Ôn tập kiến thức Địa lí 11 CTST bài 13: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ( ASEAN)

[toc:ul]

I. MỤC TIÊU VÀ CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA ASEAN

1. Mục tiêu

- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hoá của các nước thành viên; thu hẹp khoảng cách phát triển

- Thúc đẩy hoà bình và ổn định trong khu vực duy trì một khu vực không có vũ khí hạt nhân và vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

- Thúc đẩy hợp tác, tích cực và hỗ trợ lẫn nhau giữa các nước thành viên về vẫn đề cùng quan tâm (kinh tế, văn hoá, xã hội, giáo dục, khoa học, hành chính

- Duy trì hợp tác chặt chẽ cùng có lợi giữa ASEAN với các nước hoặc tổ chức quốc tế khác

=> Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hoà bình, an ninh, ổn định, cùng phát triển.

2. Cơ chế hoạt động

- Cơ chế hoạt động của ASEAN tuân theo các nguyên tắc bảo đảm được mục tiêu và được thể hiện qua hoạt động của các cơ quan ASEAN.

+ Cấp cao ASEAN: đây là cơ quan hoạch định chính sách cao nhất của ASEAN. Cơ quan này xem xét, đưa ra các chỉ đạo về chính sách và quyết định các vấn đề quan trọng liên quan đến việc thực hiện các mục tiêu của ASEAN, đến lợi ích của các quốc gia thành viên.

+ Hội nghị Cấp cao ASEAN được tổ chức hai lần một năm do quốc gia thành viên giữ chức Chủ tịch ASEAN chủ trì tổ chức và có thể được triệu tập khi cần thiết.

+ Hội đồng Điều phối ASEAN: Hội đồng bao gồm các Bộ trưởng ngoại giao ASEAN, CS nhiệm vụ chuẩn bị các cuộc họp Cấp cao ASEAN; điều phối việc thực hiện các thoả thuận và quyết định của Hội nghị Cấp cao ASEAN; xem xét và theo dõi tổng thể tất cả các hoạt động của ASEAN.

+ Các Hội đồng Cộng đồng ASEAN: bao gồm Hội đồng Cộng đồng Chính trị – An ninh ASEAN; Hội đồng Cộng đồng kinh tế ASEAN; Hội đồng Cộng đồng Văn hoá – Xã hội ASEAN, Các Hội đồng Cộng đồng ASEAN có nhiệm vụ đảm bảo việc thực hiện các quyết định có liên quan của Hội nghị Cấp cao ASEAN, điều phối công việc trong các lĩnh vực phụ trách.

+ Các cơ quan chuyên ngành cấp Bộ trưởng ASEAN: các cơ quan này thực hiện những thoả thuận và quyết định của Cấp cao ASEAN trong phạm vi phụ trách; tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực thuộc phạm vi chức trách để hỗ trợ liên kết và xây dựng Cộng đồng ASEAN

II. MỘT SỐ HỢP TÁC TRONG ASEAN

- Hợp tác về kinh tế: Các cơ chế hợp tác về phát triển kinh tế trong khối ASEAN khá đa dạng:

+ Thông qua các diễn đàn như Diễn đàn kinh tế ASEAN. 

+ Thông qua các hiệp ước, hiệp định như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).

+ Thông qua các hội nghị như Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN

+ Thông qua các chương trình, dự án như hợp tác giữa các nước thành viên về phát triển giao thông vận tải.

- Hợp tác về văn hoá: Các cơ chế hợp tác phát triển văn hoá trong khối ASEAN cũng khá đa dạng

+ Thông qua các diễn đàn như Diễn đàn Văn hoá Thanh niên ASEAN

+ Thông qua các hội nghị như Hội nghị Bộ trưởng Văn hoá ASEAN, Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Văn hoá - Xã hội ASEAN (ASCC).

+ Thông qua các dự án hợp tác như Dự án hợp tác văn hoá đa dân tộc ASEAN.

+ Thông qua các chương trình, dự án như các chương trình, dự án hợp tác trong lĩnh vực bảo tồn, phát huy di sản văn hoá

+ Thông qua các hoạt động giao lưu văn hoá như Liên hoan  m nhạc truyền thống các nước ASEAN, Liên hoan phim ASEAN

III. THÀNH TỰU VÀ THÁCH THỨC CỦA ASEAN

1. Thành tựu

- Về kinh tế, ASEAN đã xây dựng được các cơ chế hợp tác, mở rộng hợp tác giữa các nước thành viên trong khối, cũng như giữa ASEAN với các nước ngoài khối. Các nền kinh tế trong khu vực đã có sự liên kết, hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực. 

- Về xã hội, chất lượng cuộc sống của người dân được nâng cao. Các vấn đề giáo dục, y tế cũng không ngừng được cải thiện. Vấn đề việc làm cho người lao động từng bước được giải quyết.

- Về khai thác tài nguyên và môi trường, các nước thành viên đang chung tay giải quyết các vấn đề về quản lí tài nguyên nước, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học, ô nhiễm môi trường biển, biến đổi khí hậu,...

- Về giữ vững chủ quyền và an ninh khu vực, các nước thành viên đã tạo dựng được môi trường hoà bình, ổn định trong khu vực. 

2. Thách thức

- Về kinh tế, có sự chênh lệch lớn về trình độ phát triển kinh tế giữa một số nước thành viên. Quy mô nền kinh tế của từng nước trong ASEAN vẫn còn nhỏ, gây khó khăn trong cạnh tranh với các trung tâm kinh tế khác trên thế giới

- Về đời sống xã hội, có sự chênh lệch đáng kể về thu nhập bình quân đầu người giữa các nước. 

- Về khai thác tài nguyên và môi trường, việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên còn chưa hợp lí, tình trạng ô nhiễm môi trường còn xảy ra ở nhiều quốc gia. 

- Việc giữ vững chủ quyền và an ninh khu vực, vấn đề giải quyết tranh chấp ở Biển Đông vẫn còn tồn tại.

IV. VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP ASEAN

- Cơ chế hợp tác:

+ Thông qua các diễn đàn

+ Thông qua các hiệp ước, hiệp định, tuyên bố,...

+ Thông qua các hội nghị

+ Thông qua các dự án, chương trình phát triển

+ Thông các hoạt động văn hoá, thể thao

- Vai trò của Việt Nam trong ASEAN: 

+ Việt Nam đã thể hiện vai trò trong việc mở rộng khối, như thúc đẩy sự kết nạp các nước Lào, Mi-an-ma và Cam-pu-chia vào ASEAN; cùng các nước ASEAN mở rộng quan hệ hợp tác nội khối, khu vực và quốc tế, đảm nhiệm vai trò Chủ tịch luân phiên của ASEAN

+ Việt Nam  có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội và giải quyết các vấn đề của khu vực.