Soạn mới giáo án Lịch sử 11 CTST bài 12: Vị trí và tầm quan trọng của Biển Đông

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1

2

3

4

5

6

7

8

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1

M

Ỹ

K

H

Ê

2

B

Ạ

C

H

L

O

N

G

V

Ĩ

3

T

R

Ư

Ờ

N

G

S

A

4

C

Ô

N

Đ

Ả

O

5

H

O

À

N

G

S

A

6

V

Ị

N

H

B

Ắ

C

B

Ộ

7

V

Ị

N

H

T

H

Á

I

L

A

N

8

Đ

Ồ

S

Ơ

N

Biển Mỹ Khê (Đà Nẵng)

Đảo Bạch Long Vĩ (Hải Phòng)

Đảo Trường Sa (Khánh Hòa)

Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu)

Quần đảo Hoàng Sa

(Quảng Nam, Đà Nẵng)

Vịnh Bắc Bộ

Vịnh Thái Lan

Biển Đồ Sơn (Hải Phòng)

Biển Đông

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi.

- GV tổ chức cho các nhóm quan sát nhanh Hình 12.2, mục Em có biết, thông tin mục 1 SGK tr.77 và chơi trò chơi Nhà sử học thông thái.

- GV nêu câu hỏi, HS trả lời mỗi câu hỏi trong vòng 20 giây:

+ Biển Đông có diện tích bao nhiêu?

+ Biển Đông nằm ở đại dương nào? Trải dài trên những vĩ độ nào?

+ Xác định 2 vịnh biển lớn trong Biển Đông.

+ Xác định các quốc gia và vùng lãnh thổ có chung Biển Đông với nước ta.

Gợi ý:

+ Biển Đông có diện tích 3,5 triệu km².

+ Biển Đông thuộc Thái Bình Dương, trải rộng từ vĩ độ 3⁰N đến vĩ độ 26⁰B và từ kinh độ 100⁰Đ đến 121⁰Đ.

+ Hai vịnh lớn là vịnh Bắc Bộ và vịnh Thái Lan.

+ Các nước có chung Biển Đông với Việt Nam là: Trung Quốc, Phi-lip-pin, In-đô-nê-xia, Bờ-ru-nây, Ma-lay-xia, Xing-ga-po, Thái Lan, Cam-pu-chia; Vùng lãnh thổ có chung Biển Đông với Việt Nam là: Đài Loan.

- GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận cặp đôi, chốt lại kiến thức bằng sơ đồ tư duy: Vẽ sơ đồ tư duy về vị trí của Biển Đông trong khu vực Đông Nam Á.

- GV cung cấp thêm tư liệu về vị trí địa lí của Biển Đông:

Bản đồ Biển Đông

https://www.youtube.com/watch?v=ySOz3-RVC28

(Từ đầu đến 0s31p).

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác lược đồ, tư liệu thông tin trong mục, thảo luận cặp đôi và hoàn thành sơ đồ tư duy.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS xác định vị trí của Biển Đông trong khu vực Đông Nam Á theo sơ đồ duy.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận.

- GV mở rộng kiến thức:

Tác động vị trí địa lí đối với việc hình thành các đặc điểm tự nhiên của khu vực Biển Đông:

+ Biển Đông có cấu trúc địa lí như đảo san hô, bãi cạn, bãi ngầm,…

+ Khí hậu mang tính chất nhiệt đới với nhiệt độ, lượng mưa theo vĩ độ và mùa.

+ Là khu vực hình và hoạt động của nhiều áp thấp nhiệt đới, bão, sóng thần. Mỗi năm trung bình có 9 – 10 cơn bão hình thành và hoạt động trên Biển Đông (từ tháng 5 đến hết tháng 10).

→ Vị trí, địa lí và khí hậu đặc biệt tạo cho vùng Biển Đông sự đa dạng sinh học điển hình trên thế giới về cấu trúc thành phần loài động thực vật, hệ sinh thái và nguồn gen.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Vị trí của Biển Đông

Sơ đồ tư duy về vị trí của Biển Đông đính kèm phía dưới Hoạt động 1.

