kiệt quệ, bần cùng vì nạn sưu cao thuế nặng, bị bắt lính

- Giai cấp công nhân tăng lên về số lượng.

- Tư sản Việt Nam phát triển cả về số lượng và thể lực kinh tế.

- Tầng lớp tiểu tư sản thành thị phát triển nhưng bị chèn ép, bạc đãi, nguy cơ thất nghiệp đe dọa.

Câu 3: Trong thời gian đầu chiến tranh, Việt Nam Quang phục hội nhận được sự tham gia của các tầng lớp công nhân, viên chức, binh lính…dưới hình thức:

- Tiến hành một số cuộc bạo động.

• Tấn công binh lính Pháp ở tỉnh lị Phú Thọ
• Đột kích Lục Nam, Bát Xát…

- Nổi dậy giết lính canh, cướp vũ khí, phá nhà lao.

=> Việt Nam Quang Phục hội nặng nề về bạo động vũ trang. Nhưng do các tù nhân bị giam lâu ngày, sức khỏe suy kiệt, bị cô lập nên cuộc bao động cuối cùng bị thất bại.

Câu 4: Việc vua Duy Tân tham gia cuộc vận động khởi nghĩa năm 1916 ở Huế có ý nghĩa là: 

- Cuộc vận động khởi nghĩa ở Huế năm 1916 là cuộc khởi nghĩa của Thái Phiên và Trần Cao Vân. 

- Hai ông vận động khởi nghĩa và mời vua Duy Tân tham gia với tư cách là người lãnh đọa tối cao của khởi nghĩa và nhằm mục đích huy động nhân dân tham gia khởi nghĩa, kể cả các tầng lớp quan lại.

- Vua Duy Tân tham gia khởi nghĩa vì tinh thần yêu nước, mong muốn đấu tranh để giải phóng dân tộc.

=> Vì vậy, việc vua Duy Tân tham gia khởi nghĩa đã tạo nên sự phấn khởi, có tác dụng động viên, cổ vũ nhân dân trong cuộc đấu tranh chống Pháp.

Câu 5: Việc binh lính người Việt tham gia phong trào yêu nước trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất có ý nghĩa là:

- Binh lính người Việt Nam tham gia phong trào yêu nước trong những năm Chiến tranh thế giới thứ nhất chủ yếu là trong cuộc khởi nghĩa của binh lính ở Thái Nguyên (1917).

- Cuộc khởi nghĩa diễn ra ác liệt, cuối cùng bị thất bại.

* Mặc dù bị thất bại, nhưng nó có ý nghĩa lịch sử to lớn:

- Nó khơi dậy truyền thống yêu nước của dân tộc ta

- Làm cho thực dân Pháp gặp nhiều khó khăn trong quá trình thống trị Việt Nam.

Câu 6: Các hội kín dùng hình thức tôn giáo và sử dụng bùa chúa trong tổ chức và hoạt động vì:

- Các hội kín là tổ chức yêu nước chống Pháp của nhân dân Nam Kì -> gồm phần lớn là nông dân và dân nghèo thành thị

- Các hội kín thường dùng hình thức tôn giáo, bùa chúa để tuyên truyền, vận động và hoạt động trong quần chúng, chủ yếu là nông dân yêu nước nhưng còn mê tín

- Đây là cách tuyên truyền có hiệu quả đối với nông dân Nam Kì lúc bấy giờ.

Câu 7: Nguyễn Tất Thành quyết chí ra đi tìm đường cứu nước là bởi vì:

- Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên trong một nhà nho nghèo yêu nước, lớn lên trong hoàn cảnh nước mất nhà tan.

- Ông chứng kiến nhiều của đấu tranh yêu nước của các bậc tiền bối bị thất bại. 

- Nguyễn Ái Quốc rất khâm phục tình thần yêu nước của họ nhưng không đi theo con đường ấy. 

