Giải chi tiết Đạo đức 5 CTST bài 8: Em bảo vệ môi trường

KHỞI ĐỘNG

Nghe và vận động theo bài hát Điều đó tuỳ thuộc hành động của bạn (Nhạc và lời: Vũ Kim Dung) 

- Theo em, bài hát trên truyền tải thông điệp gì? 

- Em đã làm gì để góp phần bảo vệ môi trường? 

Bài làm chi tiết:

* Bài hát "Điều đó tuỳ thuộc hành động của bạn" truyền tải thông điệp về trách nhiệm và vai trò của mỗi cá nhân trong việc bảo vệ môi trường. Từ đó kêu gọi mọi người chung tay bảo vệ môi trường.

* Để góp phần bảo vệ môi trường, em đã: Tiết kiệm điện, phân loại và tái sử dụng rác , sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường,....

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI

1. Đọc thông tin và trả lời câu hỏi

- Ý nghĩa của Giờ Trái Đất, Ngày Trái Đất là gì? 

- Em có thể hưởng ứng Giờ Trái Đất và Ngày Trái Đất bằng những việc làm nào? 

Bài làm chi tiết:

* Ý nghĩa của Giờ Trái Đất: là hoạt động nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về tiết kiệm điện năng, bảo vệ môi trường, chủ động ngăn chặn tình trạng biến đổi khí hậu. Hướng tới một Trái đất xanh sạch đẹp, đa dạng sinh học và giảm thiểu tình trạng suy giảm môi trường sống của sinh vật. Giờ Trái đất là một khoảnh khắc quý báu cả thế giới chung tay dành cho Trái đất một giờ trọn vẹn, ý nghĩa. Chỉ với 1 giờ tắt đèn, mỗi cá nhân, tập thể đã góp một phần nhỏ để giúp Trái Đất trở nên tươi đẹp hơn.

* Ý nghĩa của Ngày Trái Đất: được biết đến là sự kiện vận động mọi người nâng cao nhận thức về các giá trị của môi trường trên Trái Đất. Đồng thời, đây là thời điểm để mọi người hưởng ứng các phong trào bảo vệ môi trường, ngăn chặn các thảm họa do biến đổi khí hậu gây ra trên toàn thế giới do Liên Hợp Quốc phát động vào ngày 22/4 hàng năm.

* Những việc em có thể làm để hưởng ứng Giờ Trái Đất và Ngày Trái Đất: 

- Tắt đèn và các thiết bị điện không cần thiết trong giờ Giờ Trái Đất.

- Giảm sử dụng năng lượng bằng cách tắt các thiết bị không sử dụng, đi bộ hoặc sử dụng phương tiện công cộng thay vì lái xe cá nhân.

- Tăng cường việc tiết kiệm nước và sử dụng nước tái chế.

- Tham gia các hoạt động tình nguyện như dọn vệ sinh môi trường, trồng cây, hay tham gia các chiến dịch bảo vệ môi trường trong ngày Ngày Trái Đất.

- Tìm hiểu về các vấn đề môi trường và khí hậu, chia sẻ thông tin và tuyên truyền để tăng cường ý thức trong cộng đồng.

- Hỗ trợ và tham gia vào các dự án và chương trình bảo vệ môi trường do các tổ chức và cộng đồng địa phương tổ chức.

2. Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

- Nêu những việc làm bảo vệ môi trường sống thể hiện qua các tranh trên. 

- Kể thêm một số việc làm cụ thể khác để bảo vệ môi trường sống ở nhà, ở trường, ở nơi công cộng phù hợp với em

Bài làm chi tiết:

* Những việc làm bảo vệ môi trường sống thể hiện qua các tranh trên: 

- Tranh 1: Cùng nhau trồng cây xanh

- Tranh 2: Phân loại rác 

- Tranh 3: Tắt nước khi sử dụng xong

- Tranh 4: Dùng túi thân thiện với môi trường, hạn chế dùng túi ni-lông

* Một số việc làm cụ thể khác để bảo vệ môi trường sống ở nhà, ở trường, ở nơi công cộng phù hợp với em:

- Tiết kiệm năng lượng bằng cách tắt đèn và các thiết bị điện khi không sử dụng.

- Sử dụng đèn LED hoặc bóng đèn sử dụng năng lượng tiết kiệm.