SƠ ĐỒ TƯ DUY VỀ VỊ TRÍ CỦA BIỂN ĐÔNG

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 3 nhóm.

- GV tổ chức cho các nhóm hoạt động theo kĩ thuật mảnh ghép.

Vòng 1: Nhóm chuyên gia

- GV giao nhiệm vụ cụ thể cho các nhóm như sau:

+ Nhóm 1: Chuyên gia gia thông biển

Khai thác Hình 12.3, mục Em có biết, thông tin mục 2a SGK tr.78 và trả lời câu hỏi: Giải thích tầm quan trọng của tuyến đường vận tải qua Biển Đông.

+ Nhóm 2: Chuyên gia chiến lược khu vực châu Á – Thái Bình Dương

Khai thác thông tin mục 2b SGK tr.79 và trả lời câu hỏi: Biển Đông có vị trí chiến lược như thế nào trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương?

+ Nhóm 3: Chuyên gia tài nguyên thiên nhiên biển

Khai thác Hình 12.4, thông tin mục 2c SGK tr.79 và trả lời câu hỏi: Nguồn tài nguyên thiên nhiên ở Biển Đông phong phú, đa dạng như thế nào?

- GV cung cấp thêm một số hình ảnh, video liên quan đến tầm quan trọng chiến lược của Biển Đông (Đính kèm phía dưới Hoạt động 2).

Vòng 2: Nhóm mảnh ghép

- GV tổ chức cho HS thực hiện Nhóm mảnh ghép:

+ Nhóm chuyên gia tham gia vào Nhóm mảnh ghép theo số thứ tự, sao cho nhóm mảnh ghép phải có đủ thành viên từ 3 nhóm chuyên gia.

+ Các chuyên gia lần lượt nêu vấn đề và trình bày kết quả hoạt động, các thành viên khác bổ sung góp ý.

+ Thành viên Nhóm mảnh ghép tổng hợp kết quả vòng 1 và tìm câu trả lời vòng 2.

+ Nhóm nào tổng hợp kết quả nhanh nhất sẽ xung phong trình bày.

- GV tổ chức hoạt động nối tiếp, cho HS cả lớp chơi trò chơi Nhà hải dương học - Nhìn biểu tượng và đoán tên các nguồn tài nguyên thiên nhiên biển.

- GV lần lượt trình chiếu hình ảnh:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác hình ảnh, video, tư liệu, thông tin trong mục và trả lời các câu hỏi tìm hiểu tầm quan trọng chiến lược của Biển Đông.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 3 nhóm mảnh ghép lần lượt trình bày tầm quan trọng chiến lược của Biển Đông.

- GV mời đại diện lần lượt HS nêu đáp án trò chơi:

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV chuyển sang nội dung mới.

2. Tầm quan trọng chiến lược của Biển Đông

a. Tuyến đường giao thông biển huyết mạch

- Là “cầu nối” tuyến đường giao thông biển huyết mạch:

+ Giữa Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương.

+ Án ngữ đường hàng hải quốc tế nối liền Thái Bình Dương với Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương.

+ Giữa châu Âu, châu Phi, Trung Cận Đông với vùng Đông Á.

- Là tuyến đường vận tải quốc tế nhộn nhịp thứ hai thế giới:

+ Các tuyến hàng hải quốc tế “huyết mạch” khu vực Đông Nam Á.

+ 4/16 đường giao thông chiến lược của thế giới đi qua Đông Nam Á.

+ Eo biển Ma-lắc-ca có vị trí quan trọng:

·      Là eo biển có lượng tàu thuyền đi qua nhộn nhịp.

·      Lượng dầu vận tải hằng năm chiếm vị trí thứ hai thế giới.

- Nhiều nước và vùng lãnh thổ khu vực Đông Á có nền kinh tế phụ thuộc sống còn vào tuyến đường biển này: 90% lượng vận tải thương mại thế giới thực hiện bằng đường biển, 45% phải đi qua Biển Đông.

