Soạn mới giáo án Tin học 8 CTST bài 13: Cấu trúc rẽ nhánh

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 13: CẤU TRÚC RẼ NHÁNH (2 Tiết)

1. MỤC TIÊU 
2. Mục tiêu

Sau bài học này, HS sẽ:

• Thể hiện được cấu trúc rẽ nhánh trong chương trình.
• Nêu được biểu thức và sử dụng được khái niệm này ở các chương trình đơn giản.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô. 
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động tin học.

Năng lực riêng: 

• Phát triển năng lực tự học thông qua việc tìm tòi, nghiên cứu và khai thác thông tin.
• Giải quyết được vấn đề khi tìm hiểu và viết thuật toán, chương trình
• Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong học và tự học.
• Hợp tác trong môi trường số hiệu quả dựa trên sự hiểu biết về đặc điểm đa dạng và độ tin cậy khác nhau của thông tin trong môi trường số.

3. Phẩm chất

• Rèn luyện đức tính chăm chỉ, kiên trì và cẩn thận trong học và tự học 

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT Tin học 8. 
• Máy tính được cài đặt phần mềm lập trình Scratch, máy chiếu. (Tiết 1) 
• Phòng thực hành tin học (tiết 2).

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Tin học 8. 

III. PHÂN BỐ THỜI LƯỢNG

• Tiết 1 (lí thuyết): Các phần Khởi động, Khám phá và Luyện tập.
• Tiết 2 (thực hành): Phần Thực hành và phần Vận dụng.

1. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
2. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
3. Mục tiêu: Dẫn dắt, gợi mở kiến thức cho HS trước khi vào bài học.
4. Nội dung: GV đặt câu hỏi dẫn dắt HS tìm hiểu về câu lệnh rẽ nhánh
5. Sản phẩm học tập: HS trả lời được câu hỏi.
6. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát hình 1 và trả lời câu hỏi: 

Hãy tìm hiểu chương trình ở Hình 1 và cho biết nếu gia đình em đi xem phim thì phải trả bao nhiêu tiền để mua vé?

Bảng 1 là giá xem phim trong thời gian khuyến mãi. Nếu đi xem phim vào các ngày trong tuần thì chương trình ở Hình 1 có tính đúng số tiền mua vé gia đình em phải trả không? Tại sao?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc yêu cầu, thảo luận trả lời câu hỏi

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện 1-2 HS báo cáo kết quả nhiệm vụ

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung. 

Đáp án: Theo chương trình ở Hình 1, nếu gia đình em đi xem phim thì phải trả 60000 x 4 = 240000 VND (với gia đình 4 người).

Nếu đi xem phim trong tuần thì phải trả 40000 x 4 = 160000 VND

→ Chương trình ở Hình 1 không tính đúng.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Trong bài học này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cấu trúc rẽ nhánh và thực hành một số chương trình đơn giản – Bài  13: Cấu trúc rẽ nhánh.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu trúc rẽ nhánh

1. Mục tiêu: HS Nếu được cấu trúc rẽ nhánh, thể hiện được cấu trúc rẽ nhánh trong chương trình.
2. Nội dung: HS đọc thông tin mục 1 - SGK 84, 85 và trả lời câu hỏi. 
3. Sản phẩm học tập: 

- HS nêu và ghi được vào vở kiến thức cấu trúc rẽ nhánh, câu trả lời Hoạt động Làm.

1. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 2:  Tìm hiểu về Biểu thức

1. Mục tiêu: 

• Nêu được một số phép tính cơ bản trong Scratch, khái niệm biểu thức. 
• Biết cách sử dụng các phép toán để thực hiện biểu thức điều kiện trong Scratch.

1. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS đọc thông tin SGK mục 2 – SGK tr.86, 87 và trả lời các câu hỏi. 
2. Sản phẩm học tập: 

- HS nêu và ghi được vào vở các một số phép tính cơ bản trong Scratch, khái niệm biểu thức và sử dụng các phép toán để thực hiện biểu thức điều kiện trong Scratch, câu trả lời Hoạt động Làm tr 88.

1. Tổ chức hoạt động:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. Mục tiêu: HS củng cố kiến thức đã học về cấu trúc rẽ nhánh
3. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ, HS trả lời để luyện tập các kiến thức đã học.
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS. 
5. Tổ chức hoạt động:

Nhiệm vụ 1: Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu: Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng

Câu 1. Trong mô tả thuật toán, <điều kiện> rẽ nhánh phải là

1. Một biểu thức số học.   
2. Một biểu thức nhận giá trị logic 0 hoặc 1.  
3. Một biểu thức nhận giá trị logic True hoặc False.
4. Một biểu thức so sánh. 