- Sử dụng nước một cách tiết kiệm bằng cách tắt vòi nước khi không sử dụng, sửa chữa các vết rò rỉ nước.

- Phân loại rác và tái chế các vật liệu có thể tái chế như giấy, nhựa và kim loại.

- Sử dụng túi mua sắm tái sử dụng thay vì túi nhựa một lần.

- Trồng cây và nuôi cây trong nhà để cải thiện chất lượng không khí.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Nhận xét các ý kiến sau

- Ý kiến 1: Sử dụng năng lượng mặt trời là hành vi bảo vệ môi trường sống quanh em

- Ý kiến 2: Không săn bắt, buôn bán trái phép động vật hoang dã cũng là cách để bảo vệ môi trường sống. 

- Ý kiến 3: Đổ nước bẩn ra vỉa hè không làm ô nhiễm môi trường vì nước sẽ bốc hơi đi

- Ý kiến 4: Mang theo bình nước khi đi học để giảm việc mua và thải chai nhựa ra môi trường. 

Bài làm chi tiết:

- Ý kiến 1: Sử dụng năng lượng mặt trời là hành vi bảo vệ môi trường sống quanh em.

Đồng ý: Sử dụng năng lượng mặt trời là một phương tiện sạch và tái tạo, giúp giảm lượng khí thải và ô nhiễm môi trường. Điều này giúp bảo vệ không khí, đất đai và nguồn nước, đồng thời giảm bớt ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường sống xung quanh.

- Ý kiến 2: Không săn bắt, buôn bán trái phép động vật hoang dã cũng là cách để bảo vệ môi trường sống.

Đồng ý: Săn bắt và buôn bán trái phép động vật hoang dã gây ra sự suy giảm nghiêm trọng trong số lượng và đa dạng của các loài, ảnh hưởng tiêu cực đến cân bằng sinh thái và hệ sinh thái. Bảo vệ động vật hoang dã giúp duy trì sự cân bằng tự nhiên và bảo vệ môi trường sống.

- Ý kiến 3: Đổ nước bẩn ra vỉa hè không làm ô nhiễm môi trường vì nước sẽ bốc hơi đi.

Không đồng ý: Đổ nước bẩn ra vỉa hè sẽ gây ra ô nhiễm môi trường địa. Nước bẩn có thể chứa đựng vi khuẩn và chất độc hại, khi bốc hơi có thể gây ra ô nhiễm không khí xung quanh, gây hại cho sức khỏe của con người và động vật.

- Ý kiến 4: Mang theo bình nước khi đi học để giảm việc mua và thải chai nhựa ra môi trường.

Đồng ý: Việc sử dụng bình nước tái sử dụng thay vì chai nhựa giúp giảm lượng rác thải nhựa được sinh ra, từ đó giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường sống. Điều này thể hiện sự chủ động và ý thức bảo vệ môi trường của cá nhân.

Câu 2: Đọc các trường hợp và trả lời câu hỏi

a. Bác của Tin thường xuyên phun thuốc hoá học để ngừa sâu bọ hại vườn rau

b. Gia đình Cốm ưu tiên đi bộ hoặc đi xe đạp nếu di chuyển gấp

c. Bin vứt bao ni lông, chai lọ xuống biển khi đi cắm trại cùng lớp. 

d. Na có thói quen tái sử dụng các đồ dùng như tập vở cũ còn dư trang trắng để làm giấy nháp 

- Nhân vật nào trong trường hợp trên biết bảo vệ môi trường sống? Vì sao? 

- Em sẽ nhắc nhở những người chưa biết bảo vệ môi trường sống như thế nào? 

Bài làm chi tiết:

a. Hành động phun thuốc hóa học của bác của Tin không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và sinh vật khác. Cần thay thế bằng các phương pháp an toàn và hữu ích hơn như sử dụng phương pháp hữu cơ hoặc công nghệ sinh học để kiểm soát sâu bọ.

b. Hành động của gia đình Cốm đã góp phần bảo vệ môi trường bởi vì việc sử dụng xe đạp hoặc đi bộ là một cách tích cực giảm lượng khí thải và ô nhiễm không khí. Đây là một hành động đáng khích lệ và cần được khuyến khích.

c. Hành động này của Bin gây ra ô nhiễm môi trường biển, ảnh hưởng tiêu cực đến sinh vật sống dưới nước và cộng đồng. 

d. Hành động của Na đóng góp cho việc bảo vệ môi trường bằng cách giảm lượng rác thải giấy được sinh ra. Sử dụng và tái chế là một biện pháp tích cực giúp giảm lượng rác thải và tiêu tốn tài nguyên. 

