Soạn SBT Ngữ văn 8 kết nối Bài 6: Viết

Bài tập 1. Lập dàn ý cho đề văn sau: Phân tích truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O. Hen-ry.

Hướng dẫn trả lời:

I. Mở bài

- Giới thiệu sơ lược tác giả, tác phẩm và thông điệp của tác phẩm.

II. Thân bài

1. Khái quát chung

- Giới thiệu các nhân vật: Giôn-xi, Xiu và cụ Bơ-men là những họa sĩ nghèo, thuê trọ ở một khu phố tồi tàn phía tây công viên Oa-sinh-tơn.

- Tóm tắt tình huống:

+ Giôn-xi ốm nặng và nằm đợi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân bên cửa sổ rụng, khi đó cô sẽ chết.

+ Nhưng qua một buổi sáng và một đêm mưa gió phũ phàng, chiếc lá vẫn không rụng. Điều đó làm Giôn-xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết.

+ Xiu đã cho Giôn-xi biết chiếc lá đó chính là bức tranh họa sĩ già Bơ-men đã vẽ trong đêm mưa gió để cứu cô và chính cụ đã chết vì sưng phổi.

2. Phân tích

* Nội dung:

- Khung cảnh mùa đông và tình cảnh tuyệt vọng của Giôn-xi:

+ Nỗi sợ hãi ám ảnh tâm trạng xủa Xiu và cụ Bơ-men trong đêm mưa gió.

+ Niềm tin kì quặc của Giôn-xi khi phó thác cuộc đời cho chiếc lá thường xuân.

- Tình huống đảo ngược thứ nhất:

+ Tâm trạng đau khổ của Xiu khi mở cửa cho Giôn-xi. Sự bất ngờ ngoài dự kiến: chiếc lá vẫn ở đó.

+ Tâm trạng chờ đợi héo hắt của Giôn-xi: tuyệt vọng, thiếu niềm tin vào cuộc sống.

+ Chiếc lá vẫn ở trên tường: thức tỉnh ý chí sống của Giôn-xi, giúp cô tự tin vượt qua bệnh tật. Thiên nhiên thua chiếc lá, bệnh tật thua ý chí con người.

- Tình huống đảo ngược thứ hai:

+ Tâm trạng Xiu: từ hồi hộp lo lắng đến khi hiểu rõ sự thật là sự hòa trộn tình yêu thương, cảm phục trước tấm lòng cao cả của cụ Bơ-men.

+ Sự hi sinh cao cả đã đem đến nguồn sống cho đồng loại. Nghệ thuật cao cra có thể thức tỉnh lòng tin ở con người.

* Nghệ thuật:

- Kể xen tả và biểu cảm.

- Đảo ngược tình huống 2 lần -> Kết thúc độc đáo, bất ngờ.

- Xây dựng tình huống hấp dẫn, sắp xếp chặt chẽ và khéo léo, gây hứng thú cho người đọc.

3. Nhận xét:

- Ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ.

- Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật của tình yêu thương, vì sự sống của con người.

III. Kết bài

- Đánh giá, nhìn nhận lại vấn đề.

- Liên tưởng và suy nghĩ về bản thân.

Bài tập 2. Chọn một luận điểm trong phần Thân bài của dàn ý đã thực hiện ở bài tập 1 để viết thành một đoạn văn.

Hướng dẫn trả lời:

Tình thương và lòng trắc ẩn đã khơi dậy trong tâm hồn cụ Bơ-men một ý tưởng sáng tạo tuyệt vời. Cụ lẳng lặng làm theo lời trái tim mách bảo, không hé răng cho ai biết ý định của mình. Tác giả không tiết lộ ngay việc cụ Bơ-men vẽ chiếc lá trong đêm mưa tuyết ra sao mà đợi đến những dòng cuối cùng của truyện mới cho mọi người biết qua lời của chị Xiu. Cách kể chuyện như thế tạo được bất ngờ và hứng thú cho người đọc.

Bài tập 3. Viết bài văn phân tích truyện ngắn Bây giờ bạn ở đâu? của Trần Thiên Hương. 

Hướng dẫn trả lời:

“Bây giờ bạn ở đâu?” là một truyện ngắn hay viết cho thiếu nhi của tác giả Trần Thiên Hương.

Truyện ngắn “Bây giờ bạn ở đâu?” được kể theo ngôi thứ nhất, cô bé Tâm là người kể chuyện. Truyện nói về những cảm xúc đầu đời của tuổi học trò thật đẹp của đôi bạn Bình và Tâm. Bình, cậu học sinh nhút nhát, để ý đến cô bạn Tâm trong lớp và cậu viết những tình cảm trong trẻo của mình vào quyển nhật ký . Tình cảm ấy Tâm cũng cảm nhận được, nhưng đôi bạn nhỏ cũng đã không còn gặp nhau. Thời gian trôi đi, quyển nhật ký ngày nào cũng đến tay Tâm nhưng Bình đã hy sinh vào xuân đại thắng 1975. Một truyện ngắn cảm động và rất nhân văn.

Từ lời nói, hành động của Bình với Tâm, chúng ta cảm nhận về nhân vật Bình là người có trách nhiệm, không muốn làm người khác hiểu lầm (Bình gặp Tâm xin lỗi và thanh minh với bạn). Bình có tấm lòng nhân hậu, yêu thương, tâm đến bạn bè (thấy bạn ngồi bán rau, Bình thương bạn). Bình có tâm hồn đẹp đẽ, tinh tế và sâu sắc khi luôn cảm thấy có lỗi với Tâm (từ khói lửa chiến tranh miền Nam, Bình nhờ Đinh chuyển tới Tâm món quà là cuốn số nhật kí để Tâm hiểu mình và muốn gửi tới Tâm lời xin lỗi).

Qua câu chuyện chúng ta cũng thấy được bài học về sự cẩn trọng khi đánh giá một con người hay sự việc; tấm lòng yêu thương, nhân hậu và sự quan tâm đến người khác; việc nói lời xin lỗi với người khác về những sai lầm và hiểu lầm;...

Bằng tấm lòng yêu trẻ thơ, vốn văn chương sâu rộng và cái nhìn nhân văn sâu sắc, cố nhà văn Trần Hoài Dương đã mang đến trong truyện ngắn “Bây giờ bạn ở đâu?” một khung trời ấu thơ với nhiều gam màu đan xen, dẫu sáng dẫu tối vẫn đẹp ngời bởi những giá trị nhân văn không bao giờ xưa cũ.