- Do đó, ngày 5/6/1911 Nguyễn Tất Thành sang phương Tây tìm hiểu xem nước Pháp và nước khác làm như thế nào rồi sẽ về giúp đồng bào mình.

Câu 8: Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành  trong những năm 1911 – 1918 nhằm mục đích:

- Ngày 5/6/1911 Nguyễn Ái Quốc ra đi tìm đường cứu nước

- Năm 1911-1917, Người di nhiều nước, làm nhiều nghề, tiếp xúc với nhiều người 

=> Để hiểu rõ ở đâu bọn đế quốc cũng tàn bạo, độc ác, nhân dân lao động bị áp bức bóc lột dã man

- Năm 1917 Người trở lại Pháp, tích cực hoạt động tố cáo thực dân Pháp, tiếp nhận ảnh hưởng Cách mạng tháng Mười Nga, tư tưởng của người dần dần biến đổi.

- Sống và làm việc trong phong trào công nhân Pháp, tiếp nhận ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga làm chuyển biến tư tưởng và là cơ sở quan trọng để Người xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Những biến động về kinh tế, xã hội ở Việt Nam trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất:

* Biến động về kinh tế: 

- Thực dân Pháp tăng cường vơ vét, bóc lột của cải của nhân dân để ta phục vụ cho chiến tranh.

- Pháp tăng thuế, bắt nhân dân Việt Nam mua công trái, vơ vét lương thực, nông lâm sản, kim loại... đem về Pháp.

- Sự cướp bóc của Pháp ảnh hưởng trầm trọng đến kinh tế – xã hội Việt Nam.

• Công nghiệp: ngành khai mỏ được bỏ vốn thêm, một vài công ty than mới xuất hiện, các kim loại cần cho chiến tranh được khai thác mạnh. 
• Trong giai đoạn này, Pháp nới lỏng cho các xí nghiệp của người Việt mở rộng quy mô sản xuất và kinh doanh (công ti của Nguyễn Hữu Thụ, Bạch Thái Bưởi), nhiều xí nghiệp mới xuất hiện.
• Công thương nghiệp, giao thông vận tải: phát triển do chính sách nới tay độc quyền cho tư bản người Việt được kinh doanh tương đối tự do. 
• Công việc kinh doanh của người Việt được mở rộng như Công ty của Nguyễn Hữu Thu, Bạch Thái Bưởi, nhiều xí nghiệp mới xuất hiện.
• Nông nghiệp: chuyển từ chuyên canh cây lúa sang trồng cây công nghiệp phục vụ chiến tranh (thầu dầu, đậu, lạc...) => Đời sống nông dân khó khăn.

* Biến động về xã hội:

- Số lượng các giai cấp và tầng lớp mới trong xã hội ngày càng tăng nhanh, đó là giai cấp công nhân, giai cấp tư sản dân tộc và tầng lớp tiểu tư sản.

- Đời sống của các giai cấp và tầng lớp trong xã hội Việt Nam bị khốn khổ vì bị bóc lột, phải đi lính cho Pháp, chết thay cho Pháp…

- Phong trào đấu tranh chống Pháp ngày càng phát triển.

=> Một loạt cuộc khởi nghĩa vũ trang chống Pháp bùng nổ, đặc biệt là binh lính người Việt trong quân đội Pháp.

Câu 2: Điểm lại các phong trào yêu nước tiêu biểu trong thời kì chiến tranh qua bảng sau:

Câu 3: nói đây là thời kì phong trào cách mạng Việt Nam khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo. Vì:

- Các phong trào đấu tranh trong thời kì này chưa tìm ra đường lối đấu tranh đúng đắn, chưa có đường lối cụ thể và lâu dài.

- Các phong trào đấu tranh còn mang tính tự phát, chủ yếu đòi các quyền lợi cá nhân, nặng nề về quyền lợi kinh tế.

- Các phong trào chưa có giai cấp tiên tiến để lãnh đạo.