→ Em sẽ nhắc nhở những người chưa biết bảo vệ môi trường sống: Môi trường sống có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta và đời sống sinh vật, vì vậy chúng ta cần bảo vệ môi trường sống bằng cách không lãng phí tài nguyên thiên nhiên, không xả rác bừa bãi…

Câu 3: Xử lý tình huống:

Tình huống 1: Cốm muốn mua đèn học mới thay cho đèn học đã hỏng, Chủ cửa hàng giới thiệu một loại đèn giá rẻ nhưng tốn điện và một loại đèn giá cao một chút nhưng ít tốn điện hơn. Cốm khá phân vân giữa hai loại đèn học này. 

Nếu là Cốm, em sẽ làm gì? Vì sao?

Tình huống 2: Nhìn thấy em gái bỏ vỏ táo vào thùng rác tái chế, Tin hỏi: “Sao em không phân loại rác?”. Em Tin trả lời: “Cũng là rác thôi mà” 

Nếu là Tin, em sẽ làm gì? Vì sao?

Bài làm chi tiết:

Tình huống 1: Nếu là Cốm, em sẽ:

Trước tiên, em tìm hiểu thêm về các đặc điểm kỹ thuật của hai loại đèn học mà chủ cửa hàng giới thiệu. Sau đó, em cân nhắc các yếu tố như hiệu suất sử dụng, tiết kiệm điện năng và chi phí dài hạn của mỗi loại đèn.

Nếu đèn giá rẻ tiêu tốn nhiều điện nhưng hiệu suất sử dụng không cao, thì dù có giá thấp hơn nhưng chi phí sử dụng lâu dài có thể cao hơn. Trong khi đó, nếu đèn giá cao hơn nhưng ít tốn điện hơn và có hiệu suất sử dụng tốt hơn, thì có thể sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí trong dài hạn.

Do đó, em sẽ đánh giá kỹ lưỡng các ưu và nhược điểm của từng loại đèn, và chọn lựa loại phù hợp nhất với nhu cầu và điều kiện tài chính của mình.

Tình huống 2: Nếu là Tin, em sẽ:

Giải thích cho em gái về ý nghĩa của việc phân loại rác và tái chế. Tin có thể cho em gái hiểu rằng việc phân loại rác giúp giảm thiểu lượng rác thải đến các bãi chôn lấp và nhà máy xử lý rác, từ đó giúp bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Ngoài ra, tái chế còn giúp tái sử dụng lại các nguyên liệu và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Bằng cách này, Tin có thể giúp em gái hiểu và thay đổi hành vi của mình, đồng thời góp phần nhỏ trong việc bảo vệ môi trường.

VẬN DỤNG

Câu 1: Chia sẻ với các bạn những việc em đã làm để góp phần bảo vệ môi trường sống ở nhà, ở trường, ở nơi công cộng. 

Bài làm chi tiết:

1. Ở nhà:

- Tiết kiệm điện bằng cách tắt đèn khi không sử dụng 

- Sử dụng túi vải thay vì túi nilon, tái sử dụng túi nilon

- Phân loại rác tại nhà bằng cách sắp xếp rác hữu cơ và rác tái chế vào các thùng riêng biệt.

- Tiết kiệm nước khi không sử dụng

2. Ở trường:

- Tham gia các câu lạc bộ bảo vệ môi trường của trường và thực hiện các hoạt động như dọn vệ sinh môi trường, trồng cây,...

- Sử dụng sách vở tái chế và giấy đã sử dụng một mặt để làm giấy nháp hoặc sử dụng điện tử để ghi chú và làm bài tập.

3. Ở nơi công cộng:

- Tham gia vào các hoạt động tình nguyện như dọn vệ sinh môi trường tổ chức tại công viên hoặc bãi biển.

- Sử dụng các phương tiện giao thông công cộng như xe buýt hoặc xe đạp để giảm thiểu lượng khí thải từ xe cá nhân.

- Thực hiện việc phân loại rác và sử dụng các thùng rác phù hợp khi ở nơi công cộng.