Câu 2. <Điều kiện> trong câu lệnh rẽ nhánh là:

1. Biểu thức tính toán.
2. Biểu thức logic.
3. Biểu thức quan hệ.
4. Các hàm toán học.

Câu 3. Trong Python, đối với cấu trúc if-else thì <câu lệnh hay nhóm câu lệnh 2> được thực hiện khi:

1. Điều kiện sai.                                           
2. Điều kiện đúng.
3. Điều kiện bằng 0.                                     
4. Điều kiện khác 0.

Câu 4. Cấu trúc rẽ nhánh có mấy loại?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Câu 5. IF a>8 THEN b:=3 ELSE b:=5;

Khi a nhận giá trị là 0 thì b nhận giá trị nào?

1. 0
2. 3
3. 5
4. 8

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi. 

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời:

Câu 1. Đáp án C.

Câu 2. Đáp án B.

Câu 3. Đáp án A.

Câu 4. Đáp án B.

Câu 5. Đáp án D.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Trả lời câu hỏi phần Luyện tập SGK tr.88

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu: 

Bài tập 1. Hình nào dưới đây là khối lệnh rẽ nhánh trong Scratch?

Bài tập 2.  Em hãy ghép mỗi biểu thức Toán học ở cột bên trái với biểu thức tương ứng trong Scratch ở cột bên phải.

Bài tập 3. Ghép mỗi phát biểu nếu – thì ở cột bên trái với khối lệnh tương ứng trong Scratch ở cột bên phải.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, dựa vào kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. 

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp: 

Bài tập 1. 

B - Câu lệnh rẽ nhánh dạng thiếu.

C - câu lệnh rẽ nhánh dạng đủ.

Bài tập 2. 1 - d, 2 - a, 3 - b, 4 - c.

Bài tập 3. 1 - c, 2 - a, 3 - d, 4 - b.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

1. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH
2. Mục tiêu: 

• Thể hiện được cấu trúc rẽ nhánh trong chương trình.
• Sử dụng được biểu thức trong chương trình.

1. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện các nhiệm vụ trong phần Thực hành. 
2. Sản phẩm học tập: Các nhóm HS hoàn thành nhiệm vụ thực hành.
3. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm để hoàn thành bài thực hành dưới sự hỗ trợ, hướng dẫn của GV: 

Bài tập 1. Thực hành theo các yêu cầu dưới đây:

1. a) Tạo, thực hiện chương trình ở Hình 1 và cho biết kết quả chương trình tính số tiền gia đình em cần trả khi đi xem phim là bao nhiêu.
2. b) Chỉnh sửa chương trình Scratch ở Hình 1, sử dụng khối lệnh rẽ nhánh để tạo chương trình tính tiền vé xem phim trong thời gian khuyến mãi ở Bảng 1.
3. c) Chỉnh sửa chương trình em vừa tạo để được chương trình tính tiền vé xem phim theo Bảng 4.

Bài tập 2.

Em hãy lập chương trình Scratch tính tiền cước taxi theo km như trong Bảng 5 với quãng đường S (km) được nhập từ bàn phím.

Bảng 5. Bảng cước phí taxi

Gợi ý:

- Nếu S ≤ 0,5 thì số tiền cần phải trả là 8000 (đồng).

- Nếu 0,5 < S ≤ 30 thì số tiền cần phải trả là 8000 + (S - 0,5) × 14500 (đồng).

- Nếu S > 30 thì số tiền phải trả là 8000 + 29,5 × 14500 + (S – 30) × 11000 (đồng).

Bài tập 3.

Tạo chương trình nhập từ bàn phím giá trị 2 số a, b; sau đó tính và in ra màn hình tổng và hiệu của 2 số đó.

Ví dụ, sau khi nhập a = 12, b = 23 chương trình đưa ra kết quả ra màn hình như ở Hình 5.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm thảo luận, hoàn thành bài thực hành. 

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm trình bày kết quả sản phẩm. 

Gợi ý sản phẩm tham khảo

Bài tập 1. 

1. a) HS tự tạo chương trình như hình 1.

Hình 1a. Chương trình Tiền vé tuần tự

----------------Còn tiếp---------------