- Có vai trò quan trọng về địa chiến lược, an ninh quốc phòng, giao thông hàng hải và kinh tế: nằm trên ngã tư đường hàng hải quốc tế, lượng hàng hóa quan trọng như dầu hỏa, khí đốt đều qua ngã ba Biển Đông.

b. Địa bàn chiến lược quan trọng ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương

- Là nơi tập trung các mô hình chính trị, kinh tế xã hội, văn hóa đa dạng của thế giới trên cơ sở giao thoa của các nền văn hóa, văn minh của nhân loại; địa bàn cạnh tranh anh hưởng truyền thông của các nước lớn.

- Là địa bàn chiến lược quan trọng của châu Á – Thái Bình Dương. Nhiều nước, vùng lãnh thổ (300 triệu dân) có nền kinh tế phụ thuộc vào tuyến đường biển này.

- Các nước lớn đều xác định có lợi ích chiến lược ở Biển Đông. Sự căng thẳng trên Biển Đông đang có nhiều tác động lớn đến quá trình thay đổi địa chiến lược ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

c. Nguồn tài nguyên thiên nhiên biển

- Tài nguyên sinh vật biển:

+ Có hàng nghìn loài sinh vật, thực vật và chim biển.

+ Khai thác hải sản là ngành kinh tế quan trọng đối với các quốc gia ven Biển Đông.

+ Biển Đông xếp hạng thứ 4/19 khu vực đánh cá tốt nhất thế giới, chiếm 10% tổng khối lượng hải sản (6 triệu tấn) trên toàn thế giới.

- Tài nguyên phi sinh vật:

+ Dầu khí: tài nguyên có tầm chiến lược quan trọng.

·      Biển Đông là một trong năm bồn trũng chứa dầu khí lớn nhất thế giới.

·      Các nước trong khu vực đầu là những nước khai thác, sản xuất dầu khí từ Biển Đông.

+ Băng cháy: tài nguyên của tương lai.

- Tài nguyên giao thông vận tải:

+ Là con đường chiến lược về giao lưu và thương mại quốc tế. 4 phía Biển Đông đều có đường thông ra Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương.

+ Có 5/10 tuyến đường biển lớn nhất thế giới đi qua Biển Đông (hoặc liên quan đến Biển Đông).

- Tài nguyên du lịch:

+ Bờ biển có nhiều cảnh quan thiên nhiên sơn thủy đa dạng.

+ Vũng, vịnh, bãi cát trắng, hang động, bán đảo,…. tthành quần thể du lịch.

HÌNH ẢNH VỀ TẦM QUAN TRỌNG CHIẾN LƯỢC CỦA BIỂN ĐÔNG

https://www.youtube.com/watch?v=yCjyiLf4nzk

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Vị trí, đặc điểm của quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu vấn đề: Tại sao quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa hiện nay là “điểm nóng” trên khu vực Biển Đông?

→ Tìm hiểu mục Vị trí, đặc điểm của quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa để trả lời câu hỏi này.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác Hình 12.5, thông tin mục 3a SGK tr.80, 81 và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây: Trình bày vị trí của quần đảo Trường Sa và quần đảo Hoàng Sa.

- - GV cung cấp thêm cho HS một số tư liệu về vị trí của quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa (Đính kèm phía dưới Nhiệm vụ 1).

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác hình ảnh, video, thông tin trong mục và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS xác định vị trí của quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa theo bảng mẫu.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Biển Đông có hàng nghìn đảo và quần đảo nằm rải rác với diện tích khác nhau.

+ Quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam nằm ở trung tâm của Biển Đông và có vị trí chiến lược quan trọng. Địa hình của hai quần đảo này là sự nối tiếp liên tục của lục địa Việt Nam từ đất liền ra biển.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

3. Tầm quan trọng chiến lược của các đảo và quần đảo ở Biển Đông

a. Vị trí, đặc điểm của quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa

Bảng thông tin vị trí, đặc điểm của quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa đính kèm phía dưới Nhiệm vụ 1.